II Aleksandr: Redaktələr arasındakı fərq

 

[[1876]]-cı ilin aprelində [[Balkan yarımadası]]nda yaşayan [[bolqarlar]] [[Osmanlı imperiyası]]na qarşı üsyan hərəkatı başlatdı. Məqsəd Osmanlı ağalığından azad olaraq müstəqil olmaq olan [[bolqarlar]], osmanlı birliklərinin sərt müqaviməti ilə qarşılaşdılar. Tarix ədəbiyyatlarında ''Bolqar üsyanları'' və ya ''Aprel hərəkatı'' olaraq adlandırılan hadisələr nəticəsində 30.000 dən çox insanın öldürülməsi [[Avropa]]da böyük rezonansa səbəb oldu. Dönəminin böyük ədibləri və siyasi xadimləri [[Osmanlı imperiyası]]ndan bolqarların öldürülməsinə qarşı sivil hərəkatlara qoşuldular. Fransız yazıçısı [[Viktor Hüqo]] və dönəmin [[Böyük Britaniya]] Baş Naziri [[Vilyam Qladston]] sivil hərəkatın mənəvi öndərlərindən hesab edilirdi. ''Qərb məsələsi'' olaraq adlandırlan və baş vermiş problemi həll etmək üçün keçirilən konfrans [[1876]]-cı ilin sonlarında [[İstanbul]] şəhərində toplandı.

Tərəflər baş vermiş münaqişə ilə bağlı yekun qərara gələ bilmədilər. [[Rusiya imperiyası]]nın imperatoru II Aleksandr məsələ ilə bağlı bitərəf mövqe seçməyə üstün tutmuşdu. Rusiya və Osmanlı imperiyaları arasında davam edən müharibə, bundan əlavə prosesdə digər kənar böyük güclərin maraqlı olması II Aleksandrı daha ehtiyatlı olmağa sövq edirdi. II Aleksandr öz manevr imkanlarının əsasən yeni bir müharibənin başlanmaması üzərindən edirdi. İmperiya [[Krım müharibəsi]]ndə yaşanan məğlubiyyətin ikinci bir formasını qətiyyən arzulamırdı. Müharibə yolundan kənarlaşmaq üçün tərəflər arasında diplomatik danışıqlar sürətləndirildi. Aparılan danışıqların bir nəticə verməməsinin ardından Rusiya imperiyası gözlənilmədən 1877-ci ilin 17 aprelində Osmanlı imperiyasına qarşı müharibə elan etdi. Tərəflər arasında sayca on birinci və sonuncu olan [[Rusiya-Osmanlı müharibəsi (1877-1878)|Rusiya-Osmanlı müharibəsi]] bir il davam etdi və Osmanlının ağır durumundan istifadə edən II Aleksandr müharibədə qalib gəldi.

 

 

Bolqar xalqı qarşısında göstəridiyi xidmətlərin əvəzi olaraq [[1907]]-ci ildə [[Sofiya]] şəhərinin mərkəzində yerləşən ''Xalq Məsclisi meydanında'' II Aleksandrın heykəli ucaldıldı. Parlament binasının qarşısında yerləşən heykəl kompleksi [[2012]]-ci ildə [[Bolqarıstan]]da yaşayan rus diasporası və yerli bələdiyyə şurasının vəsaiti hesabına yenidən restavrasiya edilmişdir. Hadisələrdən on illərin keçməsinə baxmayaraq Bolqar xalqı [[Osmanlı imperiyası]]na qarşı aparılan azadlıq mübarizəsinin uğurla nəticələnməsində II Aleksandrın əməyini yüksək qiymətləndirirlər. Bu səbəbədəndir ki, [[Sofiya]] şəhərində ucaldılan heykəlin üzərində ''Böyük Çar Bolqar xalqını azad etdi!'' sözləri yazılmışdır. Bundan əlavə Bolqarıstanın Plaven şəhərində II Aleksandrın şərəfinə açılmış muzey fəaliyyət göstərir.