Əhməd Yasəvi türbəsi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Kateqoriya:Orta Asiya tarixi əlavə olundu HotCat |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Coord|43|17|35|N|68|16|28|E|source:dewiki|display=title}}
{{Memarlıq abidəsi
|ad = Əhməd Yasəvi türbəsi
|Azərbaycan dilində =
|orijinaladı =
|Şəkil = [[Şəkil:Туркестан.jpg|240px]]
|tikili =
|statusu =
|ölkə = {{
|şəhər = [[Türkistan]]
|bölgə =
Sətir 19 ⟶ 20:
'''Əhməd Yasəvi türbəsi''' — (qazaxça: Қожа Ахмет Яссауи кесенесі, Qоjа Ахmet Yassaviy kesenesі) '''Qazaxıstan'''ın cənubunda, [[Türküstan]] şəhərində yerləşir. Böyük Teymur İmperiyası dövründə [[1389-cu il]]də [[Əmir Teymur]] tərəfindən tikdirilmişdir.
==Tarixi==
[[Şəkil:Yasavi ark.svg|thumb|right|230px|Şəhərin müdafiə divarları içində türbənin yeri.]]
Türk və İslam dünyasının ortaq xəzinəsi və mədəni dəyəri olan bu külliyənin yenilənməsi, [[Qazaxıstan]] respublikası ilə aparılan razılaşma nəticəsində [[Türkiyə Cümhuriyyəti]] öz üzərinə götürmüş və [[1993-cü il]]də başlamış və Öner Kabasakalın sədrliyi dövründə TİKA üslubu ilə yenidən təmir edilmişdir. [[2002-ci il]]də [[UNESCO]] tərəfindən dünya tarix əsəri olaraq qeydə alınmışdır.
Sətir 38 ⟶ 37:
Quruluş sistemi düzbucaqlıdır, ölçüləri 45,8 x 62,7 mr və 38,7 mr yüksəkliyindədir. Cənub-şərqdən şımal-qərb istiqamətindədir. türbə üçün istifadə edilən əsas material ganç -sauranda olan bir müəssisədə, əhəng (həvəng və dəstə), gips və gil qarışığından ibarət olan od kərpici ilə düzəlmişdir. Qazaxıstan Respublikası Kızılordu bölgəsində Türküstan şəhəri şimal-qərbində, 40 km məsafədə, səhrada bir orta əsr qalasının yaxşı qorunmuş Sauran xarabaları (qalıqları) var. Divarlar bişmiş kvadrat kərpic və ganç xərc (bir gips növü) istifadəsi ilə inşa edilmişdir. Özünəməxsus əsas təməl, suyun içinə törətməsini qarşısını almaq üçün 1,5 mr dərinliyə çatan gil qatı ilə əhatə olunmuşdur. Ziyarətçilərin daxil olduğu 18,2 x 18,2 mr ölçülü türbə əsas girişi cənub-şərqdədir. Əsas bölüm Kazandıq ("bakir otaq") hissəsi olaraq tanınır. Dini məqsədlər üçün istifadə edilən bir tunc qazan var. Yəsəvinin məzarı mərkəzi fonda binanın sonunda şimal-qərbdə, sarkofaq hissəsinin tam ortasında yerləşir ki, -iç günbəz 17 mr və xarici günbəz 28 mr hündürlükdə iki günbəzli yivli damı var. Günbəzinin xarici, qızıl naxışlı altıbucaqlı yaşıl sirrli bəzəklərlə örtülüdür.
==Yazılar==
[[Şəkil:Turkestan.jpg|right|280px|thumb|Əhməd Yasəvi türbəsinin qübbəsi [[Orta Asiya]]dakı ən böyük qübbədir.]]
Əhməd Yasəvi türbəsinin günbəzi Orta Asiyadakı ən böyük günbəzdir.
Əhməd Yasəvi türbəsinin əsas divarlarında, çıxıntılı qurşağınl alt hissəsində, qərb səmtinin sağ küncündən başlayaraq, şimal və şərq cəbhəsinin sonuna qədər bir yazı qurşağında, Quranın Ənam Surəsinin 59-cu, 63-cü ayələrindən, hədislərdən və ulu sözlərdən seçilən iri süls xətlərlə yazılmış yazıları əhatə edir.
Əsas günbəzinin səkkizbucaqlı halqasında, böyük kufi xətlə hər tərəfdən "el-ınayetü lillah, əl-əcdad lillah" (Yaxşılıq Allah üçündür, ianə Allah üçündür) sözləri təkrarlanır. Yenə eyni tağının kvadrat gövdəsinin şərq və qərb üzlərində orta üst hissələrdə, nisbətən kiçik süls hərflərlə "Kalen-nebiyyü aleyhis-selam: ed-Dünya cifetün və talibüha kilabün". (Peyğəmbər əleyhissalam buyurdu. Dünya bir leş və onun istəklisi itlərdir) kəlamıyer alır.
Əhməd Yasəvinin qəbrinin yerləşdiyi hissənin üstündə yerləşən kiçik tağının gövdəsində hər tərəfdən, iri kufi xətlə, "el-mülkü lillah" (Mülk Allahındır) yazıları təkrarlanır.
==Xarici keçidlər==
| |||