|
|Əsər = Şerlok Holms əsərlər seriyası
|İlk görünmə = [[Son problem (roman)|Son problem]]
|Orijinal adı = ''{{lang-en|James Moriarty''}}
|Şəkil = Pd Moriarty by Sidney Paget.gif
|Miqyası = 120px
|Aktyor =
}}
'''Professor Ceyms Moriarti''' (ing. ''{{lang-en|Professor James Moriarty''}}) –— [[Şerlok Holms]] haqqında əsərlərin baş mənfi personajı, güclü kriminal təşkilatın rəhbəri, kriminal dünyanın dahisi. O ancaq “Sonuncu iş” hekayəsində peyda olsa da, bir çox hekayələrdə törədilən cinayətlərin arxasında məhz onun durması şübhəsizdir.
[[Artur Konan Doyl]] Şerlok Holmsu öldürmək istəyərkən bunu məhz Moriartinin əli ilə etmişdi. Hesab olunur ki, o Moriarti personajını məhz bu səbəbdən yaratmışdı. “Sonuncu iş” hekayəsində Holmsla Moriarti [[Reyxenbax şəlaləsi]]nə yıxılsalar da, Holms bu qarşıdurmadan sağ çıxır.<ref>{{Citation | url = http://www.lib.ru/AKONANDOJL/sh_ehome.txt = Артур Конан Дойл. Пустой дом| }}.</ref>
[[Şerlok Holms]] onu belə təsvir edir:
{{cquote|''“O"O yaxşı ailədəndir, əla təhsil alıb və anadangəlmə fenomenal riyazi qabiliyyətə malikdir. Onun 21 yaşı tamam olanda o Nyüton binomu haqqında traktat yazıb Avropada məşhurlaşmışdı. Bundan sonra onu kiçik universitetlərimizdən birində riyaziyyat kafedrasına rəhbərlik etməyə çağırdılar. Onu parlaq gələcək gözləyirdi. Ancaq onun damarlarında cinayətkar qanı axır. Onda qəddarlığa irsi meyl var. Onun qeyri-adi zəkası bu meyli nəinki cilovlamır, hətta gücləndirərək onu daha təhlükəli edir. Dərs dediyi universitet şəhərciyində onun haqqında qara-qura şayiələr yayılırdı və son nəticədə o kafedradan istefa verərək [[London]]a köçməli oldu. Burada o zabit olmağa hazırlaşam gəncləri imtahana hazırlamaqla məşğuldur.”"''<ref>{{Citation | url = http://detektivi.net/detektivi/chitat/konan_doyl__artur_poslednee_delo_holmsa_zapiski_o_sherloke_holmse-11/konan_doyl__artur_poslednee_delo_holmsa_zapiski_o_sherloke_holmse-11_GG_1.php = Артур Конан Дойл. Последнее дело Холмса| }}.</ref>}}
Bəzi müəlliflər hesab edirlər ki, burada “kiçik"kiçik [[universitet]]”" dedikdə, [[Lids Universiteti]] Universiteti <ref>Bowers, John F., [http://www.newscientist.com/article/mg12416962.200--james.html "James Moriarty: A Forgotten Mathematician"], 23 December 1989, ''New Scientist''</ref> nəzərdə tutulur, bəziləri isə Durham Universitetini <ref>{{Cite book|first=Nick|last=Rennison|url=http://books.google.com/books?id=oYRW5gjVz1EC&pg=PA68&dq=%22A+treatise+on+the+binomial+theorem%22#PPA68,M1 |title=Sherlock Holmes: The Unauthorized Biography |page=68}}</ref> təklif edirlər.
Hadisələrin “Sonuncu iş” hekayəsindən əvvəlki illərdə cərəyan etdiyi [[1914-cü il]]də yazılmış “Dəhşətlər dərəsi” povestində Moriarti haqqında deyilir ki, o “[[Avropa]]nın ən parlaq zəkası kimi cəhənnəm qüvvələrinə rəhbərlik edir”, habelə burada professorun xarici görünüşü inspektor Makdonaldın dilindən təsvir olunur:
{{sitatın əvvəli}}
{{sitatın əvvəli}}“Onun arıq sifəti, boz saçları və mübaliğəli nitqi var. Biz onunla vidalaşanda o oğluna qəddar və soyuq dünya ilə görüşqabağı xeyir-dua verən doğma ata kimi əlini mənim belimə qoydu”. <ref>{{Citation | url = http://www.lib.ru/AKONANDOJL/sh_vfear.txt = Артур Конан Дойл. Долина ужаса| }}.</ref>{{sitatın sonu}}
{{sitatın sonu}}
Professor çox varlı olsa da, bunu gizlədir. [[Şerlok Holms]]un fikrincə, onun azı iyirmi bank hesabı var və çox güman ki, əsas kapitalı hardasa [[Almaniya]]da və [[Fransa]]da saxlanır.
== Maraqlı faktlar ==
011 aprel 1981-ci ildə kəşf edilmiş 5048 nömrəli asteroidə "Asteroidin dinamikası" adlı əsər yazmış Professor Moriartinin şərəfinə Moriarti adı verilmişdir. ▼
▲01 aprel 1981-ci ildə kəşf edilmiş 5048 nömrəli asteroidə "Asteroidin dinamikası" adlı əsər yazmış Professor Moriartinin şərəfinə Moriarti adı verilmişdir.
== İstinadlar ==
*[[Reyxenbax şəlaləsi]]
[[Kateqoriya: Artur Konan Doyl]]
[[Kateqoriya: 1893-cü ildə yarananlar]]
[[Kateqoriya: Cinayətkarlar]]
| 