ABŞ milli parklarının siyahısı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 163:
| [[26 fevral]] [[1916]]
| align="right" |192
| * Səhra dağı adası və sahilə yaxın digər adalarla Akadiya Milli Parkı [[ABŞ]]-ın [[Atlantik okeanı]] sahillərindəki ən yüksək dağa, okean sahillərinə, meşə sahələrinə və göllərə ev sahibliyi edir. Şirin sular, meşələr və qabarma-çəkilmə zamanı ortaya çıxan bataqlıqlar milli parkın əsas görməli yerləridir.
|-
| [[File:Ofu Beach.jpg|170px]]
Sətir 170:
| [[31 oktyabr]] [[1988]]
| align="right"|36.4
| * Ən cənubda yerləşən bu milli park üç Samoa adasını əhatə edir. İçində mərcan rifləri, ekvatorial meşələri, vulkanik dağları və çimərlikləri var. Bu parkda uçan tülkü yarasalar, boz sula quşları, dəniz tısbağaları və 900 növ balıq yaşayır.
|-
| [[File:Delicatearch.png|170px]]
Sətir 177:
| [[12 noyabr]] [[1971]]
| align= "right"|310
| * Bu milli parkda 2000-dən çox qumdaşı qayasından ibarət təbii kəmər yerləşir. Çöl iqlimində bu quruluşlar milyon illər ərzində eroziya nəticəsində yaranıblar. Parkdakı quraq ərazidə quru torpaq, torpaq dolu təbii çuxurlar və su toplayan təbii hövzələr diqqət çəkir. Digər geoloji quruluşlar arasında baca tipli qaya sütunlar, iti qüllələr və dik qayalar vardır.
|-
| [[File:Badlandsnps.jpg|170px]]
Sətir 184:
| [[10 noyabr]] [[1978]]
| align="right" |982,4
| * Bu parkda masa dağ tipi qayalar, qüllələr ve prayri tipli otlaq sahələr mövcuddur. 33,5 milyon il əvvələ aid olan böyük heyvan qalıqlarına ev sahibliyi edir. [[Bizon]], amerikan vəhşi qoyunu, qara ayaqlı gəlincik, ova tülküsü kimi heyvanlar milli parkda yaşayan canlılar arasındadır.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Big bend np.jpg|170px]]
Sətir 191:
| [[12 iyun]] [[1944]]
| align="right" |3.242
| * [[ABŞ]]-[[Meksika]] sərhədi olan Rio Qrande çayında olan təbii quruluşdan adlandırılmışdır. Bu park Çixuaxuan səhrasının bir hissəsini əhatə edir. Milli parkda bir çox yaxşı halda qorunmuş heyvan qalıqları var. Milli parkda həmçinin yerli xalqa aid kiçik sənət əsərlərini görmək də mümkündür.
|-
| [[File:Biscayne National Park.jpg|170px]]
Sətir 198:
| [[28 iyun]] [[1980]]
| align="right" |700
| * Bu park Biskayn körfəzində, Florida Keys adalarının şimalında yerləşir. Parkda bir-birilə bağlı 4 ekosistem var: manqrov meşələri, körfəz, Keys adaları və mərcan rifləri. Parkda qorunan heyvan növləri arasında Karib manatisi, Amerika timsahı, müxtəlif növ dəniz tısbağası və bayağı quşlar vardır.
|-
| [[File:Bryce Canyon.jpg|170px]]
Sətir 205:
| [[28 fevral]] [[1928]]
| align="right" | 145
| * Bris kanyonu Paunsauqunt platformasında yerləşən nəhəng bir təbii amfiteatr şəklindədir. Bu ərazidə eroziya nəticəsində ortaya çıxan yüzlərlə baca şəklində ''Haduu'' adlandırılan qayalar vardır. Bu ərazidə əvvəllər yerli xalqlar məskunlaşmışdılar. Sonradan [[Yuta]]ya qaçan [[Avropa]] əsilli Mormon məzhəbinə mənsub olanlar burada məskunlaşmışdılar.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Grand Canyon 3-800.jpg|170px]]
Sətir 212:
| [[26 fevral]] [[1919]]
| align="right" | 4.779
| * Böyük Kanyon [[Kolorado çayı]] tərəfindən əmələ gətirilmiş olub 446 km uzunluğunda, 1,6 km dərinliyində və 25 km genişliyindədir. Kolorado platformasında milyonlarla il ərzində eroziya nəticəsində əmələ gələn bu kanyonda çox rəngli divarlar və maraqlı qaya quruluşları ortaya çıxmışdır.
