Toqhon Teymur: Redaktələr arasındakı fərq

| portretin ölçüsü = 300px200px

'''Togon Teymur''' (d. [[25 may]] [[1320]] – ö. [[23 may]] [[1370]]) — [[Çin]]dəki Yuan dövlətinə hökmdarlıq etmiş monqol sülaləsinin son nümayəndəsidir<ref>[[Michael Prawdin]] ''The Mongol Empire and its Legacy''</ref><ref>J. J. Saunders ''The History of Mongol Conquests''</ref><ref>René Grousset ''The Empire of Steppes''</ref>və onun Monqolustana[[Monqolustan]]a gedişi ilə Çində [[Min sülaləsi]] hakimiyyətə gəlmişdir.

Togon Teymurun atası [[1329]]-cu ildə hakimiyyətdə olmuş Yuan imperatoru Korşida, anası isə qarluq türk qəbiləsindən olan Mailaiti adlı bir qadın idi.<ref>Andreas Radbruch, ed. ''Flow Cytometry and Cell Sorting''. Berlin: Springer, 1992 or 2000 ISBN 0-387-55594-3 ISBN 3540656308, p. 129</ref> Atası vəfat etdikdən sonra hakimiyyətə əmisi Tok Temür ([[1329]]-[[1332]]) gəlmişdir. Əmisi hakimiyyətdə olarkan o, əvvəlcə Koreyaya[[Koreya]]ya, daha sonra isə Quanxiyə sürgün edilmişdir. O, sürgündə olarkən ögey anası Babuşa edam edilmişdir. [[1332]]-ci ildə əmisinin ölümü ilə onun dul arvadı Budaşiri öz oğlu El Tegüsü yox, Togon Teymurun hakimiyyətə gəlməsini istəmiş, ancaq hakimiyyətə Togon Teymurun qardaşı Irinjibar gəlmişdir. Irinjibarin ölümü ilə Togon Teymur Quanxidən Pekinə[[Pekin]]ə gəlmişdir. Bu zaman faktiki hakim El Teymur idi. Togon Teymurun taxta çıxması El Teymur tərəfindən 6 ay gecikdirildi və [[1333]]-cü ildə El Teymurun ölümündən sonra Togon Teymur taxta sahib ola bildi.

Papa John XXII və Papa Benedict XII [[1317]]-[[1343]]-cü illərdə Krımdan[[Krım]]dan Çinə qədər öz șəbəkələrini yaratdılar. [[1338]]-ci ildə [[Vatikan]]dan göndərilən John of Marignolli [[1328]]-ci ildə ölən John of Montecorvinonu əvəz etdi. Yeni səfirlik nümayəndələri Togon Teymura [[Avropa]] atlarını hədiyyə gətirmişdi.

[[1338]]-ci ildə Dehli sultanı Məhəmməd bin Tugluq səyahətçi İbn Bəttutəni Yuana səfir təyin etdi. Hədiyyə isə 200 hindli qul idi. Ancaq hindli üsyançılar onlara hücum etdi. [[Dehli sultanlığınınsultanlığı]]nın süvariləri 78 qurban verdi və hindli üsyançıların hamısı, yəni 4000 nəfər öldü. Bu hadisədən sonra heyət Togon Teymurun yanına gedə bildi.<ref>http://books.google.com.pk/books?id=ZF2spo9BKacC&pg=PA100&lpg=PA100&dq=ibn+battuta+in+tabriz&source=bl&ots=W7cVGG8O_P&sig=YCJFRE8hVw5fziHEOr9t58MurY4&hl=en&sa=X&ei=gQy5UP3eIMy0hAfr_4HgCA&redir_esc=y#v=onepage&q=china&f=false</ref>

Koreyalılar yapon balıqçı gəmisini tutanda bunun casusluq olduğunu fikirləşdilər. Həmin dövrdə Koreyada Yuanın müstəmləkəsi olan Koreyo dövləti balıqçıları hökmdarları Togon Teymura göndərdi. Ancaq Togon Teymur balıqçıları Yaponiyaya[[Yaponiya]]ya geri göndərdi və buna cavab olaraq, bir keşişin başçılığı ilə Yaponiyanın [[Asikaqa şoqunluğu]] öz minnətdarlığını bildirmək üçün elçilərini Pekinə göndərdi

[[1369]]-cu ildə Shangdu Min işğalı altına düşdü və Togon Teymur Yingchanga-Daxili Monqolustana getdi və beləliklə, monqolların Çində hakimiyyəti zəiflədi. Togon Teymur [[1370]]-ci ildə vəfat etdi. Onun oğlu Ayurşiridara Monqolustanda Şimali Yuan imperatoru olaraq taxta çıxdı və Qaraqoruma[[Qaraqorum]]a çəkildi.