Nüvə reaktoru: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 7:
 
İmperator Vilehlmin dövründə [[Almaniya]]da "Uran layihəsi" nasistlərin dövründə də davam etdirilir və onun rəhbərliyi formal olaraq Vaytsekkere tapşırılır. İşi isə əslində [[zəncirvari reaksiya]]nın nəzəri əsaslarını qoyan Heyzenberq görür. Vaytsekker qrup işçiləri ilə ilk nüvə reaktorunun yaradılması ilə məşğul olur. 1940-cı ildə qrupun üzvü Hartek ilk dəfə olaraq uran oksidi və bərk [[qrafit]] yavaşıdıcısınən tətbiqi ilə ilk dəfə olaraq zəncivari reaksiya sınağını aparır. Ancaq onun əlində olan material nəticə almağa kifayət etmir. 1942-ci iləd [[Leypsiq]] universitetində həmin qrupun iştirakçısı olan Diepel tərəfindən sınaq stendi hazırlanr və 1942-ci idə bu stenddə külli miqdarda neytronların əldə olunması mümkün olur. 1945-ci ildə alman mütəxəssislərinə tam zəncirvari reaksiyanın aparılması nəsib olur.
[[Şəkil:First nuclear chain reaction.jpg|300px|thumb|ÇD-1 reaktorunun işəsalınmasını əks etdirən rəsm əsəri]]
 
Nüvənin zənciravri parçalanma reaksiyası ilk dəfə olaraq 1942-ci ildə Çikaqo universitetinin bir qrup fizikaçıları tərəfindən E.Ferminin rəhbərliyi altında icra edilir. Onlar ilk dəfə olaraq "Çikaqo dəsti" (ÇD-1) adlanan nüvə reaktorunu düzəldirlər. O qrafit bloklardan ibarət olub, arasında təbii uran və onun oksidindən ibarət kürələr yerləşdirilmişdir. 235U nüvəsinin parçalanmasından sonra sürətli neytronlar qrafitlə istilik enerjisinə qədər yavaşıdılır, sonra isə nüvənin yenidən parçalanmasını şərtləndirir. Əsas parçalanması enerji tsirinin altında baş verən ÇD-1 tipli reaktorlar "istilik neytronlu reaktorlar" adlanır. Nüvə yanacağndan fərqli olaraq onun tərkibinə çoxlu miqdarda yavaşıdıcı daxildir.