* Bu milli [[1979]]-cu ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/75</ref>
|- bgcolor="lightblue"
Sətir 220:
| [[15 iyun]] [[1934]]
| align="right" |2.109
| * Böyük Tüstü dağları [[Appalaç dağları]]nın bir hisəsidir. Böyük Tüstü dağlarında müxtəlif hündürlükdə zirvələr vardır. Bu dağlarda 400 növ onurğalı heyvan, 100 növ ağac və 5000 növ bitki mövcuddur. Bu park [[ABŞ]]-ın ən çox ziyarətçi çəkən milli parkıdır. Parkda 1.300 km uzunluğunda yürüyüş zolağı mövcuddur. [[ABŞ]]-ın 3.500 km uzunluğunda olan Appalaç Yürüyüş Zolağı 110 km-lik hissəsi bu milli parkdan keçir. Ziyarətçilər burada balıq ovu, atçılıq kimi fəaliyyətlərlə məşğul ola və 80-ə qədər tarixi binanı ziyarət edə bilərlər.
* Bu milli park [[1983]]-cü ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/259</ref>
|-
Sətir 228:
| [[12 sentyabr]] [[1964]]
| align="right" |366
| * Bu parkdakı ərazilər [[Kolorado çayı]], Yaşıl çay və digər yaxınlıqdakı digər çaylar tərəfindən milyonlarla illər ərzində eroziyaya uğradılaraq böyük masa tipli təpələr və qrabenlər ortaya çıxarmışdır. Milli park 3 hissədən ibarətdir. Parkda baca tipli sütunlar və digər geoloji quruluşlar vardır. Həmçinin milli parkda qədim Anasazi xalqına aid arxeoloji qalıqlar tapılmışdır.
|-
| [[File:CARE4486.jpg|170px]]
Sətir 235:
| [[18 dekabr]] [[1971]]
| align="right" | 976
| * Bu parkda yerləşən Vatepoket Fold 160 km uzunluğunda yeraltına doğru bükülmüş geoloji quruluş olub bu quruluşda yer üzünün üst-üstə olan geoloji təbəqələrini görmək mümkündür. Bu parkdakı digər təbii quruluşlar arasında baca tipli sütunlar, monolitik sütunlar, qübbə şəkilli qayalar da vardır. Qübbəli qayalar [[ABŞ Konqresi]]nin binasına oxşadıldığı üçün milli park Kapitol adlandırılmışdır.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:USA carlsbad caverns1 NM.jpg|170px]]
Sətir 242:
| [[14 may]] [[1930]]
| align="right" |188
| * Karlsbad mağaraları sistemində 117 mağara vardır və bu [[mağara]]ları bir-birinə bağlayan dəhlizlərin ümumi uzunluğu 190 km-dir. Bu mağaralardan Biq Rum mağarası 1200 m genişliyindədir. Bu mağaralar sistemində 400.000-ə qədər ''Tadarida brasiliensis'' növündə [[yarasa]] və 16 növdə heyvan yaşamaqdadır. Bu parkın yerüstü hissəsində Çixuaxuan səhrası və Zınqırovlu İlan çayı yerləşir.
* Bu milli park [[1995]]-ci ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/721</ref>
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
Sətir 250:
| [[5 mart]] [[1980]]
| align="right" | 1.009
| * Cənubi [[Kaliforniya]]nın sahillərində yerləşən 8 [[Kaliforniya Çannel adaları|Çannel adası]]ndan 5-i bu milli parkı əmələ gətirməkdədir. Sahili və adaların ətrafını qorumaq məqsədi güdüldüyündən milli parkın yarısı sudur. Bu adalar tipik olmayan Aralıq dənizi iqliminə sahibdir. Bu parkda sayı 2.000-dən çox olan quru heyvanı və bitki növü yaşamaqdadır. Bunlardan 145-i adalar üçün olduqca nadir növdür. Avropalılar [[Amerika]]ya gəlməzdən qabaq ''Çumaş'' adlı bir yerli Amerika qəbiləsi burada məskunlaşmışdı.
