Dərbənd istehkamları: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
E-citizen (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 24:
'''Dərbənd qalası''' – [[Dərbənd]] şəhərini müdafiə edən qədim qala divarları.
 
Böyük [[Qafqaz]]ın [[Calqan dağ]] silsiəsi [[Xəzər]]ə üç kilometrdən bir az çox qalmış qurtarır və sahilboyu düzənlikdən ibarət dar keçid yaranır. [[Dərbənd]] səddi başlanğıcında bu keçidi qapayırdı. Hələ e.ə. VI əsrdə antik müəlliflər Mada ([[Midiya]]) sərhədlərini təsvir edərkən "Kaspi qapısı" adlı keçidi xatırlamışdılar. Sonralar ayrı-ayrı qaynaqlarda "Xəzər qapısı", "Alban qapısı", "Hun keçidi", "Qafqaz qapısı", "Dərbənd qapısı" kimi müxtəlif adlar daşımış həmin keçidin qədim dövr və orta əsrlərdə böyük hərbi-strateji əhəmiyyəti olmuş, onu əldə saxlamaq bu regionun dövlətlərinin həmişə dəqqətdiqqət mərkəzində dayanmışdı.
 
[[Hunlar]]ın ən qüdrətli çağında – [[Avropa]]nın yarısını fəth etdikləri V əsrdə onlara qarşı yaradılan Dərbənd səddi Dərbənd qalası və Dağbandan ibarətdir. Narınqalanın cənub-şərq bucağından başlayan Dağbarı meşəlik və yarğanlı keçilməz dağlarla qərbə – [[Qafqaz dağları]]nın zirvə, düz və keçidlərinə doğru uzanırdı. Bu nəhəng istehkamın qalıqlarının uzunluğu indi 40 km-dən çoxdur. Qala kənd, qala, qalaça, uzun divarlar, qüllə, bürc və xəndəklərdən ibarət olan Dağbarı bütün ətraf ərazini nəzarət altında saxlayırdı. Onun quruluşu az qüvvə ilə böyük qoşun hissələrinin hücumlarının qarşısını kəsməyə imkan verirdi.