Esterqon qalası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: {{İş gedir}} '''Estergon qalası''' — Macarıstanın paytaxtı Budapeşt şəhərinin 60 km şimal qərbində Dunay çayı sahilində yerləşən qala. Macarıs... |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 6:
[[Osmanlı Dövləti]] ilk dəfə 1543-cü ildə o zaman avstriyalıların tabeçiliyində olan qalanı ələ keçirdilər. 1595-ci ildə Osmanlıların qala təslim etmək məcburiyyətində qalması nəğmələrə məsələ olmuştur. 1605-ci ildə yenidən tutulan qala, 1683-cü ildə qəti olaraq Osmanlı hakimiyyətindən çıxdı. Günümüzdə bir turist mərkəzidir.
==Tarixi==
Estergon qalası, 1241-ci ildə Monqol istilasına qədər Macar Krallığının inzibati və dini mərkəzi idi. Kral IV Bela 1256-cı ildə paytaxtı Buduna köçürtdü və qala din xadimlərinin idarəçiliyinə verildi. Arxiyepiskopluq məqamının yerləşdiyi tikili, günümüzdə muzeydir.
Qala, 1530-cu ildə Avstriya Kralı Ferdinand tərəfindən zəbt edilib.
===Osmanlılar tərəfindən ilk fəthi===
Macar Kralı Yanoş Szapolyainin [[1540]]-cı ildə ölümünün ardınca Avstriyalılar ilə Osmanlılar arasında Macarıstanın rəhbərliyi məsələsində bir rəqabət başladı. Daha əvvəl Budinu və Peşteyi fəth edən Osmanlı sultanı [[Qanuni Sultan Süleyman]], 1543-cü ilin aprel ayının sonlarında Ədirnədən yola çıxdı və 29 iyul 1543-cü ildə ordusu ilə Estergon qalasını mühasirəyə aldı.
Estergon qalası, ilk dəfə 10 avqust [[1543]]-cü ildə 12 günlük mühasirədən sonra Qanuni Sultan Süleymanın komandanlığı altındakı Osmanlı ordusu tərəfindən ələ keçirildi. Qalanın yerləşdiyi ərazi yeni bir bəylərbəylik halına gətirilərək Budin bəylərbəyliyi oldu.
===İlk dəfə Osmanlı rəhbərliyindən çıkması===
Qala, 4 avqust 1595-ci ildə Alman, Polşa və Venesiyalılardan ibarət böyük bir ordu tərəfindən mühasirəyə alındı. Sokolluzadə Lələ Mehmed Paşanın komandanlığındakı kiçik bir ordu qala müdafiə edirdi. Ancaq kömək gəlmdiyi üçün aclıq və susuzluq səbəbindən 2 sentyabr 1595-ci ildə təslim olmaq məcburiyyətində qaldı. Hadisəyə şəxsən şahidlik edən Osmanlı tarixçisi İbrahim Peçevi tərəfindən qeyd edilən müdafiə, Estergon aalası Nəğməsinin ilham mənbəyidir.
===İkinci dəfə Osmanlılar tərəfindən fəthi===
Qalanı geri almaq istəyən Osmanlılar [[1605-ci il]]də yenidən qalanı mühasirəyə aldılar. Bu dəfə Sədrəzəm vəzifəsinə gətirilmiş olan Sokolluzadə Lələ Mehmed Paşa, bir aylıq mühasirədən sonra qalanı 3 oktyabr 1605-ci il tarixində ələ keçirdi. Qala bu tarixdən sonra 78 il daha Osmanlıların əlində qaldı.
===Osmanlı tabeçiliyindən çıxması===
[[1683-cü il]]də Osmanlıların [[II Vyana mühasirəsi]]nin uğursuzluğa uğramasından sonra Avropa dövlətlərinin Müqəddəs İttifaqı yaradaraq Macarıstanı Osmanlıların əlindən alması nəticəsində Estergon qalası 1 noyabr 1683-cü ildə həmişəlik olaraq Osmanlı hakimiyyətindən çıxdı.
==Xarici keçidlər==
{{commonscat|Estergon Kalesi}}
* [http://www.civertan.hu/legifoto/legifoto.php?page_level=163 Estergon qalası şəkilləriri]
* [http://www.civertan.hu/legifoto/legifoto.php?page_level=2083 Estergon qalsından görüntülər]
| |||