|-
| [[File:Lake Clark National Park.jpg|170px]]
Sətir 257:
| [[2 dekabr]] [[1980]]
| align="right" |13.881
| * Milli park Klark gölündən və gölün ətrafında yerləşən 4 aktiv vulkandan ibarətdir. Bunlar arasında Redabt vulkanı da var. Milli parkda üç dağ silsiləsi kəsişir. Milli parkda bir çox şəlalə, buzlaq, çay var. Milli parkda tundra iqlimi hakimdir.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Congaree swamp.jpg|170px]]
Sətir 271:
| [[11 oktyabr]] [[2000]]
| align="right" |134
| * Bu milli park Suyahoqa çayının hər iki sahilini əhatə edir. Parkda [[şəlalə]]r, təpələr və burdakı keçmiş həyatı əks etdirən sərgilər vardır. Bu parkda çox sayıda tarixi evlər, körpülər və digər tarixi abidələr vardır. Bu parkda həmçinin dar dəmiryolu zətti də var. Bu xətt üzərində işlədilən lolomotiv keçmiş dəmiryolu haqqında ziyarətçilərə məlumat verməkdədir.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Death Valley Zabriskie Point.jpg|170px]]
Sətir 278:
| [[31 oktyabr]] [[1994]]
| align="right" | 13.451
| * Moyave səhrasının bir hissəsi olan [[Ölüm dərəsi]] [[ABŞ]]-ın ən isti, ən alçaq yeridir. Burada maksimum temperatur 54°C olduğu müəyyən olunmuşdur. Əvvəllər buranın ən alçaq yer olduğu düşünülürdü, amm [[2001]]-ci ildə ən alçaq yerin [[Argentina]]dakı Karbon laqunu olduğu məlum olmuşdur. Qərbi Amerika tavasının qraben qismində yerləşən [[Ölüm dərəsi]]-də 1000 növ qeydə alınmışdır. Bu parkda həmçinin duz düzənlikləri, dik masa tipli qayalar da görmək mümkündür.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Denali-from-reflection-pond.jpg|170px]]
Sətir 285:
| [[26 fevral]] [[1971]]
| align="right" |19.121
| * Denali Milli Parkının düz ortasında [[Şimali Amerika]]nın və [[ABŞ]]-ın ən hündür zirvəsi olan Makkinli dağı yerləşir. Bu parkda yerləşən Makkinli dağının və Alyaska dağlarının yamacları buzlaqlar və tayqa meşələri ilə örtülmüşdür. Bu parkda yaşayan nadir növlər arasında Şimali Amerika boz ayısı, Dall qoyunu, canavar vardır. Denali Milli Parkına cəmi bir yol vardır və həmin yol Uonder gölünün sahilindən keçməkdədir.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Fort-Jefferson Dry-Tortugas.jpg|170px]]
Sətir 292:
| [[26]] [[oktyabr]] [[1992]]
| align="right" |249
| * Dray Tortuqas Milli Parkı Florida Keys adalarının qərbində yerləşən 11 qumsal adadan ibarətdir. Bu parkda bir [[ada]]da yerləşən Fort Ceferson qalası qərb yarımkürəsində kərpicdən tikilmiş ən böyük tikilidir. Milli parkın diqqət çəkən tərəfi dənizdir. Parkın dəniz hissəsində bir çox mərcan rifi və batmış gəmi görmək mümkündür. Bu milli parka gedən quru yolu yoxdur, ancaq hava və dəniz nəqliyyatı mövcuddur.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Everglades-np.jpg|170px]]
Sətir 307:
| [[2 dekabr]] [[1980]]
| align="right" |29.405
| * Bu milli park [[ABŞ]] və [[Alyaska]]nın ən şimalda yerləşən milli parkıdır. Bruks dağlarının ekosistemini qorumaq üçün qurulmuşdur. Bu parkda ziyarətçilər üçün heç bir təsis yoxdur. Bu park ərazilərində yerli amerikalılar hələ də həyatlarına davam edirlər. Bu xalqlar bura 11.000 il əvvəl məskunlaşmışdırlar.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Saint Mary Lake and Wildgoose Island.jpg|170px]]
Sətir 314:
| [[11 may]] [[1910]]
| align="right" |4.100
| * Bu milli park [[Kanada]]nın Vaterton Gölləri Milli Parkı ilə birlikdə Vaterton Qlasier Milli Sülh Parkını əmələ gətirir. Rokki dağlarının ətrafında qurulmuş bu milli parkda 26 buzlaq ve 130 adlandırılmış göl yerləşir. Bu parka daxil olan Rokki dağlarının ətrafı zəngin fosil yataqları kimi məşhurdur.
* Bu milli park [[1995]]-ci ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/354</ref>
|- bgcolor="lightblue"
Sətir 322:
| [[2 dekabr]] [[1980]]
| align="right" | 13.043
| * Bu milli park dənizə enən bir çox buzlağı, çayları ehtiva edir. Parkdakı mülayim iqlim meşələrin yaranmasına zəmin yaratmışdır. Milli parkda Şimali Amerika boz ayısı, dağ keçiləri, qartallar, balinalar, suitilər kimi heyvanlar yaşayır. [[1784]]-cü ildə Corc Vankuverin ekspedisiyası zamanı körfəz tamamən buzla örtülü ikən, hazırda buzlaqlar 105 km geri çəkilmişdir.
* Bu milli park [[ABŞ]]-dakı [[Rangel-Sent-Elias Milli Parkı və Qoruma Bölgəsi]] ilə [[Kanada]]da olan Kluan Milli Parkı və Tatşenşini-Alsek Milli Parkı ilə birlikdə [[1993]]-cü ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref name="whc.unesco.org">http://whc.unesco.org/en/list/72/</ref>
|-
Sətir 330:
| [[26 fevral]] [[1929]]
| align="right" | 1.245
| * Qrand Titon Titon dağlarının ən uca zirvəsidir. Park Cekson Houl vadisi, piedmont gölləri, otlaqları, buzlaq nəticəsində yaranmış relyef formaları ilə tanınır.
|-
| [[File:Stella Lake Great Basin.jpg|170px]]
Sətir 337:
| [[27 oktyabr]] [[1986]]
| align="right" | 312
| * Bu park [[Nevada]]da yerləşən Vhiler dağının ətrafında olan ərazini əhatə edir. Bu parkda çox üzunömürlü olan və hətta 5.000 illik olan "Balfourianae" növündə şamlar qorunur. Əlavə olaraq milli parkda moren relyef quruluşlarını və Lehman mağaralarını görmək mümkündür. Ətrafda yaşayış məskəni olmadığından park gecələr göy üzü [[ABŞ]]-ın ən qaranlıq göy üzü sayılır . Parkda yaşayan nadir heyvanlara Taunsend böyük-qulaqlı yarasası, Amerika antilopu və Bonnevil alabalığı aiddir.
