Mauriya imperiyası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 100:
İskəndərin vəfatından sonra onun varisləri arasında hakimiyyət uğrunda uzun-uzadı mübarizə başladı. Belə şəraitdə hindlilər də yunan-makedon hərbi dəstələrinə qarşı qalxdılar. Mübarizənin başında Mauriya sülaləsindən olan Çandraqupta dayanmışdı. O, [[e.ə. 317]]-ci ildə yadellilərin Hindistanı tərk etməsinə nail oldu; elə həmin il [[Qanq çayı]] vadisnə hücum edib [[Nand sülaləsi]]nin hakimiyyətinə son qoydu. O, Mauriya (pali dilində "tovuz quşu" mənası verir) sülaləsinin əsasını qoydu. [[E.ə.305]]-ci ildə [[I Selevk Nikator]] yunan-makedon hakimiyyətini bərpa etmək üçün Hindistana soxuldu, lakin heç bir müvəffəqiyyət əldə edə bilmədi. I Selevk müasir [[İran]] və [[Əfqanıstan]] ərazisinin çox hissəsini Çandraquptaya güzəştə getməyə məcbur oldu. Bundan sonra selevkilər bir daha Hindistan torpaqlarına soxulmadılar. Münasibətləri möhkəmləndirmək naminə sələviklər Çandraquptanın sarayına səfr göndərdilər. Bu səfr [[Meqasfen]] idi. O gördüklərini "Hindika" əsərində təsvir etmişdi.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/10607/%D0%9C%D0%90%D0%A3%D0%A0%D0%AC%D0%95%D0%92 МАУРЬЕВ ГОСУДАРСТВО]</ref>
== Mauriya dövlətinin yüksəlişi ==
[[Şəkil:AsokaKandahar.jpg|thumbnail|right|Aşokun Yunan və Aramey dilində yazılmş imzası. Qəndəhar.]]
Çandraquptadan sonra hakimiyyətə onun oğlu Bindusara ([[e.ə.293]]-[[e.ə.268]]) gəldi. O, 25 il hakimiyyət başında oldu. Onun fəaliyyəti barədə etibarlı məlumat yoxdur. Onun oğlu Aşokanın ([[e.ə.268]]- [[e.ə.231]]) hakimiyyəti illərində Mauriya dövləti yüksək çiçəklənmə dövrünə qədəm qoymuşdu. Bu zaman Mauriya dövlətinin tərkibinə cənubdakı [[Dekan]] vilayətindən başqa Hindistanın bütün ərazisi daxil idi.
 
Sətir 105 ⟶ 106:
 
Mauriya dövlətinin ərazisində müxtəlif dinlər mövcud idi. Vahid dinin yaradılmasına ehtiyac duyulurdu. Çünki dövlətin vahid ideoloji əsaslarının yaradılması əhalinin dini pərakəndəliyinə son qoyar, təbəələr arasaında dindən doğan rəqabəti müəyyən dərəcədə ləğv edə bilərdi. Aşokaya qədər ölkədə ən geniş yayılmış din [[brahmanizm]] idi. [[Buddizm]] dini təzə dirçəlirdi. Aşoka dövlətin dini siyasətini kökündən dəyişdi. O, buddizm dinini qəbul etdi və bu dinin yayılması üçün tədbirlər gördü. Ölkədə buddizmi təbliğ edən ibadət abidələri tikildi. Aşokanın dövründə buddiizm dövlət dininə çevrildi, ölkədə və kənarda geniş yayılmağa başladı.<ref>[http://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/religiya/BUDDA_I_BUDDIZM.html?page=0,1 РАСПРОСТРАНЕНИЕ БУДДИЗМА В ИНДИИ:От Гаутамы до Ашоки]</ref>
 
== Süqutu ==
Aşokanın dövlət və dini siyasəti daim müqavimətə rast gəlirdi. Brahman rahibləri siyasi və dini mövqelərini itimək istəmirdilər. Vilayətlərdə ayrılma meyilləri artırdı. Aşokanın ömrünün sonunda siasi vəziyyət gərginləşdi. O, hakimiyyətdə belə uzaqlaşdırıldı. Aşokanın vəfatından sonra Mauriya dövləti zəiflədi və parçalandı. [[E.ə. 180]]-ci ildə Mauriya sülaləsinin son nümayəndəsi sərkərdə Puşyamitra tərəfindən öldürüldü. O, Şunqa sülaləsinin əsasını qoydu. Maqadha hələ öz mütəqilliyini saxlayırdı. [[E.ə. 68]]-ci ildə Maqadhada hakimiyyət Kamva sülaləsinin əlinə keçdi.