Fotoqrafiya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Dexbot (müzakirə | töhfələr)
k Removing Link GA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not good
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Large format camera lens.jpg|thumb|140px|Böyük formatlı fotokamera obyektivi]]
'''Fotoqrafiya''' ({{lang-fr|photographie}} {{lang-grc|φως / φωτος}} — "işıq" və {{lang-grc2|γραφω}} «yazıram» sözlərindəndir) — işığın köməyi ilə şəkil çəkmək texnikasıdır. [[Fotoapparat|Fotokameranın]] köməyi ilə statik təsvirin işığahəssas materialda (fotolent və ya fotoqrafik matrisa (sensor)) əldə edilməsi və ya yadda saxlanılmasıdır.
 
'''Fotoqrafiya''' ({{lang-fr|photographie}} {{lang-grc|φως / φωτος}} — "işıq" və {{lang-grc2|γραφω}} «yazıram» sözlərindəndir) — işığın köməyi ilə şəkil çəkmək texnikasıdır. [[Fotoapparat|Fotokameranın]] köməyi ilə statik təsvirin işığahəssas materialda (fotolent və ya fotoqrafik matrisa (sensor)) əldə edilməsi və ya yadda saxlanılmasıdır.
Fotoqrafiya, fotoşəkil və ya sadəcə şəkil insan tərəfindən baxıla (bu halda aşkarlanan fotolentin kadrı, elektron və ya çap halında olan təsvir hesab edilir) bilən fotoqrafik prosesslərin köməyi ilə əldə edilən yekun təsvirdir.
 
Daha geniş mənada fotoqrafiya - fotoşəklin əldə edilməsi yaradıcılığıdır.
 
Bədii prosses kompozisiyanın axtarılması və seçilməsi, işıqlanmanın, çəkiliş anının seçilməsiylə sonlanır. Bütün incəsənət növlərinə xarakterik olan kimi fotoqrafın da bu seçimi bacarığı, şəxsi üstünlüklərindən, zövqü ilə təyin edilir.
 
Sətir 21 ⟶ 22:
== Tarixi ==
[[Şəkil:View from the Window at Le Gras, Joseph Nicéphore Niépce.jpg|thumb|250px|[[Yozef Nisefor Niyepsi]] tərəfindən çəkilmiş ən qədim foto "Pəncərədən La-Qrassın mənzərəsi", 1826]]
[[19 iyul]] [[1822]]-ci ildə fransız alim [[Jozef Nyeps]] (Joseph Niepce) ilk dəfə foto təsviri almışdır. Bu foto saxlanmadığından, fotoqrafiya sahəsində ilk şəkil onun tərəfindən çəkilmiş “Pəncərədən La-Qrassın mənzərəsi” (View from the Window at Le Gras) adlı foto hesab olunur. <ref>Əliquliyev R.M., Salmanova P.M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2013, 169 səh.</ref>
 
== İş prinsipi ==
 
Fotoqrafiyanın iş prinsipi obyektlərdən əks olunan işıq şüaları nəticəsində kimyəvi və fiziki prosesslərin köməyi ilə təsvirin əldə edilməsi və həkk olunmasıdır. Hələ çox qədimdən obyektlərdən işıq şüalarının əks olunması yolu ilə təsvirin alınması yaradıcılıq və texniki işlərdə istifadə olunurdu. Həmin zamanlarda qəliz optik qurğular əvəzinə kiçık dəlikdən istifadə olunurdu. Dəliyin əks tərəfinə təsvirin proyeksiyası baş verirdi. Bundan sonra bu qurğular təkmilləşdirilərək dəlik əvəzinə optik cihazlar yerləşdirildi. Bu da öz növbəsində kameraların yaradılmasına əsas yaratdı. Bu kameraların adı [[Kamera-obskura|obskura]] idi. Kameranın arxa hissəsindəki mat şüşəyə təsvir proyeksiya olunaraq rəssamlar tərəfindən kontur xəttlərin çəkilməsində istifadə olunurdu. Təsvirin kimyəvi yolla həkk olunması kəşf olunandan sonra kamera-obskura tədricən fotoaparata çevrilməyə başladı. "Fotoqrafiya" sözü 1839-cu ildə Fransa akademiyasında bir neçə uğurlu variantdan seçilib.
 
== Fototexnika ==
 
Fotoqrafiya inkişaf etdikcə təsvirin əldə edilməsi üçün kifayət qədər müxtəlif konstruksiyalar və köməkçi mexanizmlər yaradılmışdır. Fotoqrafik aparat və ona aid olan hissələr "fotoaparat" və ya "fotokamera" kimi qısaldılmış sözlərlə ifadə olunur.
 
Sətir 39 ⟶ 38:
* Korpus. Fotoaparatın mexanizmlərinin bərkidilməsini təmin edir. İşığahəssas materialı kənar işıqlanmadan qoruyur.
* İşığahəssas materiallı kasset və ya matrisa.
 
Fotoaparatın digər qalan elementləri birbaşa şəklin texniki keyfiyyətinə təsir etmirlər və konstruksiyada iştirak edə bilər, etməyədə bilər. Onlar kompozisiyanın seçilməsini, fotoqrafa çəkiliş parametrlərini (ekspanometr, avtofokuslama və s.) təyin etməyə kömək edir, çətin şəraitdə çəkilişi (işartı, təsvir stabilizatoru və s.) asanlaşdıraraq aparatın rahatlığını və operativliyini təmin edir.
 
Sətir 47:
 
Fotoqrafiya ilə məşğul olanlara fotoqraf deyilir. Peşə və yaxud ali məktəblərdə bu ixtisasın incəliklərinə yiyələnmək mümkündür.
 
== İstinadlar ==
 
<references/>
 
[[Kateqoriya:Fotoqrafiya| ]]
 
{{Link FA|bar}}
{{Link FA|fa}}
{{Link GA|de}}