|-
| [[File:Coloradodunes.jpg|170px]]
Sətir 344:
| [[13 oktyabr]] [[2004]]
| align="right" |164
| * Bu parkda hündürlüyü 230 metrə çatan və [[Şimali Amerika]]da ən yüksək olan barxanları görmək mümkündür. Bu barxanlar Rio Qrande çayının San Luis vadisinə qum yığması nəticəsində əmələ gəlmişdir. Barxanların yaxınlığında bataqlıqlar, çayırlar yerləşir. Parkın diqqət çəkən digər yerləri alpin göllər, hündürlüyü 3.000 metrdən çox olan 6 dağ və keçmiş meşələrdir.
|-
| [[File:GUMO4307.jpg|170px]]
Sətir 351:
| [[15 oktyabr]] [[1966]]
| align="right" |349
| * Bu milli parkda [[Texas]] ştatının ən yüksək nöqtəsi hesab olunan Quadalupe dağı yerləşir. Qərbi Amerikaya xas olan Böyükdiş ağcaqayınları ilə dolu olan və gözəl mənzərəyə sahib Makkitrik kanyonu, Çixuaxuan səhrasının bir qismi, Perm dövrünün heyvan qalıqları ilə zəngin olan yataqlar bu milli parkdadır.
|-
| [[File:Black canyon gunnison Colorado.jpg|170px]]
Sətir 358:
| [[21 oktyabr]] [[1999]]
| align="right" | 124
| * Park Kembric dövründən qalma tünd rəngdə dik divarları olan Qanninson çayı kanyonunun ¼ hissəsini əhatə edir. Kanyondan axan çayın yatağı çox meyilli olduğundan burada salaminmə idmanı olduqca məşhurdur. Kanyonun dik divarlarında divaradırmaşma yarışları da keçirilir. Kanyon "Blək" (qara) adını dik divarlar gün işığının düşməməsi üzündən qazanmışdır.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Haleakala crater.jpg|170px]]
Sətir 365:
| [[1 avqust]] [[1916]]
| align="right" |117
| * Milli park [[Havay adaları]]nın Maui adasındakı Haleakala vulkanını əhatə edir. İki hissədən ibarətdir. Haleakala zirvəsində böyük krater və yaxınlıqda çox sayıda kül krateri yerləşir. Dağ yamaclarında isə nadir növ ağaclar yetişməkdədir. Havay adalarına xas olan və bir zamanlar nəslinin kəsiləcəyi düşünülən Havay qazı bu yamaclarda yaşayır. Parkın ikinci hissəsi olan dağ yamaclarında çoxlu sayda şirin göl vardır. Göllərdə isə nadir şirin su balıqları yaşayır. Bu milli park [[ABŞ]]-da nəslinin kəsiləcəyi qorxusu olan növlərə ev sahibliyi edir.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Hawaii Volcanoes NP Magma.jpg|170px]]
Sətir 372:
| [[1916]]
| align="right" | 1.309
| * Bu milli park Havay arxipelaqındakı Böyük adada qurulmuşdur. Dünyada ən aktiv iki vulkan olan Kilauea və Mauna Loa vulkanları bu milli parkdadır. Bu parkda dəniz səviyyəsindən 4.000 m yüksəklikdə olan ekosistem mövcuddur.
* Bu milli park [[1987]]-ci ildən [[YUNESKO]] [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/409</ref>
|-
Sətir 380:
| [[4 mart]] [[1921]]
| align="right" |20
| * Bu park şəhər bölgəsində yerləşən yeganə [[ABŞ]] milli parkıdır. Eyni zamanda [[ABŞ]]-ın ən kiçik milli parkıdır. Bu milli park [[XVIII əsr]]dən etibarən bu bölgədən çıxarılan isti suyu xalqa çatdıran qurumların qorunması məqsədi ilə [[Arizona]]nın Hot Sprinqs şəhərində qurulmuşdur. Bu parkda insan xəstəliklərinin müalicəsində əvəzsiz rol oynayan bu suların çıxdığı 47 mənbə qorunmaya alınmışdır.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:ISRO2829.jpg|170px]]
Sətir 387:
| [[3 mart]] [[1940]]
| align="right" |2.182
| * Bu park [[Yuxarı göl]]də yerləşən Royal adasını və bu adanın 7,5 km uzaqlığındakı 400 irili-xırdalı adanı özündə birləşdirir. Bu [[ada]]larda əhali çox-çox seyrəkdir, demək olar ki, adalar kimsəsizdir. Adaların ətrafında batmış gəmilər görmək mümkündür. Bu milli parkda sadəcə 30 növ məməli yaşayır.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Joshua Park.JPG|170px]]
Sətir 394:
| [[31 oktyabr]] [[1994]]
| align="right" |3.112
| * Bu park Kolorado səhrasının bir qismi, Moyave səhrası və Kiçik San Bernardino dağlarından ibarətdir. Milli park adını burda yetişən Yuşşa ağacından almışdır. Parkda [[barxan]]lar, quru göllər, sıldırım dağlar və qranit sütunlar kimi təbii quruluşlar yerləşir.
