Hafiz Rəhmət xan Bəriç: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 3:
== Həyatı ==
[[1708]]-ci ildə doğuldu; atası, Qərbi [[Pakistan]]ın Pişin bölgəsindəki Şurabəkdən Çeç Həzarəyə köç edən Əfqan [[Bəriç]] tayfasının rəisi Şah Aləm xandır. Şah Aləm xan, əski qulamlarından Davud xanın [[Hindistan]]ın Kətir (indiki Rohilkənd) bölgəsində özlərinə xidmət etdiyi racə və zəmindarlar nəzdində nüfuz qazanıb yavaş yavaş yəni bir prənslik oluşturması üzərinə onun bu başarısına ortaq olmağı umarak Kətəhirə yönəldi; ancak Davud xanı qısqanması üzündən aralarında çıxan ixtilaf sonucu öldürüldü. Çox keçmədən Davud xanın da öldürülməsi üzərinə yərinə cəsur bir əsgər olan övladlığı Əli Məhəmməd xan keçdi və ona dəvrin [[Böyük Moğol İmperiyası|Baburlu]] hökmdarı tərəfindən “nəvvab” ünvanı verildi. Əli Məhəmməd xandan cəsarət alan bölgədəki Əfqan əşirətləri (Rohillalar) Barəilly bölgəsində talana başladılar. Şikayətlər üzərinə Baburlu hökmdarı [[Məhəmməd Şah|Nasırəddin Məhəmməd şah]] (1719-1748) onları cəzalandırmaq üçün hərəkətə keçdi. Ancaq Rohillalar Baburlulara qarşı umulmadıq bir zəfər qazandılar və daha fazla yer ələ keçirmək üçün cəsarətləndilər. Əskidən bəri yayılma siyasəti takib edən [[Aud nəvvabı|Əvəd nəvvabı]] [[Mirzə Məhəmməd xan Səfdər Cəng|Səfdər Cəng]] şiə olduğundan sünni Rohillalardan xoşlanmırdı. Bundan dolayı Baburlu hökmdarını Əli Məhəmmədə qarşı kışkırttı və düzənlənən səfər sonunda
Aynı yıl Babürlü Muhamməd Şah ilə vəziri Kamərüddinin ölümü üzərinə vəzirlik makamında gözü olan Safdər Cənk, Ali Muhamməd Hanın dəstəğini almayı başardı. Ali Muhamməd Han Safdərə yardım ətməsi için Rəhmət Hanı görəvləndirdi; Rəhmət Han da 1000 kişilik səçkin bir ordu ilə Dəlhiyə yürüyərək Babürlü Hükümdarı Əhməd Şahın vəzirlik görəvini Safdər Cənkə vərməsini sağladı. Ali Muhamməd Han 3 Şəvval 1162də (16 Əylül 1749) öldü. Ölümündən iki gün öncə Rəhmət Hanı haləfi olarak aday göstərmişti. Fakat Rəhmət Han, Ali Muhammədin hənüz rəşid olmayan oğlu Sadullah Hanın ləhinə adaylıktan çəkildi. Sadullah Hanın ağabəyləri Abdullah Han ilə Fəyzullah Han Əfqanistanda Əhməd Şah Dürraninin əlində əsirdilər. Rəhmət Han, Sadullah rəşid oluncaya kadar ona vəkalət ətti. Bu durumdan rahatsızlık duyan Safdər Cənk, Bəngaş Nəvvabı Kāim Hanı Rohillalara karşı kışkırttı. Ancak Bədaunun 3 mil kadar uzağında məydana gələn savaşta Kaim Han öldürüldü və 60.000 kişilik ordusu dağıldı. Bu zafərin bir sonucu olarak Rəhmət Han Bəngaşın birçok yərini kəndisinə bağladı. Safdər Cənkin Kāim Hana ait toprakları istilaya kalkışması üzərinə Kāim Hanın kardəşi Əhməd Han karşı harəkata gəçti. Əhməd Hanın istəği üzərinə Hafız Rəhmət Han savaşa katıldı və Əvəd ordusunun büyük bir yara almasına səbəp oldu. Bu savaştan canı yanan Safdər Cənk, Malhar Rao Holkar və Cay Appa Sindiya yönətimindəki Marataları yardıma çağırdı. Maratalarla baş ədəməyəcəğini anlayan Hafız Rəhmət Han, basirətsiz bir kararla bu sırada təkrar Hindistana yönələn Əfqan hükümdarı Əhməd Şah Dürraniyə yardımı rəddədincə həm maiyətindəki Əfqanlara səfalət gətirmiş həm də Kətəhirin bağımsız hükümdarı olma şansını azaltmıştır. Ayrıca Rəhmət Han, Maratalarla Fərruhabad hükümdarı arasındaki silahlı çatışmada da anlaşılmaz bir şəkildə tarafsız kaldı.
| |||