Transhumanizm: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3:
==Tarixi==
Transhumanistlərin bu gün əsaslandıqları arzular və fikirlərin ideyası bəşər tarixinin bütün mərhələlərində mövcud olmuşdur.İlk dəfə "transhumane" sözünü [[Dante Aligyeri]] "[[İlahi komediya]]" əsərində istifadə etsədə, bu sözün müasir məzmunda istifadəsinə ilk dəfə təkamülçü-bioloq [[Culian Haksli]]nin "[[Apokalipssiz din]]" əsərində rast gəlinir.Xaksli öz dövrünün ruhuna uyğun olaraq,xüsusilə, təbiət elmlərinin biologiyaya daha da yaxınlaşması, genetikanın sərbəst elmi istiqamət kimi formalaşması, həmçinin dinin insanların gündəlik həyatlarına təsirinin azalması fonunda, "transhumanizm"i - elmi-texniki inqilabın yeni mərhələsinə daxil olmuş bəşəriyyətə "inam" kimi səciyyələndirir. Xakslinin fikirlərinə yaxın olan fikirləri həmin dövrdə genetik [[C.B.S.Xoldeyn]] davam etdirir.İnsanın bioloji xüsusiyyətlərinin radikal dəyişdirilməsi üzrə real üsulların kəşf olunacağına ümidlər boşa çıxdıqdan sonra, bu sahəyə maraq azalmağa başladı.
Təcrübədə ilk dəfə insanın əqli xüsusiyyətlərinin elmi əsaslarla hazırlanmış vasitələrlə gücləndirilməsinə rus ixtiraçısı S.N.Korsakov (1787-1853)başlamışdır. İnsanın gələcək təkamülünün onun bədəninin məhdud imkanlarının aradan qaldırılması ilə baş verəcəyi fikirləri artıq XIX əsrdə [[Frensis Bilyard]] və [[Fridrix NitşseNitsşe]] tərəfindən səsləndirilmişdir.Elmi-texniki inqilabın müasir dalğası transhumanizmə marağı yenidən artırmışdır.Haksli 1957-ci ildə yenidən bu mövzuya müraciət etmişdir.(Bu il "transhumanizm" termininin rəsmi yaranma ili hesab edilir). 1962-ci ildə Robert Ettinqer və Evan Kuperin işıq üzü görmüş əsərləri, krionikanın ayrıca bir fəaliyyət sahəsi kimi formalaşmasına təkan verdi. 1972-ci Ettinqer öz ideyalarını transhumanizm kontekstində daha da genişləndirdi.
1966-ci ildən etibarən iran-amerikan futuroloqu [[FM-2030]] (Firidun M.İsfəndiyari)transhumanizm ideyalarının aktiv şəkildə təşviq etmişdir. O, transhumanistləri insanın həyat tərzinin insanın özü tərəfindən təkmilləşdirilə biləcəyinə və bəşəriyyətin "postinsan" mövcudluq formasına keçidinə dair xüsusi dünyagörüşünə malik şəxslər hesab edirdi. Onun 1989-cu ildə nəşr edilmiş bir sıra əsərlərində, təklif edilən gələcəyin müxtəlif aspektlərinə və transhumanizmə dair öz şəxsi konsepsiyasına dair fikirlər əksini tapmışdır.Qeyd etmək lazımdır ki, nə Ettingerin, nə də FM2030-un ideyaları geniş ictimaiyyətin dəstəyini qazanmağa nail olmamışdır. Transhumanizmin gələcək inkişafına, həmçinin 1950, 1960, 1970, 1980-ci illərdə Toffler tərəfindən hazırlanmış futuroşoka dair konsepsiyalar mühüm təsir göstərmişdir. Transhumanizmin ilk anlayışlarından birini filosof Maks Mor vermişdir.
1998-ci ildə filosof [[Nik Bostrom]] və [[Devid Pirs]] Ümumdünya Transhumanistlər Assossasiyasının əsasını qoymuşlar.2012-ci ildə transhumanizm siyasətində ilkin aktivlik müşahidə edilmişdir. Belə ki, "Həyat yaşının uzadılması partiyası" yaradılmışdır.2013-cü ildə [[Anna Li Nevitz]] Kosmik partiyanın yaradılması təklif etmiş və 2014-cü ildə bu partiya yaradılmışdır.2014-cü ildə ABŞ Konqresinə keçirilən aralıq seçkilərdə Gabriel Rothblatt ilk transhumanist namizəd kimi qeydiyyata alınmışdır.2015-ci ildən etibarən Avropada və dünyanın digər regionlarında transhumanist partiyalar formalaşmağa başlamışdır.