|-
| [[File:Alaska Katmai Novarupta-Dom.jpg|170px]]
Sətir 401:
| [[2 dekabr]] [[1980]]
| align="right" |14.616
| * Bu milli park Alyaska yarımadasında yerləşən Katmai dağını, On Min Duman vadisini və Novarupta vulkanını əhatə edir. [[1912]]-ci ildə Novarupta vulkanının püskürməsi nəticəsində ətrafa yayılan vulkan külü hələ də milli parkın ərazisindədir. Bu parkın çaylarında yumurtlamaq üçün gələn [[qızılbalıqlar]]ı ovlamaqdan ötrü hər il milli park ərazisinə 2.000-dən çox boz ayı gəlməkdədir.
|-
| [[File:Kenai Fjords National Park.jpg|170px]]
Sətir 415:
| [[4 mart]] [[1940]]
| align="right" |1.869
| * Bu park ir neçə nəhəng [[sekvoya]] ağacını və dünyanın ikinci ən böyük ağacı olan General Qrant ağacını ehtiva etməkdədir. Milli parkda həmçinin Krallar Çayı vadisinin bir hissəsi mövcuddur və bu hissədə qranitdən olan dik divarlı Krallar kanyonu, San Coaquin çayı, Boyden mağarası yerləşməkdədir.
|-
| [[File:Agie River.jpg|170px]]
Sətir 422:
| [[4 mart]] [[1980]]
| align="right" |6.758
| * Kobuk Vadisi Milli Parkı Kobuk çayını və vadisinin 94 km-lik hissəsini və üç qumluq ərazini birləşdirir. Bu üç qumluq ərazi Böyük Kobuk, Kiçik Kobuk və Hant çayı qumluqları olub buzlaqlar tərəfindən yaradılmışdır. Burada bəzi barxanların yüksəkliyi 30 m-ə çatır və bu barxanlar Artika ərazisinin ən yüksək barxanları sayılır. Milli parkda temperaturun -38°C-yə qədər düşdüyü müşahidə olunmuşdur. İldə iki dəfə bu qumluqların və çayların yanından yarım milyondan çox şimal maralı keçir. Çay sahilindən isə heyvan qalıqları tapılmışdır. Milli park tamamilə Şimal Qütb Dairəsində yerləşdiyindən bura quru yolu yoxdur. Parkda gediş-gəliş ancaq yürüyüşlə mümkün olduğundan bu milli parkı [[2011]]-ci ildə cəmi 11.485 nəfər ziyarət etmişdir
|-
| [[File:180 phantom ship.JPG|170px]]
Sətir 429:
| [[22 may]] [[1902]]
| align="right" |741
| * Krater gölü 7.700 [[il]] əvvəl Mazame vulkanının püskürməsi və kalderasına su dolması nəticəsində əmələ gəlmişdir. Bu göl [[ABŞ]]-ın ən dərin [[göl]]üdür. Suyu isə şəffaflığı və mavi rəngi ilə məşhurdur. Göldə iki [[ada]] vardır. Gölə nə bir çay axır, nə də bir çay tökülür. Gölün səviyyəsi ancaq yağış sularından asılıdır.
|-
| [[File:Lassen Peak from Lake Alamanor.jpg|170px]]
Sətir 436:
| [[9 avqust]] [[1914]]
| align="right" | 430
| * Lassen vulkanı dünyada ən böyük lava qübbəli vulkandır. Bu parkda digər tipdə də vulkanlar mövcuddur (qalxanlı, kül qübbəli və qarışıq qübbəli vulkanlar). Lassen vulkanı sonuncu dəfə [[1915]]-ci ildə püskürmüşdür. Bu [[vulkan]] səbəbi ilə ətraf ərazilərdə hidrotemal bulaqlar yaranmışdır.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Lwt02830.jpg|170px]]
Sətir 443:
| [[1 iyun]] [[1941]]
| align="right"|210
| * Mamont mağarası sistemi ümumi uzunluğu 631 km-ə çatan dəhliz, tunel, salon və mağaralardan ibarətdir. Dünyanın ən uzun mağara sistemi hesab olunur. Bu mağaralarda 7 növ [[yarasa]], kor Kentukki kreveti, kor şimal mağara balığı, mağara salamandrası kimi işıqsız mühitə uyğunlaşmış heyvanlar yaşayır. Mağaranın üstündə isə Yaşıl çay, ümumi uzunluğu 100 km-dən çox olan yürüyüş zolaqları, bulaqlar yerləşir.
