İsa Məsihin tarixiliyi: Redaktələr arasındakı fərq

 

Bu yazıları araşdıran alimlər onun [[Yəhudiyyə]] çarı [[Herod|Herodun]] (e.ə. 40 – b.e. 4 illəri) dönəmində yazıldığını iddia edirlər. Deməli onun İsanın ölüb-dirilməsi olayından öncə yazıldığı şübhəsizdir. Araşdırmaçılar, dünyanın sonuna həsr olunduğuna görə, bu yazını, '''''“Cəbrailin endirdikləri”''''' adlandırmışdırlar. Beləliklə İsa ilə bağlı ənənəvi inanclar başqa adamla bağlı olub, yəhudi tarixinin bir hissəsi ola bilər.

[[İsrail]] alimi ''İsrail Knohl'' bütün bunların əsasında belə qənaətə gəlmişdir ki, İsa haqqında rəvayətlər yəhudilər arasında onun həyatından öncə yayılmışdır. İsraili Romanın əsarətindən qurtaran məsihə inanc o dövrün siyasi vəziyyəti ilə bağlı olmuşdur və yəhudilərin arasında yayılmışdır. O zaman özünü ''məsih'' adlandıran çoxlu adamlar ortalığa çıxmışdırlar. Knohlun fikrincə, bu daşda '''''Şimon''''' adlı bir məsih haqqında rəvayət olunur. Onun çar Herodun sərkərdələrindən biri tərəfindən öldürüldüyü haqqında tarixçi ''Cosefus Flavius'' yazmışdır. Yazının 19-21-ci sətirlərində ölən məsihin üç gündən sonra dirilməsindən belə deyilmişdir:

{{sitat|''Üç gündən sonra (yəhudicə “L'shloshet yamin”) sən biləcəksən ki, həqiqət zülmə qalib gələcək''<ref>Shalom Hartman Institute. [http://hartman.org.il/SHINews_View.asp?Article_Id=162&Cat_Id=303&Cat_Type=shinews Israel Knohl ‘Gabriel’s Revelation’ tablet translation].</ref>}}