Qriqori Potyomkin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
Sətir 5:
Qriqori Potyomkin [[13 sentyabr]][[1739]]-cu il tarixində [[Rusiya]]nın qərbindəki [[Smolensk]] şəhəri yaxınında alt rütbəli bir zabitin oğlu olaraq dünyaya gəldi. [[Moskva]] Universitetində təhsil gördü. Sarayın mühafiz alayına qatıldı. [[1762]] ildə mühafiz alayından bir qrupun Rus çarı III Pyotru taxtdan endirərək yerinəarvadı [[II Yekaterina]]nı taxta çıxarması olayına qatıldı. [[1774]]-cü ildən sonra Potyomkin çariçanın sevgilisi oldu və sınırsız miqdarda pul-para və siyasi gücə sahib oldu. Çariça Potyomkini [[1784]] -cü ildə Rusiya ordusunun baş komandanlığa gətirdi.
 
[[II Yekaterina]] və Potyomkinin xəyalı [[Rusiya]]yı [[Balkan]]a və [[Asiya]]ya hökm edən böyük bir imperya halına gətirmək idi. [[Bizans imperyası]]nu Rusyanın əgəmənliği altında yənidən canlandırmak və [[İstanbul]]u bu imparatorluğa başkənt yapmak istiyorlardı. Bu amaçla [[LəhistanPolşa]]ı parçalayarak [[PrusyaPrussiya]] və [[AvusturyaAvstriya]] arasında paylaştılar. Ayrıca [[1774]] yılındaki [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]yla [[Osmanlı Dəvlətidövləti]]ndən bağımsız halə gələn [[Kırım]]ı [[Rusiya]]nın bir parçası halinə gətirməğə karar vərdilər. Bu amaçla [[1783]] yılında [[Krım]]ı rəsmən Rus topraklarına kattılar. Potyomkin [[RusyaRusiya]]nın Kırım Prənsi oldu. [[KırımKrım]]da Hərson, Nikolayəv, Akyar, and Yəkatərinoslav gibi yəni Rus kasabaları kurdu. [[1787]] yılında [[II Yekaterina]] [[Krım]]a göstərişli bir ziyarəttə bulundu. Amaç [[Osmanlı dövləti]]ni sindirmək və [[Krım]]ı [[Rusiya]]nın kalıcı bir parçası halinə gətirməkti.
 
[[Şəkil:Ukraine Cherson 2St.-Ekater.jpg|thumb|ləft|250px|Potyomkinin gömülü olduğu Hərson kəntindəki Katərina Katədrali]]Osmanlılar bu gəlişmələri [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]na aykırı bularak [[Rusiya]]ya savaş açtılar. [[1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı]] 5 yıl sürdü. Potəmkin [[1790]] yılından itibarən savaşı bugünkü [[Romanya]]nın kuzəydoğusunda bulunan Yaş şəhrində kurduğu çok göstərişli karargahından yönətti. [[1791]] yılında çariçənin yəni səvgilisi Platon Zubovu bərtaraf ətmək için kıskancından [[Sankt-Peterburq]]a gəri döndü. Ancak çariçə Potyomkinin Yaşa gəri dönərək [[Osmanlı]]larla barış müzakərələri yapmasını istiyordu. Yola çıktıktan sonra [[5 oktyabr]] [[1791]] tarihində Yaş kəntinə 65 km uzaklıkta yüksək atəş və hazımsızlıktan öldü. [[Çariçə II. KatərinaYekaterina]] Potyomkini kəndi kurduğu Hərson kəntində inşa əttirdiği Katərina katədralinə gömdürdü.
 
Potyomkinin ölümündən 1 yıl sonra [[Rusiya]]yla [[Osmanlı dövləti]] Potyomkinin karargahının bulunduğu Yaş kəntində [[Yaş Antlaşması]]nı imzaladılar. Bu antlaşmayla [[Osmanlı Dəvləti]] məcburən [[Krım]]ı [[Rusiya]]ya bırakmaya razı oldu.