Məhəmməd Naxçıvani: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 31:
Nəhayət, [[1366]]-cı il 6 apreldə bu iri həcmli əsərini tamamlayaraq, onu Dəstur əl-katib fi təyin əl məratib (Dərəcələrin müəyyənləşdirilməsində katiblər üçün vəsait) adlandırır. Əsəri [[Elxanilər]]dən sonra [[Azərbaycan]]da hakimiyyətə gəlmiş və [[Təbriz]]i bu yeni dövlətin paytaxtı kimi saxlamış [[Cəlairilər]] sülaləsindən olan [[Şeyx Üveys]]ə həsr edir.
O, Cəlairi hökmdarı Sultan Üveysin vaxtında “Ölkənin baş qazisi” vəzifəsini icra etmişdir. “Dəstur əl-katib” Məhəmməd Naxçivanini İslam Şərqində
məşhurlaşdırmış əsərdir. “Dəstur əl-katib”in Cəlairilər dövrü üçün əhəmiyyəti “Siyasətnamə”nin Səlcuqilər, “Came ət-təvarix”in Elxanilər dövrü üçün
əhəmiyyəti ilə eyni səviyyədə durur”. Cəlairi hökmdarı Sultan Şeyx Üveysə həsr olunmuş bu əsər giriş, 2 hissə və nəticədən ibarətdir. Əsərdə vergi və mükəlləfiyyətlər, sənətkarlıq və ticarət, maliyyə və məhkəmə orqanları, dövlət idarələrində çalışanların vəzifə və imtiyazları, görkəmli dövlət, elm və mədəniyyət xadimlərinin həyatı və s. haqqında müfəssəl məlumatlar vardır. Məhəmməd Naxçıvaninin əlyazmaları dünyanın bir çox kitabxanalarında saxlanılır və onların tədqiqinə [[Avropa]] və Şərq alimləri çoxlu əsərlər həsr etmişlər.
Orta əsrlərin elm və dövlət xadimləri həmin əsəri yüksək qiymətləndirmişlər və bu da Məhəmməd Naxçıvaniyə böyük şöhrət gətirmişdir. Vaxt keçdikcə bu cür əsərlər yaranmamış, həmçinin müharibələr zamanı bir çox dövlət arxivləri məhv olunmuşdur. Məhz bu səbəbdən əsərin dəyəri da artmış və bütün dünyada məşhur olan siyasətçi və islahatçı alimlər [[Nizam əl-Mülk]]ün [[Siyasətnamə]]sini və [[Rəşid əd-Din]]in [[Came ət-Təvarix]]i ilə bərabər tuturlar.
Sətir 43 ⟶ 47:
Burada oxucu [[fars dili]]nin fonetika, qrammatika və toponimiyaya dair geniş məlumat tapa bilər, həmçinin elə şairlərdən nümunələr gətirilir ki, onların adları orta əsrlərin salnamə və müntaxabatlarında çətin rast gələ bilər.
== Xarici keçidlər ==
| |||