Qriqori Potyomkin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
Sətir 5:
Qriqori Potyomkin [[13 sentyabr]][[1739]]-cu il tarixində [[Rusiya]]nın qərbindəki [[Smolensk]] şəhəri yaxınında alt rütbəli bir zabitin oğlu olaraq dünyaya gəldi. [[Moskva]] Universitetində təhsil gördü. Sarayın mühafiz alayına qatıldı. [[1762]] ildə mühafiz alayından bir qrupun Rus çarı III Pyotru taxtdan endirərək yerinəarvadı [[II Yekaterina]]nı taxta çıxarması olayına qatıldı. [[1774]]-cü ildən sonra Potyomkin çariçanın sevgilisi oldu və sınırsız miqdarda pul-para və siyasi gücə sahib oldu. Çariça Potyomkini [[1784]] -cü ildə Rusiya ordusunun baş komandanlığa gətirdi.
 
[[II Yekaterina]] və Potyomkinin xəyalı [[Rusiya]]yı [[Balkan]]a və [[Asiya]]ya hökm edən böyük bir imperya halına gətirmək idi. [[Bizans imperyasıimperiyası]]nu RusyanınRusiyanın əgəmənliğihökmranlığı altında yənidənyenidən canlandırmak və [[İstanbul]]u bu imparatorluğa başkənt yapmak istiyorlardı. Bu amaçla [[Polşa]]nı parçalayarak [[Prussiya]] və [[Avstriya]] arasında paylaştılar. Ayrıca [[1774]] yılındaki [[Kiçik Qaynarca sülhü]]üylə [[Osmanlı dövləti]]ndən bağımsız halə gələn [[Krım]]ı [[Rusiya]]nın bir parçası halinə gətirməğə qərar vərdilər. Bu məqsədlə [[1783]]-cü ildə [[Krım]]ı rəsmən Rusiya torpaklarına qatdılar. Q. Potyomkin [[Rusiya]]nın Krım Prinsi oldu. [[Krım]]da [[Xerson]], [[Nikolayev]], Akyar və Yəkaterinoslav kimi yəni Rus qəsəbələri qurdu. [[1787]]-ci ildə [[II Yekaterina]] [[Krım]]a göstərişli bir ziyarətdə bulundu. Məqsəd [[Osmanlı dövləti]]ni sindirmək və [[Krım]]ı [[Rusiya]]nın qalıcı bir parçası halına gətirmək idi.
 
[[Şəkil:Ukraine Cherson 2St.-Ekater.jpg|thumb|ləft|250px|Potyomkinin gömülü olduğu Hərson kəntindəki Katərina Katədrali]]Osmanlılar bu gəlişmələri [[Kiçik Qaynarca sülhü]]na zidd bularak [[Rusiya]]ya savaş açdılar. [[1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı]] 5 il sürdü. Potyomkin [[1790]]-cı ilndən etibarən savaşı bugünkü [[Rumıniya]]nın kuzəydoğusunda bulunan Yaş şəhrində qurduğu çox göstərişli qərargahından yönətti. [[1791]]-ci yılında çariçənin yəni səvgilisi Platon Zubovu bərtaraf ətmək için kıskancından [[Sankt-Peterburq]]a gəri döndü. Ancak çariçə Potyomkinin Yaşa gəri dönərək [[Osmanlı]]larla barış müzakərələri yapmasını istiyordu. Yola çıktıktan sonra [[5 oktyabr]] [[1791]] tarihində Yaş kəntinə 65 km uzaklıkta yüksək atəş və hazımsızlıktan öldü. [[II Yekaterina]] Potyomkini kəndi kurduğu Hərson kəntində inşa əttirdiği Katərina katədralinə gömdürdü.