Şin (kompüter): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Araz Yaquboglu moved page Şin (kompyuter) to Şin (kompüter)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:PCIExpress.jpg|right|250px|thumb|KompyuterKompüter şini - [[PCI Express]]]]
'''KompyuterKompüter şini və ya sistem şini''' – [[prosessor]]la yaddaş arasında və ya giriş-çıxış qurğularının kontrollerləri (idarə sxemləri) arasında [[verilənlər]]in və idarə siqnallarının ötürülməsini təmin edən naqillər yığımından ibarətdir. [[kompyuterkompüter]]in bütün hissələri bir-biri ilə sistem şini vasitəsilə birləşmişdir. Şin kompüter arxitekturasında kompüter elementləri arasında informasiya ötürən alt sistemdir. Şinlər onlara qurğu qoşmaq üçün müvafiq slotlara malik olur.
 
== Fərdi kompyuterlərdəkompüterlərdə sistem şini ==
Fərdi kompyuterlərdəkompüterlərdə sistem şini kimi İSA (Industry Standardt Architecture), EISA (Extended Industry Standard Architecture) və PSI (Peripheral Component Interconnect bus) standardlarından istifadə edilir. ISA şinlər: verilənlər (16 bit), ünvan (20 bit) və idarə şinindən (8 xətt) ibarət olur. Fərdi kompyuterlərinkompüterlərin
əsasını prosessor və yaddaş bloku təşkil edir. Prosessor hesab-məntiq qurğusundan və idarə qurğusundan ibarətdir. İdarə qurğusu proqramdakı əmrləri qəbul edir və onların yerinə yetirilməsini təşkil edir. Hesab-məntiq qurğusu isə hesablama əməllərini yerinə yetirir.
 
Cari vaxtda yerinə yetirilən proqramları və aralıq nəticələri yadda saxlamaq üçün əməli yaddaş qurğusundan (RAM - Random Access Memory) istifadə edirlər. Fərdi kompyuterlərdəkompüterlərdə istifadə olunan xarici qurğuları (monitor, çap qurğuları, disk qurğuları və s.) kompyuterəkompüterə qoşmaq üçün kontrollerdən (idarə sxemi) istifadə edirlər.
== Həmçinin bax ==
* [[KompyuterKompüter]]
 
== Mənbə ==
* R.Q. ƏLƏKBƏROV, "HESABLAMA MAŞINLARI VƏ KOMPÜTERLƏR HAQQINDA", [[AMEA]], [[İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu]]
 
*[[Kateqoriya:KompyuterKompüter]]
*[[Kateqoriya:Texnologiya]]
*[[Kateqoriya:İnformatika]]