Əndərunlu Fazil: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Enderuni1.jpg|thumb|right|150px|Osmanlı İmperiyasında qadağan edilərək, nüsxələri toplanan ilk əsər olan ''Zənənnamənin'' bir nüsxəsi.]]
'''Əndərunlu Fazil''' ({{lang-tr|Enderûnlu Fâzıl}}) - XVIII əsrdə yaşamış [[osmanlı]] divan şairlərindən biri. [[Əndərun]] məktəbində təhsil aldığı üçün özünə ''Əndərunlu'' təxəllüsünü götürmüşdür. Osmanlı İmperiyasında qadağan edilərək əsərləri toplanan ilk şair olaraq tarixə keçmişdir. Əndərunlu Fazilin ''Zənənənnamə'' (qadınlar kitabı) əxlaqsız məzmun səbəbi ilə oxunması qadağan edilmişdir. Əndərunlu Fazil homoseksual olduğunu açıq şəkildə etiraf edən və bununla fəxr edən ilk şərq şairi hesab edilir. Qadınlarla qurduğu münasibətlərdən heç bir zövq almadığını təkrarlamış və yazdığı şeirlərdə əsasən cinsəllik mövzularında olan məsələlərdən yazmağa üstünlük vermişdir. Müxtəlif təbəqədən olan gənc oğlanlarla yaşadığı münasibətləri və hisslərini açıq şəkildə qələmə alan Əndərunlu Fazilin bu misraları onu çox məhşurlaşdırmışdır:
 
{{cquote|''Şairiz, şeyn verir şânımıza / Giremez fâhişe divânımıza.''}}
Sətir 8:
* '''Defter-i Aşk''' / '''دفتر عشق''' - şair, başına gəlmiş hadisəni nəql etməkdədir. Əsər Fazilin saraya qəbul edilməsi, gənc saray nümayəndələrinə qarşı sevgi hissi keçirməsini və vəziyyətin müəyyənləşməsindən sonra saraydan qovulmasına qədər davam edən dövrü özündə ehtifa edir. ''Defter-i Aşk'' əsərində eyni zamanda Əndərunlu Fazıl qaraçı tayfasından olan bir gənclə olan sevgi macərasından da bəhs etməkdədir.
 
* '''Hûban-nâme''' ({{lang-ar|/ '''خوباننامه}};''' - ''Gözəl Oğlanlar kitabı'') - dünyanın müxtəlif yerlərindən İstanbula gətirilmiş gənc oğlanların (əsasən qul) fiziki və xarici görkəmlərindən bəhs edilir. Sevgilisinin digər ölkələrdə yaşayan gənc oğlanlar barədə də öyrənmək istəyi nəticəsində yazılmış bir əsərdir.
 
* '''Zenannâme''' ({{lang-ar|/ '''زناننامه}})''' - ingilis və rus qadınların biri-birindən fərqləndirən əsas cinsəl fərqlikliklərdən danışılır. [[İstanbul]]da yerləşən qadın hamamları barədə məlumatlar verilir. Hamamlarda qadınlar arasında yaşanan davalar və İstanbulun hər təbəqəsindən qadınların gündəlik yaşamı barədə zəngin məlumatlar mövcuddur.
 
* '''Çengi-nâme''' ({{lang-ar|/ '''چنگينامه}})''' - [[İstanbul]] şəhərində yaşayan [[mütrüb]]lərin gündəlik həyat və fəaliyyətlərindən söz açılır. Əsər digər bir adı ilə Rakkâsnâme olaraq adlandırılır.
 
* '''Divan''' ({{lang-ar|/ '''ديوان}})''' - Dini şeirlər, dönəmin tanınmış şəxslərinə yazılmış məthlər və yenə də Əndərunlu Fazilin yaradıcılığının əsasını təşkil edən dönəmin yarışıqlı oğlanlarının şərəfinə yazılmış çoxlu sayda qəzəllər vardır. Fazil bu əsərində özünə xas üslub formalaşdıraraq, bu günə qədər bu sahədə yazmış şairlərdən fərqli, bəzi ifadələri açıq şəkildə dilə gətirmiş, onlara hər hansısa başqa mənalar verməkdən qaçınmışdır.
 
[[Kateqoriya:1759-cu ildə doğulanlar]]