Yan Hus: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 32:
Bununla Yan Qus, [[1398]]-ci ildən etibarən Viklifin təlimləri və fikirləri ilə tanış olmaq imkanı qazandı. Con Viklifin kilsə barədə olan fikirləri sərt idi. O, İngiltərədə fəaliyyət göstərən kilsənin əsil simasından uzaqlaşdığını bildirirdi. Viklif kilsənin ən qısa zamanda dünya nemətlərindən və qeyri qanuni qazanclardan imtina etməli olduğu fikirini müdafiə etmişdir. Yan Qus [[1398]]-ci ildə etibarən dini təhsil almağa başladı və [[1400]]-cü ildə [[rahib]] kimi fəaliyyət göstərmək hüququ qazandı. [[1401]]-ci ildə isə təhsil aldığı və dərs dediyi universitetdə fəlsəfə faklütəsinin dekanı seçildi. [[1402]]-ci ildə Praqa Universitetinin [[professor]] seçildi və [[1409]] - [[1410]]-cu illərdə universitetin rektoru vəzifəsini icra etməyə başladı. Yan Qus bu müddət ərzində telogiya və fəlsəfə fənnlərindən təhsil aldığı və işlədiyi universitetdə dərslər keçirdi.
 
[[Şəkil:Betlemska kaple.jpg|thumb|right|250px0px|[[Çexiya]]nın [[Praqa]] şəhərində yerləşən Bethlehem [[kilsə]]si. Yan Qus bir müddət bu kilsədə baş rahib kimi fəaliyyət göstərmişdir.]]
== Din xadimi kimi fəaliyyət göstərməsi ==
 
[[Şəkil:Betlemska kaple.jpg|thumb|right|250px|[[Çexiya]]nın [[Praqa]] şəhərində yerləşən Bethlehem [[kilsə]]si. Yan Qus bir müddət bu kilsədə baş rahib kimi fəaliyyət göstərmişdir.]]
Yan Qus [[1402]]-ci ildən etibarən [[Praqa]] şəhərinin köhnə səmtində yerləşən Bethlehem kilsəsində çex dilində gündəlik duaların oxunmasına və ibadətlərin icra edilməsinə rəhbərlik etməyə başladı. Qus, Hasenberq baş rahibi Zibok Zajikin sayəsində böyük şöhrət qazandı və bir neçə dəfə şura sədri seçildi. Bayern kraliçası Sofiyanın günah çığardan rahibi seçilməsi Yan Qusun nüfuzunu dahada artırmışdır. Yan Qus gündəlik müraciətlərində xalqa standart yaşam tərzindən uzaqlaşmağa dəvət edirdi. O, əsasən şərab tacirləri, zərgərlər və digər növ ticarətlərlə məşğul olan şəxslərə öz hüquqlarını qorumağa, yaşam tərzlərini dəyişməyə dəvət edirdi. Qus, Con Viklifin əsərləri və fikirləri ilə tanış olmuşdu və kilsənin əsas niyyətindən xəbardar idi. O, din adamların pul hərisi olmalarını və insanların dini hissləri ilə oynayıb onların əmlaklarını neçə hiyləgərcəsinə ələ keçirmələrini qəbul edə bilmirdi.
 
Yan Qus ən qısa zamanda kilsənin reform keçirməsini və fırıldaqçı rahiblərdən, din xadimlərindən təmizlənməsini tələb edirdi. Yan Qusun və tərəfdarlarının fikirincə Xristian dünyasında son sözü [[Roma Papası]]nın deyil, [[incil]]in olmalıdır. Qusun müdafiə etdiyi fikirlərdən biridə, hər kəsə öz ana dilində ibadət etmək hüququnun verilməsi idi. Orta əsrlər Avropasında bir çox hallarda insanlara [[latın dili]]ndə dini xidmət təklif edilirdi və bəzi adamlarda [[latın dili]]ni bilmədikləri üçün bu xidmətlərdən istifadə edə bilmirdilər. Yan Qusun qatı reformlar tələb edən fikirləri, [[Roma-Katolik kilsəsi]]ni narahat etməyə başlamışdı.
 
[[1408]]-ci ildə Praqa baş rahibi Yan Qusun təlimindən xəbər tutudututuldu və onu şura rəhbəri vəzifəsindən azad etdi. Ancaq vəzifəsinin əlindən alınması, Qusun mübarizə əzmini zəiflətmədi və o, xalq arasında öz təlimini yaymağa davam etdi, bununlada [[Qusçular hərəkatı]]nın əsas qoyulmuş oldu. Yan Qusun əsas hədəfi [[Roma-Katolik kilsəsi]] və [[Praqa]] şəhərində yerləşən dini idarə idi. Qısa zamanda Qusun, tərəfdarları çoxalmağa başladı və bir müddətdən sonra Bohemiyada yaşayan əhalinin yarıdan çoxu Yan Qusu dəstəkləməyə başladılar.
 
Praqa baş rahibi, şəhərdə artmaqda olan reform tələblərini yatırmaq və kilsənin nüfuzunu bərpa etmək üçün, dövrünün Roma papası olan V Aleksandra müraciər etdi. Gizli şəkildə aparılan danışıqlardan sonra belə bir nəticəyə gəlinmişdir ki, Yan Qusun əsas təsirləndiyi şəxs olan Con Viklifin [[Praqa]] şəhərində yerləşən bütün kitabları və əlyazmaları kilsəyə verilməli və Yan Qus xalqın qarşısında fikirlərini rədd etməli idi. Dini ayinlərin keçirlməsi hüququ müstəsna şəkildə yalnız katolik kilsəsinə verildi.