Vəngli: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: Migrating 6 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2660769 (translate me) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 35:
[[Şəkil:Gandzasar Monastery1.jpg|thumb|250px|Gəncəsər Monastırı]]
[[Şəkil:Xoxanaberd.JPG|thumb|250px|Kəndin ətrafındakı dağlar]]
'''Vəngli''' — [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Kəlbəcər rayonu]]nun inzibati ərazi vahidində [[kənd]]. Vəngli kəndi əvvəllər [[Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti]]ndə [[Ağdərə rayonu]] inzibati ərazisinə aid idi, lakin 1992-ci ildə Ağdərə rayonu ləğv edilərək ərazisi qonşu Ağdam, Tərtər və Kəlbəcər rayonları arasında bölüşdürüldü. Vəngli kəndi də Kəlbəcər rayonuna birləşdirilən kəndlərdən biridir. Vəngli kəndi [[Qarabağ müharibəsi]] zamanı [[1993]]-ci ildə [[Ermənistan Respublikası]] Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
== Tarixi ==
Vəngli kəndi uzun müddət Alban [[Xaçın]] knyazlığının mərkəzi olub. Xaçın knyazlığının ən görkəmli rəhbərlərindən olan Həsən Cəlalın iqamətgahı olan [[Holanaberd qalası]] ilə üzbəüz, Ağdərə rayonunun Vəngli kəndində Xaçın çayının sol sahilində dağın üstündə ucaldılmış məşhur Gəncesər monastrı Qafqaz Albaniyası xristian memarlığının ən görkəmli abidələrindən biridir. Monastrın divarında daş üzərindəki epiqrafik yazıdan məlum olur ki, bu abidə "yüksək və böyük Arsax ölkəsinin hökmdarı, geniş vilayətin çarı, Böyük Həsənin nəvəsi, Vaxtanqın oğlu, Həsən Calal Dövlə və anası Xorişə xatun tərəfindən 1216-1238-ci illərdə inşa edilmişdir". 1261-ci ildə monqol-tatar işğalçıları tərəfindən İranın [[Qəzvin]] şəhərində qətlə yetirilmiş [[Həsən Calal Dövlə]]ni oğlu knyaz Atabəy gətirib Gəncesər monastrında dəfn etmişdir. Bu monastır 1511-ci ildən 1836-cı ilədək, yəni [[Rusiya sinodu]]nun rəsmi qərarı ilə Alban kilsəsi ləğv edilənədək diofizit alban xristianlarının iqamətgahı olmuşdur. <ref>[http://www.azturk.biz/print.php?type=A&item_id=17 Qafqaz Albaniyasının məbədləri]</ref>▼
▲[[Holanaberd qalası]] ilə üzbəüz, Ağdərə rayonunun Vəngli kəndində Xaçın çayının sol sahilində dağın üstündə ucaldılmış məşhur Gəncesər monastrı Qafqaz Albaniyası xristian memarlığının ən görkəmli abidələrindən biridir. Monastrın divarında daş üzərindəki epiqrafik yazıdan məlum olur ki, bu abidə "yüksək və böyük Arsax ölkəsinin hökmdarı, geniş vilayətin çarı, Böyük Həsənin nəvəsi, Vaxtanqın oğlu, Həsən Calal Dövlə və anası Xorişə xatun tərəfindən 1216-1238-ci illərdə inşa edilmişdir". 1261-ci ildə monqol-tatar işğalçıları tərəfindən İranın [[Qəzvin]] şəhərində qətlə yetirilmiş [[Həsən Calal Dövlə]]ni oğlu knyaz Atabəy gətirib Gəncesər monastrında dəfn etmişdir. Bu monastır 1511-ci ildən 1836-cı ilədək, yəni [[Rusiya sinodu]]nun rəsmi qərarı ilə
[[Qarabağ müharibəsi]]nin başlandığı ilk günlərdən ermənilər bu kənddə nəzarəti tam ələ keçirərək buradan qonşu azərbaycanlı kəndlərinə hücum etməyə, günahsız insanları qırmağa başladılar. Bunun qarşısını almaq üçün [[Azərbaycan ordusu]] 1992-ci ilin yayında təşkil etdiyi hücum zamanı həmin ilin avqustun 23-də kəndi erməni işğalçılarından təmizlədi. <ref>[http://www.tezadlar.az/cap.php?id=13176 General adına layiq əsl hərbçi – Zaur Rzayev]</ref> Lakin 1993-cü ilin əvvəlində [[Ermənistan]] ordusu yenidən hücuma keçərək kəndi işğal etdi.
Sətir 54 ⟶ 51:
Kənddə hal-hazırda təxminən 1000 nəfər əhali yaşayır ki, bunun da hamısını vaxtilə bura [[İran]]dan köçürülmüş ermənilərin törəmələri təşkil edir.
==
<references/>
== Həmçinin bax ==
* [[Ağdaban soyqırımı]]
* [[Dağlıq Qarabağ]]
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.kelbejer.com/az.php?go=toponim Kəlbəcər rayonunun toponimləri]
* [http://agdaban.org/rayon.php Kəlbəcər rayonu]
| |||