Dehli sultanlığı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 149.126.126.144 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Rəşid Nurməmmədov tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Sətir 128:
 
Sultan Firuz bütün iqtanın feodallara nəsildən-nəslə miras kimi keçməsi ba­rədə fərman verdi. Qoşuna çəkilən xərcləri azaltmaqla maliyyə böhraına son qoyuldu. Camna və Sətləc çayları arasında böyük suvarma kanalının çəkilməsi [[Dehli]] ətafında təsərrüfatın dirçəlişinə səbəb oldu. Sultan Firuz vəfat etdikdən sonra Tuğlaqilər arasında hakmiyyət uğrunda mübarizə başlandı. Mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsindən istifadə edən Malva, Qucarat və Xandəş vilayətləri sultanlıqdan ayrıldı. Daxili çəkişmələrin şiddətli vaxtında Şimali [[Hindistan]] [[Əmir Teymur]]un hücumlarına məruz qaldı. [[1398]]-ci ildə Teymur Dehlini tutdu. Daxili çəkişmələr, əmir Teymurun yürüşü Dehli sultanlığını zəiflətdi və onun dağılması prosesini sürətləndirdi.
 
== Mədəniyyət ==
XIII əsrdə müsəlman-türk Dehli sultanlığının yaranması ilə Hindistanda müsəlman-hind mədəniyyəti formalaşdı. XIII-XV əsrdə Dehli sultanlarının sarayında hind dilində salnamələr yazılmışdır. Ən məşhur müsəlman salnaməçisi Ziyaəddin Barani idi. Hindistanda fars dilində yazan şairlər fəaliyyət göstərirdilər. Onlardan biri Nizaminin «Xəmsə»sinə nəzirə yazmış Əmir Xosrov Dəhləvi idi. Ölkədə islam yayılır və müsəlman memarlığı üslubunda saraylar, məscidlər, minarələr tikilirdi. Bunlardan Dehlidəki «Qüvvət ül-islam» məscidi (1193-1200), Qiyasəddin Aybək tərəfindən tikilmiş 73 metr hündürlüyündə «Qütb minar» minarəsi (1206-1210), Malvadakı məscid, Multan mavzoleyi, Dekandakı knyaz məqbərəsi diqqəti daha çox cəlb edir.
[[Kateoriya:Mədəniyyət]]
 
==Sultanlar==
*[[Sultan Qütbəddin Aybək]] (1206-1210)
*[[Sultan Aram şah]] (1210-1211)
*[[Sultan Şəmsəddin El-Tutmuş]] (1211-1236)
*[[Sultan Rüknəddin Firuz]] (1236)
*[[Sultan Raziyə bəyim]] (1236-1240), Eltutmuşun qızı.
*[[Sultan Müəzzəddin Bəhram]] (1240-1242)
*[[Sultan Əlaəddin Məsud]] (1242-1246)
*[[Sultan Nasirəddin Mahmud]] (1246-1266), Eltutmuşun oğlu
*[[Sultan Qıyasəddin Balaban]] (1266-1286)
*[[Sultan Müəzzəddin Keyqubad]] (1286-1290), Sultan Qıyasəddin Balabanın böyük oğlu.
*[[Sultan Kəyumərs]] (1290)
 
=== Lodilər sülaləsi ===
* Dövlət xan (1413 - 1414)
 
=== Seyyidlər sülaləsi (1414 - 1451) ===
 
* [[Xızır xan]] (1414 - 1421) Əmir Teymur İmperiyasının sərkərdəsi
* II Mübarək şah (1421 - 1435)
* IV Məhəmməd şah (1435 - 1445)
* Əlaəddin Alem şah (1445 - 1451)
 
=== Ludilər sülaləsi (سلطنت لودھی Soltanat-e Lodhī; 1451 - 1526) ===
 
{{main|Ludilər sülaləsi}}
 
* Bəhlul xan Lodi (1451-1489) Əfqan
* İskəndər Lodi (1489-1517)
* [[İbrahim şah Ludi]] (II. İbrahim) (1517-1526)
 
=== Surilər sülaləsi (سلطنت سوری Soltanat-e Sūrī; 1540 - 1555) ===
 
* [[Şir şah Suri]] (1540 - 1545)
* İslam şah (1545 - 1553)
* V Məhəmməd (Dehli) (1553 - 1554)
* Firuz (Dehli) ( [[29 aprel]] - [[2 may]] [[1554]])
* II İbrahim (Dehli) (1554 - 1554/5)
* İskəndər şah (1554/5 - 1555)
 
== Həmçinin bax ==
*[[Xələclər sülaləsi]]
*[[Müəzzilər dövləti]]
*[[Tuğluqoğulları sülaləsi]]
 
== Xarici keçidlər ==
http://tarix.info/umumitarix/orta-esrler/803-dehli-sultanl305287305.html
 
== Xarici keçidlər ==
* [http://turkmenhistory.narod.ru/gumilev-deli.html Л. Н. Гумилев. Делийский султанат в XIII в.] {{ru}}
 
== Mənbə ==
{{mənbə}}
 
[[Kateqoriya:Tarixi türk dövlətləri]]
[[Kateqoriya:Hindistan tarixi]]
[[Kateqoriya:Hindistan hökmdarları]]
[[Kateqoriya:Dehli sultanlığı]]
 
[[ml:ദില്ലി സുല്‍ത്താനത്ത്]]