İlanlar: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 16:
| vikianbar = Category:Serpentes
| ütmx = 174118
Asiya torpaqlarında yaşayan Chrysopelea paradisi növünə aid olan ilanlar uçuş prosesi reallaşdırırlar. 20 ilə 40 metrlik bir məsafəni havada süzərək qət edən bu canlıları araşdırdıqda qarşımıza çox böyük bir yaradılış möcüzəsi çıxır. Çikaqo Universitetinin bioloqlarından Jake Socha Sinqapurdakı bir zooparkda bu cür ilanlar üzərində 6 il davam edən tədqiqat aparıb. Yetkinlərinin uzunluğu 1 metrə çatan bu uçan ilanların havada uça bilmə qabiliyyətlərinin aerodinamikası haqqında daha əvvəllər heç bir şey bilinmirdi. Quşlardan başqa, sincab və ya kərtənkələ kimi bəzi quru canlılarının və bəzi balıqların qısa da olsa müəyyən məsafələri uçaraq, yəni havada süzərək yol qət etdikləri bilinir. Bu canlıların uçuşları həqiqətən çox heyrətləndiricidir. Ancaq Chrysopelea ilanının uçuşu daha fərqlidir. Bu uçuşu digər bütün uçuşlardan üstün edən cəhət bu akrobatik ilanın havada süzərkən istifadə edəcəyi qanad, pərdəli pəncə və s. kimi heç bir uzantısının olmamasıdır. İnsanı ən çox heyrətə salan isə bu canlının aerodinamika, ya da biomexanika ilə əlaqədar fizika qanunlarını bilmədən belə təhlükəli bir hərəkətə cəhd etməsidir.
Sətir 56 ⟶ 35:
On minlərlə sinir və əzələ hüceyrəsi arasında dayanmadan davam etdirilən bu mexanizm olmasaydı, ilanın bəzi əzələləri sıxıldığı halda bəzi hissələri sıxılmayacaq, nəticədə ilan sürətlə yerə düşəcəkdi. Socha 6 il boyu Sinqapur zooparkındakı 10 metrlik bir qüllədən (3 mərtəbəli bir bina yüksəkliyi) tullanan ilanları müşahidə etmiş, tək bir ilanın belə yaralanmadığını bildirmişdir. Şübhəsiz ki, ilanların belə uzun bir məsafəni heç yaralanmadan uça bilmələri bədənlərindəki bu fövqəladə əzələ quruluşundan qaynaqlanır. Ancaq unudulmamalıdır ki, belə kompleks bir əzələ quruluşu, ya da ilanın üstün anatomiyası əsrlərlə gözlənilsə də, öz-özünə, təsadüfən meydana gələ biləcək bir mexanizm deyil.
|