* Bu milli park [[1981]]-ci ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/150</ref>
|- bgcolor="lightblue"
Sətir 459:
| [[2 mart]] [[1899]]
| align="right" | 954
| * Rayner dağı Kaskad dağlarının şimalında yerləşən hündür dağdır. Bu dağ aktiv bir vulkandır. Bu dağın yamaclarında adlandırılmış 26 buzlaq yerləşir. Bu buzlaqlardan Emmos buzlağı 11 km<şubsup>2</şubsup> sahəsi ilə [[Alyaska]] istisna olmaqla [[ABŞ]]-ın ən böyük buzlağıdır. Karbon buzlağı isə 9.2 km uzunluğu ilə [[Alyaska]] xaricində [[ABŞ]]-ın ən uzun buzlağıdır. Parkın yarısı meşələrdən ibarətdir. Dağın cənub yamacında yerləşən Paradis Ziyarətçi Mərkəzi dünyada ən çox qar yağan məskənlərdən biridir. Parkda dağçılıq və dırmaşma kimi idman fəaliyyətləri keçirilir. Müxtəlif yürüyüş zolaqları mövcuddur. Lonqmir Ziyarətçi Mərkəzindən başlayan Vunderland yürüyüş zolağı dağın ətarfını dolanır.
|-
| [[File:Ross Lake morning.jpg|170px]]
Sətir 466:
| [[2 oktyabr]] [[1968]]
| align="right" |2.042
| * Bu park Kaskad dağlarının şimalında yerləşən və iki ayrı hissədən ibarət kompleksdir. Bu iki park qismi arasında "Ross Gölü Milli Turizm Bölgəsi" ve "Çalan Gölü Milli Turizm Bölgəsi" yerləşir. Bu parkda Şuksan, Triumf və Eldorado kimi dağlar, buzlaqlar vardır.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Coast3full.jpg|170px]]
Sətir 473:
| [[29 iyun]] [[1938]]
| align="right" | 3.697
| * Olimpik yarımadasındakı bu milli park qabarma-çəkilmə hadisələri zaman dolub-boşalan dağ hovuzları, mülayim iqlimi, meşələri, Olimpik dağı ilə tanınır. Bir tərəfdə buzlarla örtülü Olimpik dağları, bir tərəfdə isə [[ABŞ]]-ın materik hissəsində ən nəmli bölgəsi Hoh və Kvinolt meşələri yerləşir.
* Bu milli park [[1981]]-ci ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/151</ref>
|-
Sətir 481:
| [[9 dekabr]] [[1962]]
| align="right" | 379
| * ''Çinli quruluşun''un bir hissəsi olan bu milli parkda 200 milyon illik ağac gövdələri vardır. Bu bölgənin ətrafında isə eroziyaya uğramış qırmızı rəngli Boyanmış çöl yerləşir. Həmçinin bir çox dinozavrlara aid qalıqlar da tapılır. Ərazidə 350 [[Amerika]] xalqlarına məxsus arxeoloji qazıntı yeri vardır.
|-
| [[File:PinnaclesParkView.jpg|170px]]
Sətir 488:
| [[10 yanvar]] [[2013]]
| align="right"| 107.7
| * Bu park ABŞ-ın ən yeni milli parkı olub ''pinnakıl'' adlandırılan baca tipli qaya sütunları ilə tanınır. Qayalar eroziya və vulkan fəaliyyəti nəticəsində yaranmışdırlar. Bu parkda qayaya dırmaşma idmanı çox populyardır.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Redwood slope.jpg|170px]]
Sətir 495:
| [[2 oktyabr]] [[1968]]
| align="right" |315
| * Bu park və bu parkla birlikdə idarə edilən 2 Kaliforniya ştat parkı ilə dünyada ən böyük ağac olan Sahil Ridvud ağaclarının yarısını qorumaq üçün yaradılmışdır. Bu park ərazisi tez-tez zəlzələlərə məruz qalmaqdadır. Milli parkda üç böyük çay sistemi vardır. Bu milli parkdakı 60 km-lık [[Sakit okean]] sahili qorunma alınmmışdır. Parkın içərisində müxtəlif növheyvan və bitkilərin yaşadığı prayr tipli otlaqlar vardır.
* Bu milli park [[1984]]-cü ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/134</ref>
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
Sətir 503:
| [[26 yanvar]] [[1915]]
| align="right" |1.074
| * Bu park Rokki dağlarının kiçik bir hissəsini ehtiva edir. Bu park üçün ərazi seçilərkən yüksəklikdəki ekosisyemlər nəzərə alınmışdır. Parkda 150 göl vardır. Bu parkdakı vulkank təpələrdə və buz vadilərində qatır maralı, Amerika qoyunu, Amerika ayısı və puma yaşamaqdadır. Bu parkda diqqət çəkən coğrafi yerlərdən Lonqs dağı və Kolorado Ayı gölü hesab olunur.
