Bakı buxtası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 53:
|Commonsda kateqoriya =
}}
'''Bakı körfəzi''' — [[Azərbaycan]]ın [[Abşeron yarımadası]]nın cənub sahilində yerləşən təbii liman və yaxt-klubudur. Ərazisi 50 km², sahil xətti genişliyi 20 km-dir. Şərqində Sultan Burnu, cənub-qərbində Şıx Burnu ve cənubu ilə cənub-şərqində də [[Qum (ada)]],[[Daş zirəZirə]],[[Böyük zirəZirə]] [[Tava]],[[Xanlar]] və [[Karvansaray]] adaları vardır. Bu adalar Bakı arxipelaqının adalarıdır. Şiddətli fırtına sırasında körfəzdəki dalğaların yüksəkliği 1,5 metrəyə gəlir.
== Tarixi ==
Bakı körfəzi I—VII əsrlərə qədər quraq olmuş və yaxınlığındakı adalarla quru əlaqəyə malik olmuşdur. [[Ptolemey]]in xəitəsinə görə [[II əsr]]də [[Bakı]] dənizdən xeyli aralı yerləşmişdir. VII əsrdən başlayaraq [[IX əsr]]ə qədər [[Xəzər dənizi]]nin səviyyəsi kəskin qalxmağa başlamış və nəticədə Bakı buxtası vormalaşmışdır. Əsas böyük dəyişklik [[XIII əsr]]in sonlarında Xəzərin səviyyəsinin 10 m-ə qədər qalxmasından sonra baş vermişdir. İtaliyan coğrafiyaşünası [[Marino Sanudo]] XIV əsrdə qeyd edirdi: "[[Xəzər dənizi]] hər il bir qarış qalxaraq bir çox şəhərləri yuyub batırmışdır". Coğrafiyaşünas alim [[Əbdürrəşid Bakuvi]] yazırdı ki, [[1403]] cü ildə Xəzər Bakının bir hissəsini basmış, suyun səviyyəsi məsçidə qədər dirənmişdir. Bu zaman dəniz ləpələri [[Qız qalası (Bakı)|Qız Qalasının]] ayaqlarını yuyurmuş. Məhz bu dövr məlum [[Qız qalası (Bakı)|Qız Qalası]] əfsanəsi ilə uzlaşır. Bu dövrlərdə [[Bayıl qalası|Sabayıl qəsri]] su altında qalmış olur. Sonrakı 600 il ərzində suyun səviyyəsi [[XX əsr]]in əvvəllərinə qədər enməyə başlamışdır<ref>online Изменения уровня Каспийского моря. Abgerufen am 1. Januar 2013 {{ru}}.</ref>.