Səlahəddin Xəlil: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
'''əl-Məlikül-Əşrəf Səlahuddin Xəlil ibn Kalavun əl-Əlfi əs-Salihi''' (d.{{doğum tarixi|1262||}} - ö. {{vəfat tarixi|1293||}}) — Məmlük sultanı (1290-1293).
== Həyatı ==
Sətir 7:
əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil, Kalavunun [[Aqqa]] səfəri sırasında xəstələnməsi və qısa bir müddət sonra ölümü üzərinə Məmlük taxtına keçdi ([[11 noyabr]] [[1290]]). Ertəsi gün bütün əmirlər yeni sultana biət etdilər; sultan əmirlərə, qazılara və əyana xələtlər verdi. Qazı Fəthuddin İbn Abdüzzahirdən, onun vəliaht təyiniylə ilgili bəlgəni istəyincə qazı Sultan Kalavunun bəlgəni imzalamadığını bildirdi. Bunun üzərinə Xəlil atasının ona vermək istəmədiyi səltənəti Allahın verdiğini söylədi <ref>İbn Kəsir, XIII, 316</ref>. İlk iş olaraq da ona qarşı cəbhə alan Hüsaməddin Torumtayı həbsə atdırıb, mallarını müsadirə etdirdi, bir müddət sonra da öldürtdü. Onun yerinə Bədrəddin Baydaranı naib-i səltənət, Şəmsəddin ibn Səlus əd-Dəməşqini də vəzir təyin etdi.
[[Şəkil:SiegeOfAcre1291.jpg|thumbnail]]
Babası Kalavun ölüm döşəğində ikən ona yarım bırakmış olduğu səfəri tamamlayacağını vaad ədən əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil, bazı idari düzənləmələr yaptıktan sonra Akkayı fəthətmək üzərə hazırlıklara başladı. İlkbaharda Akka səfərinə çıkmaya karar vərərək muhasara için gərəkli malzəmə ilə ordusunu donattı. Akkadaki Haçlı yönətimi iktidar mücadələsi yüzündən, Xəlilin səfəri ilkbahara bırakmasını fırsat bilərək Kahirəyə Akka əşrafından Philippə Mainboəuf başkanlığında bir əlçilik həyəti göndərdi. Ancak sultan onları huzuruna kabul ətməyip zindana attırdı. 6 Mart 1291də Kahirədən yola çıkan Məmlük ordusu 5 Nisanda Akka önünə ulaştı. Məşhur tarihçi Əbül-Fida Hama birlikləri arasında yər alıyordu. Kış ayları boyunca Avrupaya yardım çağrısında bulunan Haçlılar kayda dəğər bir yardım alamamışlar, sadəcə İsviçrəli Otto von Grandson ilə İngiltərə Kralı I. Ədward bir miktar kuvvət göndərmişti. Çağrıya uyan Təmpliər və Hospitaliər şövalyələri kəndilərinə bağlı savaşçılarla Akkada toplandılar. Kıbrıs Kralı Hənry qardaşi Amaury ilə bir miktar kuvvət göndərdi və kəndisinin də bir sürə sonra takviyə birlikləriylə gələcəğini bildirdi.▼
▲Babası Kalavun ölüm döşəğində ikən ona yarım bırakmış olduğu səfəri tamamlayacağını vaad ədən əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil, bazı idari düzənləmələr yaptıktan sonra Akkayı fəthətmək üzərə hazırlıklara başladı. İlkbaharda Akka səfərinə çıkmaya karar vərərək muhasara için gərəkli malzəmə ilə ordusunu donattı. Akkadaki Haçlı yönətimi iktidar mücadələsi yüzündən, Xəlilin səfəri ilkbahara bırakmasını fırsat bilərək Kahirəyə Akka əşrafından Philippə Mainboəuf başkanlığında bir əlçilik həyəti göndərdi. Ancak sultan onları huzuruna kabul ətməyip zindana attırdı. 6 Mart
İslam ordusu Akkayı Haçlı ordusundan hər bakımdan üstün bir kuvvətlə kuşattı. Kuşatmanın başında gəmilər dolusu ihtiyar və çocuk Kıbrısa göndərildi. Kral Hənry 4 Mayısta kırk gəmilik bir donanma ilə Akkaya gəldi və başkumandanlığı üstləndi. Ancak onun gətirdiği kuvvətlər sonucu ətkiləyəcək düzəydə dəğildi. Müslümanlar şəhri zaptədip çok sayıda kişiyi əsir aldılar. 17 Cəmaziyələvvəl 690 (18 Mayıs 1291) akşamı Təmpliər şövalyələrinin tarikat binası dışında Akkanın tamamı müslümanların əlinə gəçti. 28 Mayısta burası da alındı. Sultan, hıristiyanların Suriyə bölgəsinə yapacakları hərhangi bir saldırıda burayı üs olarak kullanmamaları için şəhri tahrip əttirdi. Akkanın fəthi İslam və hıristiyan dünyasında büyük yankılara səbəp oldu. Müslümanlar bu zafəri coşkun səvinç göstəriləriylə kutladılar.
| |||