I Aleksey: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Səhifənin bütün məzmununun silinməsi |
k Aghayevelm tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Shakko tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. |
||
Sətir 1:
{{Dövlət xadimi
| azərbaycan dilində adı = Aleksey Mixayloviç Romanov
| adın orijinalı = Алексей Михайлович Ромонов
| portret = Alexis I of Russia (1670-1680s, GIM).jpg
| izah =
| portretin ölçüsü = 200px
| titul = Rus Çarı
| gerbi = [[Şəkil:96FB71EF-27CB-4586-92E8-9465CBA153B8_mw800_s]]
| bayraq2 =
| dövr əvvəl =
| dövr son =
| sələfi =
| tacqoyma = 28 Sentyabr 1645
| xələfi =
| imzası =
| sülalə = [[Romanovlar sülaləsi]]
| doğum tarixi = {{doğum tarixi|1629|3|19}}
| doğum yeri = [[Moskva]]
| ölüm tarixi = {{vəfat tarixi|1676|2|8}}
| ölüm yeri = [[Moskva]]
| dəfn yeri =
| atası = Mixayıl Fyodr
| anası = Evdoki Lukyanovna Streşniyova
| həyat yoldaşı =
| uşaqları = İvan,Pyotr,Sofiya
| dini = xristian (pravoslav)
| təhsili =
| hakimiyyət illəri = 1645-1676
| elm sahəsi =
| hakimiyyət illəri = 12 İyul 1645 - 29 Yanvar 1676
}}
'''Aleksey Mixayloviç Romanov''' (19 mart 1629 — 8 fevral 1676) — [[Romanovlar sülaləsi]]ndən ikinci rus çarı.
== Fəaliyyəti ==
Aleksey, Romanov sülaləsinin 1613-45 arasında hökm sürən ilk çarı Mixail idi. On altı yaşında taxta çıxmazdan əvvəl, qayını Boris İvanoviç Morozov'dan, ancaq oxuyub yazacaq qədər, səthi bir təhsil aldı. Hökmdarlığının ilk illərində dövlət işlərini Morozov idarə edirdi. Amma maliyyə böhranın və duz vergisinin artırılması nəticəsi olaraq 1648-ci ildə Moskvada bir qiyam çıxınca, Aleksey, Morozovu sürgünə göndərmək məcburiyyətində qaldı.Bundan sonra Şahzadə N. I. Odoyevski, Patriarx Nikon, Afanasi Lavrentyeviç Ordin-Naşçokin, Matveyev kimi danışmanlarının təklifi istiqamətində 1649da serfliği meşrulaştıran qanunlar (Sobornoye Uloojeniye) çıxardı. [[Rusiya - Polşa müharibəsi (1654 - 1667)|1654-67 arasında Polonya'yla]], 1656-61 arasında İsveçli müharibələr idi. Ukraynanın Dinyeper Çayının və Kiyevdə şərqində qalan hissəsini (1667) aldı. Ayrıca, Nikon'un Rus Ortodoks Kilsəsində əhəmiyyətli bir məzhəb bölünməsinə gətirib çıxaran islahatlarını dəstəklədi. 1662'de şəhərlərdə baş verən qiyamı və 1667-71də Stenka Razin liderliyindəki kəndli ayaklanmasıyla doruğa çatan xalq hərəkətlərini basdırdı. Sakit, yaxşı niyyətli, nəzakətli və həddindən artıq dindar bir insan olan Aleksey xarici ticarətin inkişafı, təhsilin və Qərbi Avropa mədəniyyətinin Rusiyada yayılması üçün çalışdı. Nikon'un, kilsə xarici idarəçilərindən daha güclü olduğu ikitərəfli bir iqtidar sistemi qurmasını maneə törətdi.
Aleksey Mixayloviç Romanovun hakimiyyətinin ilk illərində ölkənin idarəsi faktiki olaraq onun qohumlarının və çarın tərbiyyəsiçi B.İ.Morozovun əlində idi. Aleksey Mixayloviç Romanov 1649-cu il Məclis Qanunnaməsinin ən fəal tərtibçilərindən biri idi. O, [[Rusiya]]ya xarici mütəxəsisləri cəlb edirdi. Onun hakimiyyəti illərində Boyar Duması və Zemstvo məclislərinin rolu təmamilə azaldı. Zemstvo məclislərinə son qoyuldu (1653). Prikazların rolu artırıldı. Aleksey Mixayloviç Romanov [[1654]]-cü ildə Məxfi işlər üzrə Prikaz təsis etdirdi. Bu Prikaz çara tabe idi və dövlət üzərində nəzarəti həyata keçirirdi. Aleksey Mixayloviç Romanov fərmanları və digər sənədləri şəxsən öz əli ilə imzalayan ilk rus çarıdır. İqtisadi sahədə onun əsas fəaliyyəti sənayenin inkişafını və ölkə ticarətini genişləndirməkdən ibarət olmuşdur. Aleksey Mixayloviç Romanovun hakimiyyəti illərində Duz (1648) və Mis (1662) qiyamları, [[Stepan Razin]]in rəhbərliyi ilə üsyan (1667-1671) baş vermişdir. Həmin dövrdə Rusiyanın ərazisi daha da genişlənmişdir.
[[Kateqoriya:Moskvada doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Moskvada vəfat edənlər]]
| |||