|-
| [[File:Saguaro np.jpg|170px]]
Sətir 510:
| [[14 oktyabr]] [[1994]]
| align="right" |354
| * Bu milli park Sonara səhrasında yerləşmiş olub iki hissədən ibarətdir: Rinkon dağları və Tukson dağları. Bu parkda 6 qrupda bitki növü yaşamaqdadır. Bu bitkilər arasında milli parka adını verən nəhəng Saquora kaktusları, Varil kaktusları, qaynanadili, çola kaktusu sayılır. Parkda nəsli kəsilmək üzərə olan Meksika ləkəli bayquşu və uzun burunlu yarasa qorunmaqdadır.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:Parque Nacional Sequoia3557.JPG|170px]]
Sətir 524:
| [[22 may]] [[1935]]
| align="right" | 802
| * Bu parkda yerləşən Mavi Ric dağları on minlərlə heyvana yuva olan ağaclardan ibarət meşələrlə örtülmüşdür. Bu dağlıq parkdan 169 km uzunluğundakı Skaylayn yolu keçməkdədir. Şərqi [[Amerika]]nın məşhur 3.500 metrlik Appalaç yürüyüş zolağının bir qismi buradan keçməkdədir. Həmçinin milli parkda ümumi uzunluğu 800 km olan yürüyüş zolaqları vardır. Şenandoah çayı və şəlaləri milli parka ayrı gözəllik verir.
|-
| [[File:Theodore Roosevelt National Park.jpg|170px]]
| TeoderTeodor Ruzvelt Milli Parkı <ref>{{cite web|url=http://www.nps.gov/thro/|title=Theodore Roosvelt National Park|publisher=National Park Service|accessdate=2015-01-21}}</ref>
| [[File:Flag of North Dakota.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Şimali Dakota]]
| [[10 noyabr]] [[1978]]
| align="right" |282
| * 36-cı [[ABŞ]] prezidenti olan [[TeoderTeodor Ruzvelt]] bu dağlıq ərazilərin mənzərəsinə heyran qalmışdı və burada yaşamaq üçn özünə ev də tikdirmişdi. Eroziyaya uğramış badlandslardan ibarət bu milli park prezidentin adını daşıyır. PPrezidentinPrezidentin maltaMalta xaçı adlı evi ziyarətçi çəkməkdədir. Parkda yürüyüş etmək mümkündür. Amerika bizonu, Amerika antilopu, Amerika qoyunu və vəhşi at milli parkın daimi sakinləridir.
|- <!--bgcolor="lightgreen"-->
| [[File:VIIS2312.jpg|170px]]
Sətir 538:
| [[2 avqust]] [[1956]]
| align="right" | 52
| * Bu park [[Amerika Virgin adaları]]ndakı Sent-Con adasından ibarətdir. Sent-Con adası təbiət tarixi və insan tarixi haqqında dəyərli məlumatlar daşıyır. Tayno xalqına aid arxeoloji qalıqlar da tapılmışdır. [[Xristofor Kolumb]] [[Amerika]]ya çatdıqdan az sonra bu adada şəkər qamışı təsərrüfatı ilə məşğul olmağa başladılar. Milli parkda şəkər qamışı plantasiyası xarabalıqları qalmışdır. Park ərazisinə əl dəyməmiş çimərliklər, manqrov meşələri, dəniz yosunu yataqları və mərcan rifləri daxildir.
|-
| [[File:Voyageurs National Park.jpg|170px]]
Sətir 545:
| [[8 aprel]] [[1975]]
| align="right" | 529
| * Bu parkda dörd böyük göl vardır. Bu göllər idman fəaliyyətləri üçün geniş istifadə olunur. Ərazidə yerli Oyibva tayfasına və [[fransız]] əsilli kürk tacirləri olan "voyager"lərə (səyyah) aid qalıqlar, bir qızıl mədəninə hücumla bağlı xatirələr mövcuddur. Parkda buzlaqlar nəticəsində əmələ gəlmiş körfəzlər, təpələr, göllər vardır.
|-
| [[File:WICA2348.jpg|170px]]
Sətir 552:
| [[9 yanvar]] [[1903]]
| align="right"|115
| * Külək mağarası böyük mağaradırmağara sistemidir. Bu mağaralar sistemi torpaqda olan bir çuxurdan külək əsmə səsi gəlməsi nəticəsində tapılmışdır. Ən sıx mağara sistemlərindən biridir. Mağaraların üstündə prayr tipli otlaqlar yerləşir və bu otlaqlarda bizon, qara ayaqlı gəlincik və çayır iti kimi məməlilər yaşayır. Qərbi sarı şam meşələrində puma və Kanada maralı kimi heyvanlar məskunlaşmışdır.
