Kopenhagen təfsiri: Redaktələr arasındakı fərq

Aşağıdakı prinsiplər Kopenhagen təfsirinin ifadə etdiklərindəndir.

 

[[Makroskopik]] sistemlər, klassik fizika nəzəriyyələri (izafiyyət, dinamika v.s.) ilə, [[mikroskopik]] sistemlər kvant mexanikasının prinsipləri istifadə edilərək araşdırılır.

Burada Bor, mikroskopik və makroskopik sistemlər olaraq halları dəqiq bir şəkildə ikiyə ayırır. Ancaq yenə Bora görə bir kvant vəziyyətində hökm sürən kvant sayları böyüdükcə, kvant davranışlar klassik fizikaya get-gedə daha çox uyğunluq təmin edir.

 

Bir mikroskopik sistemin fiziki vəziyyətlərini (vəziyyəti, pozisiyası və momentumu kimi) təşkil edən bir dalğa funksiyası Ψ vardır. Bu funksiyaya, [[Hilbert Fəzası]]ndakı bir vektor deyilə bilər. Ancaq bu [[vektor]] iki ölçülü, (x,y) olaraq ifadə edilən bir vektor deyil.

 

P=Ψ*(x,y,z)Ψ(x,y,z) ifadəsi, hər hansı bir parçacığın bir (x,y,z) nöqtəsində olma (pozisiya) ehtimalıyla düz mütənasibdir. Hesab bu prinsipə görə edilməlidir: Qeyd etdiyimiz parçacıq nəticədə fəzada hər hansı bir yerdədir. Yəni Ρ bütün fəzanı əhatə edəcək şəkildə hesablandığında nəticə 1 çıxmalıdır. Bu parçacıq mütləq şəkildə fəzadadır. Bu fəaliyyət dalğa funksiyasını normallaşdırmaqdır.

 

[[Klassik fizika]]dakı dəyişkənlər [[kvant fizikası]]nda, 2. Prinsipdə ifadə edilen sonsuz fəzadakı sonsuz ölçülü vektorların üzərində təsirləri olan matrislərə çevrilirlər. Təcrübələr, bu [[matris]]lərin öz dəyərlərini ölçərlər. Özdəyərlər müşahidə edilirlər; bunlar təcrübə kəşflərini təşkil edirlər.

 

A, fiziki bir dəyişkəni ifadə edən sonsuz bir matrisi, Ψ(n) bir qatqısız dalğa funksiyasını, a(n) isə A xüsusiyyətinin kvant sistemi Ψ(n) vəziyyətindəki özdəyərini (müşahidə edilən dəyərini) təmsil etsin.

 

şəklində yeni bir dalğa funksiyası meydana gəlir. c(n) kompleks əlavə sayları. Əgər Ψ normalizə edilmişsə, sistem bu vəziyyətdəykən A'nın dəyəri ölçüləndə a(n) (özdəyəri) dəyərinin tapılması ehtimalı c*c(n)'dır.

 

 

Bu hal klassik fizikadakı saat kimi işləyən kainat modelini yıxmışdır.

 

* [[Pilot - dalğa nəzəriyyəsi]]

* [[Çoxlu dünyalar təfsiri]]