Ərdəbil xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 1:
{{Aydınlaşdırma
|mövzu = Ərdəbil xanlığı
Sətir 7 ⟶ 6:
{{Azərbaycan tarixi}}
'''[[Ərdəbil]] xanlığı''' — XVIII əsrin 40-cı illəri - XIX əsrin əvvəllərində [[Cənubi Azərbaycan]] ərazisində (indiki [[İran]]) mövcud olmuş xanlıq. Ərazisi Talış, [[Qaradağ]], [[Təbriz]], [[Marağa]] və Gilan xanlıqları ilə hüdudlanırdı. Mərkəzi [[Ərdəbil]] şəhəri idi.
== Tarixi ==
XVIII əsrin ortalarında yaranmış xanlıqlardan biri də Ərdəbil xanlığı olmuşdur. [[Lənkəran]], [[Qaradağ]], [[Qarabağ]], [[Sərab]] və Gilan xanlıqları ilə həmsərhəd olan xanlığın mərkəzi Ərdəbil idi. Xanlığın əsasənı [[Şahsevən]] [[tayfa]]sından olan Bədir xan qoymuş və dövləti siyasi cəhətcə möhkəmləndirmişdi. Xanlığı feodal əyanlarından ibarət divanxana idarə edirdi. Mahallarda idarəçilik işləri bəylər, naiblər, kəndlərdə kətxudalar tərəfindən aparılırdı. Xanlığın 3 min nəfərlik daimi qoşunu var idi. Bədir xanın oğlu [[Nəzərəli xan Şahsevən]]ın dövründə ([[1747]]-[[1783]]) [[zəndlər]] və [[qacarlar]]la münasibət kəskinləşmişdi. [[Nəzərəli xan Şahsevən]] nikah diplomatiyası vasitəsilə qarabağlı İbrahim xanla dostluq əlaqələri yaratmişdi. [[Lənkəran xanlığı]] ilə də mehriban qonşuluq münasibətində idi.
Qubalı Fətəli xan [[1784]]-cü ilin mayında hücum edərək [[Ərdəbil]]i və Meşkini tutdu. Bu hadisə Fətəli xanın düşmənlərinin, xüsusilə, [[Rusiya]]nın narazılığına səbəb oldu. Ona görə də Fətəli xan Ərdəbili tərk etməli oldu.
Nəzərəli xandan sonra hakimiyyətə gələn Nəsir xanın ([[1783]]-[[1808]]) dövründə, [[1797]]-ci ildən etibarən xanlıq müstəqilliyini itirərək Qacarlardan asılı vəziyyətə düşmüşdü. Xanlığın fəaliyyətinə [[1820]]-ci ildə Qacarlar sülaləsi tərəfindən son qoyulmuşdu.
=== Xanları ===
* [[Bədir xan Şahsevən]](1747-1763)
Sətir 21 ⟶ 24:
* Ənvər Çingizoğlu. Ərdəbil xanlığı. Bakı,2014
{{Azərbaycan xanlıqları}}
[[Kateqoriya:Ərdəbil xanlığı| ]]
[[Kateqoriya:1747-ci ildə yarananlar]]
[[Kateqoriya:XVIII əsr tarixi]]
| |||