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Mt Saint Elias.jpg|170px]]
| [[Rangel-Sent-Elias Milli Parkı və Qoruma Bölgəsi|Rangel-Sent-Elias Milli Parkı]]<ref>{{webcite kaynağıweb|url=http://www.nps.gov/wrst/|başlıktitle=Wrangell – St. Elias National Park|yayımcıpublisher=National Park Service|erişimtarihiaccessdate=082015-0801-201321}}</ref>
| [[DosyaFile:Flag of Alaska.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[AlaskaAlyaska]]<br/><small>{{coord|61.00|-142.00|name=Wrangell – St. Elias|type:landmark}}</small>
| [[2 Aralıkdekabr]] [[1980]]
| align="right" |44.313
| Bu çox böyük Alyaska milli parkı Alyaska dağları, Çuqaş dağlarını və Rangel-Sent-Elias dağlarının kəsişdiyi yerdədir. Parkın 25 %-i buzlaqlarla örtülüdür. Bunlar arasında ən böyükləri Habbard,, Malaspina və Nabesna buzlaqlarıdır.
| * Bu çok geniş Alaska ulusal parkı gayet dağlıklı geniş bir arazide olup "Alaska Sıradağları", "Chugash Sıradağları" ve (Kuzey Amerika kıtasının rakımı 4.000m üstünde bulunan en yüksek dağlarının bir çoğunu bu arada [[Saint Elias Dağı]]'nı da ihtiva eden) "Wrangell-St Elias Sıra Dağları"'nın birleşip birbiri içine geçiştiği yerlerdir. Bu parkdaki volkanik dorukların %25'i buzullarla kaplıdır. Bunlar arasında "dağlıktan denize inen tipte" [[Hubbard Buzulu]]. "Piedmont tipte" [[Malaspina Buzulu]] ve "vadi tipte" [[Nabesna Buzulu]] bulunmaktadır.
* Bu ulusalmilli park [[1979'dan]]-cu itibarenildən [[Kanada'da]] bulunanmilli ulusalparkları parklarolan olan KluaneKluan ile TatshenshiniTatşenşini-Alsek ileMilli veParkları və [[1993'den ABD'de bulunan]]-cü ildən [[GlacierABŞ]]-ın BayQlasier UlusalKörfəzi Milli Parkı veilə Koruma Bölgesi]] ile de birliktebirlikdə [[UNESCOYUNESKO]]-nun [[Dünya Miraslarıirsi]] listesinde bulunmaktadırsiyahısındadır. <ref name="whc.unesco.org"/>
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Yellowstone Nationalpark3.jpg|170px]]
| [[Yellouston Milli Parkı]]<ref>{{cite web|url=http://www.nps.gov/yell/|title=Yellowstone National Park|publisher=National Park Service|accessdate=2015-01-21}}</ref>
| [[File:Flag of Wyoming.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Vayominq]]<br>[[File:Flag of Montana.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Montana]]<br>[[Dosya:Flag of Idaho.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Aydaho]]
| [[1 mart]] [[1872]]
| align="right" | 8.983
| Bu park Yellouston kalderasında yerləşir və dünyanın ilk milli parkıdır. Bu parkda çox aktiv geotermal yerlər vardır və bunlar yer üzünə qeyzerlər və su bulaqları şəklində çıxır. Old Faytful qeyzeri və Qrand Prismatik Sprinqs qaynar su mənbəyi ən tanınanlarıdır. Bu parkda 4 [[dağ]] sırası vardır. Yellouston çayının əmələ gətirdiyi Yellouston Qrand kanyonunda bir neçə Yellouston şəlaləsi yerləşir. Bu parkda Amerika boz ayısı, Kanada maralı, qurd kimi 60 növdə məməli yaşayır.
* Bu milli park [[1978]]-ci ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/28</ref>
|- bgcolor="lightblue"
| [[File:Yosemite Valley with Half Dome in the distance.jpg|170px]]
| [[Yosemit Milli Parkı]]<ref>{{cite web|url=http://www.nps.gov/yose/|title=Yosemite National Park|publisher=National Park Service|accessdate=2015-01-21}}</ref>
| [[File:Flag of California.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Kaliforniya]]
| [[1 oktyabr]] [[1890]]
| align="right" |3.074
| Yosemit parkında çox geniş, çox dəyişik geoloji və hidroloji bölgəleri ehtiva edən yüksək qayalar, şəlalələr və sekvoya ağaclarını görmək mümkündür. Buzlaqlar tərəfindən qazılmış Yosemit vadisi ətrafında Half Dom və El Kapitan adı verilmiş dağlar və [[Şimali Amerika]] materikinin ən hündür şəlaləsi olan Yosemit şəlaləsi buradadır. Parkda üç böyük sekvoya ağacı mövcud olub müxtəlif heyvan və bitki növlərinə rast gəlmək mümkündür.
* Bu milli park [[1984]]-cü ildən [[YUNESKO]]-nun [[Dünya irsi]] siyahısındadır.<ref>http://whc.unesco.org/en/list/308</ref>
|-
| [[File:Zion Canyon.jpg|170px]]
| [[Zion Ulusal Parkı]]<ref>{{cite web|url=http://www.nps.gov/zion/|title=Zion Canyon National Park|publisher=National Park Service|accessdate=2015-01-21}}</ref>
| [[File:Flag of Utah.svg|25px]]&nbsp;&nbsp;[[Yuta]]
| [[19 noyabr]] [[1919]]
| align="right" |579
| Milli parkda çox sayıda kanyon, baca tipli sütunlar, çöl vardır. Bu milli park 4 fərqli ekosistemə ev sahibliyi edir.
|}