Nəsrəddin Məhəmməd: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Əbül-Məali əl-Məlikün-Nasır Nasırəddin Məhəmməd bin Kalavun''' (d.{{doğum tarixi|1285||}} - ö. {{vəfat tarixi|1341||}})— Məmlük sultanı (1293-1294, 1299-1309, 1310-1341).
 
== Həyatı ==
Sətir 5:
[[Mart]] [[1285]]-ci ildə [[Qahirə]]də Kalatülcəbəldə doğuldu. Məmlük Sultanı əl-Məlikül-Mənsur Seyfəddin Kalavunun oğludur. Böyük qardaşı əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil bin Kalavunun [[dekabr]] [[1293]]-cü ildə öldürülməsinə görə Zeynəddin Kitbuğa əl-Mənsurinin liderliyindəki komandanların dəstəyiylə səkkiz yaşında taxta çıxarıldı və dövlət idarəsində yeni vəzifə dağılımı aparıldı. Zeynəddin Kitbuğa naib-i səltənət, Aləməddin Səncər əş-Şücai vəzir, Rüknəddin Baybars əl-Mənsuri əd-dəvadarül-kəbir təyin ədildi. Ancaq Aləməddin Səncərin Kitbuğanı bərtərəf edərək iqtidara tək başına sahib olmak istəməsi siyasi krizə yol açdı. Aləməddin, dəstəyini aldığı Bürciyyə və Sultaniyyə Məmlüklərini Kitbuğa əleyhinə qızışdırdı. Buna qarşılıq Aləməddinin əsgərlərindən bir qismi Kitbuğaya qatıldı. Vəzirlə naib-i səltənət arasındakı mücadilə vəzir Aləməddin Səncərin öldürülməsiylə sonuclandı. Sultan Məhəmməd bu olaydan sonra Kitbuğanın nüfuzu altına girdi. Ardından Kitbuğa, əl-Məlikül-Əşrəf Xəlili qətl edən komandanlardan biri olan Hüsaməddin Laçinin təşviqiylə, komandanlar və dövlət adamlarından ölkəni idarə etməkdən aciz olan bir uşağın yerinə özünü sultan elan etmələrini istədi. Təklifi qəbul edilən Kitbuğa xəlifə və əl-Məlikül-Adil ünvanıyla hökmdar elan ədildi ([[dekabr]] [[1294]]). Məhəmməd bin Kalavun anasıyla birlikdə Kalatülcəbəldə həbs edildi.
 
ÜlkədəÖlkədə kıtlıkqıtlıq, vəba salgını gibikimi sıkıntılarınsıxıntıların yaşandığı bir dönəmdə Gāzan[[Qazan Hanınxan]]ın İslamiyəti kabulqəbul ətməsietməsi dolayısıyla kaçıpqaçıb Sultan KətboğayaKitbuğaya sığınan 10.000dən000-dən fazlaartıq putpərəstbütpərəst MoğolunMonqolun Mısırda[[Misir]]də iskan ədilməsiedilməsibirçoğununbir çoxunun önəmli görəvlərəvəzifələrə gətirilməsi yüzündənüzündən bir sürəmüddət sonra sultana karşıqarşı muhaləfətmüxalifət harəkətihərəkəti ortaya çıktıçıxdı. HarəkətinHərəkətin lidərliğiniliderliyini KətboğaKitbuğa tarafındantərəfindən naib-i saltanatsəltənət tayintəyin ədilənedilən Hüsaməddin Laçin üstləndi. Hüsaməddin kumandanlarınkomandanların dəstəğiylədəstəyiylə KətboğayıKitbuğanı bərtaraf ətməyəetməyə kararqərar vərdiverdi. Durumu öğrəndiğindəöyrəndiyində Filistində[[Fələstin]]də bulunanolan KətboğaKitbuğa Dımaşka[[Dəməşq]]ə kaçtıqaçdı. Hüsaməddin Laçin, əl-Məlikül-MansurMənsur unvanıylaünvanıyla sultan ilanelan ədildi (18 Muharrəm 696 / [[16 Kasımnoyabr]] [[1296]]).
 
Hüsaməddin Laçinin “ər-ravkul-Hüsami” diyə bilinən arazi tahririylə əmirlərin arazilərini sınırlandırıp gəlirlərini azaltma girişimi və naib-i saltanat olarak tayin əttiği Məngü Timurun diğər əmirlər üzərindəki tahakkümü yüzündən başlayan muhaləfət sonunda Hüsaməddin Laçin və Məngü Timur öldürüldü (11 Rəbiülahir 698 / 16 Ocak 1299). Əmirlər, o sırada Kərəktə bulunan Məhəmməd b. Kalavunu ikinci dəfa tahta çıkarmaya karar vərdilər və kəndisini Kahirəyə çağırıp sultan ilan əttilər (Cəmaziyələvvəl 698 / Şubat 1299). Əmir Səyfəddin Səllar naib-i saltanat, Əmir Baybars əl-Çaşnigir üstadüddar (üstadar) oldu.