Esterqon qalası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Qala (xəritə)
| Şəkil = Esztergom.vára.JPG
| İzahı = Qalanın görünüşü
| Adı = Estergon
| Orijinal adı = Esztergomi vár
| Ölkə = {{HUN}}
| Yeri =
| Tikdirəni =
| Memarı =
Sətir 29 ⟶ 28:
'''Estergon qalası''' — (macarca: Esztergomi vár) [[Macarıstan]]ın paytaxtı [[Budapeşt]] şəhərinin 60 km şimal qərbində [[Dunay çayı]] sahilində yerləşən qala.
[[Macarıstan]] və [[Osmanlı]] tarixində böyük bir əhəmiyyət daşıyır. XIII əsrin inşa edilən qala, Macarıstanın tarixində inşa edilmiş ilk əhəmiyyətli tikililərdən biridir. 1241-ci ildə Monqol istilasına qədər Macar Krallığının inzibati və dini mərkəzi olmuştur<ref name=HISTORY>[http://www.esztergom.hu/wps/portal///english?menuid=ADMR-6WPSHD&docid=ADMR-6WPT7B Estzergom.hu sitesi, '''The history of our town (İngilizce)''', ''Erişim tarihi:12.12.2011'']</ref>..
[[Osmanlı Dövləti]] ilk dəfə 1543-cü ildə o zaman avstriyalıların tabeçiliyində olan qalanı ələ keçirdilər. 1595-ci ildə Osmanlıların qala təslim etmək məcburiyyətində
==Tarixi==
Sətir 41 ⟶ 40:
===Osmanlılar tərəfindən ilk fəthi===
Macar Kralı Yanoş Szapolyainin [[1540]]-cı ildə ölümünün ardınca Avstriyalılar ilə Osmanlılar arasında Macarıstanın rəhbərliyi məsələsində bir rəqabət başladı. Daha əvvəl Budinu və Peşteyi fəth edən Osmanlı sultanı [[Qanuni Sultan Süleyman]], 1543-cü ilin aprel ayının sonlarında Ədirnədən yola çıxdı və 29 iyul 1543-cü ildə ordusu ilə Estergon qalasını mühasirəyə aldı<ref name=KULTUR/>.
Estergon qalası, ilk dəfə 10 avqust [[1543]]-cü ildə 12 günlük mühasirədən sonra Qanuni Sultan Süleymanın komandanlığı altındakı Osmanlı ordusu tərəfindən ələ keçirildi. Qalanın yerləşdiyi ərazi yeni bir bəylərbəylik halına gətirilərək Budin bəylərbəyliyi oldu.
Sətir 47 ⟶ 46:
===İlk dəfə Osmanlı rəhbərliyindən çıkması===
Qala, 4 avqust 1595-ci ildə<ref>[http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-1325/kronoloji.html| '''Osmanlı tarihi kronolojisi, Kanuni Sultan Süleyman''', ''Erişim tarihi:12.12.2011'']</ref> Alman, Polşa və Venesiyalılardan ibarət böyük bir ordu tərəfindən mühasirəyə alındı. Sokolluzadə Lələ Mehmed Paşanın komandanlığındakı kiçik bir ordu qala müdafiə edirdi. Ancaq kömək gəlmdiyi üçün aclıq və susuzluq səbəbindən 2 sentyabr 1595-ci ildə təslim olmaq məcburiyyətində qaldı. Hadisəyə şəxsən şahidlik edən Osmanlı tarixçisi İbrahim Peçevi tərəfindən qeyd edilən müdafiə, Estergon aalası Nəğməsinin ilham mənbəyidir.
[[Şəkil:Megyeszékhely - Komárom-Esztergom megye - Esztergom.jpg|thumb|180px|left|Estergon qalasının çevrəsi]]
===İkinci dəfə Osmanlılar tərəfindən fəthi===
Qalanı geri almaq istəyən Osmanlılar [[1605-ci il]]də yenidən qalanı mühasirəyə aldılar<ref>[http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-17135/kronoloji.html| '''Osmanlı tarihi kronolojisi, I. Ahmet''', ''Erişim tarihi:12.12.2011'' ]</ref>
. Bu dəfə Sədrəzəm vəzifəsinə gətirilmiş olan Sokolluzadə Lələ Mehmed Paşa, bir aylıq mühasirədən sonra qalanı 3 oktyabr 1605-ci il tarixində ələ keçirdi. Qala bu tarixdən sonra 78 il daha Osmanlıların əlində qaldı. ===Osmanlı tabeçiliyindən çıxması===
[[1683-cü il]]də Osmanlıların [[II Vyana mühasirəsi]]nin uğursuzluğa uğramasından sonra Avropa dövlətlərinin Müqəddəs İttifaqı yaradaraq Macarıstanı Osmanlıların əlindən alması nəticəsində Estergon qalası 1 noyabr 1683-cü ildə həmişəlik olaraq Osmanlı hakimiyyətindən çıxdı<ref>[http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-17135/kronoloji.html| '''Osmanlı tarihi kronolojisi, Sultan IV. Mehmet Han''', ''Erişim tarihi:12.12.2011'']</ref>.
| |||