Müqəddəs Lavrentiya körfəzi: Redaktələr arasındakı fərq

Şimali Amerikanın şərq sahillərində körfəz
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: справа|мини|367px|Müqqəddəs Lavrentiya körfəzi '''Müqqəddəs Lavrentiya körfəzi''' ({{lang-fr|Golfe du Saint-Laurent}}; {...
(Fərq yoxdur)

19:06, 17 iyun 2015 tarixindəki versiya

Müqqəddəs Lavrentiya körfəzi

Müqqəddəs Lavrentiya körfəzi (fr. Golfe du Saint-Laurent; ing. Gulf of Saint Lawrence) — Dünyada ən böyük estuarisidir, Müqqəddəs Lavrentiya çayının tölüldüyü yer olaraq Şimali Amerikanın şərq sahillərində yerləşir.

Ərazisinin böyüklüyünə və qapalılığına görə bəzən dəniz adlandırılır. Kanadanın Kvebek, Nyu-Bransuik, Yeni Şotlandiya, Şahzadə Eduard adası, Nyufaundlend və Labrador.

Coğrafiya

Körfəzin şimalında Labrador yarımadası, şərqdə Nyufsundlend, cənubda Keyp-Breton və Yeni Şotlandiya, qərbdə isə Şimali Amerika materiki ilə əhatələnir.

Hidroqrafiyası

Körfəzin sahəsi 263 min. km², dərinliyi 572 m, həcmi 35 min. km².

Körfəzi okeanla birləşdirən boğazlar:

  • Kanso boğazı cənubda, Keyp-Breton adasını Yeni Şotlandiya yarımadası arasında.
  • Kabot boğazı cənub-şərqdə Nyufaundlend və Keyp-Breton adaları arasında.
  • Bell-Ayl boğazı şimal-şərqdə Labrador yarımadası ilə Nyufaundlend adası arasında.

Körfəzə Müqqəddəs Lavrentiya çayı axır.

Qışda suyun orta temperaturu −1 °S, yayda 15 °S. Duzluğu şimal-şərqdə 32 ‰, qərbdə isə 12-15 ‰ təşkil edir.

  • 100 metr dərinlikdə suyun temperatur 0 °S, duzluğu 32-33 ‰ təşkil edir.
  • Dibində temperaturu 5 °S, duzluğu 35 ‰.

Axınların hündürlüyü 2 metrə çatır. Dekabr ayında körfəz donur, mayda isə buzdan azad olur. Bəzən Aysberqlərə rast gəlinir.

 
Глубины в заливе, хорошо виден донный канал

İqlimi

İqlimi mussondur. Qış dönəmində soyuq şimal-qərb küləkləri, yayda isə cənub-qərb küləkləri əsir. период в основном наблюдаются холодные северо-западные ветры, летом — тёплые юго-западные. Havanın orta temperaturu fevral −10 °S, avqust 15 °S.

İqtisadi potensialı

Körfəzin gəmiçilik üçün əlverişlidir. Baqılçılıq inkişaf etmişdir. Burada пикша, морской окунь, палтус, камбала, сельдь kimi balıqlar. Üstəlik neft çıxarılır.

Limanları:

Ekologiya

Müqqəddəs Pavla və Keyp-Berton adasının sahilləri Kanada sahil mühafizə xidməti vastəsi ilə qorunur. Üstləlik körfəzdə olan kiçik adalarda miqrasiya edən quşlar məskən salır. Körfəzin sahillərində bir neçə milli park vardır

  • Şimal hissəsi Müqqəddəs Lavrentiya çayının estuarisi Saqeney-Sen-Loran parkı.
  • Şimal hissəsi Şahzadə Eduard adasında yerləşın eyni adlı milli park.
  • Nyu-Brunsvika afasının şimalı Kuçiboqvak milli parkı.
  • Keyp-Breton adasının şimalı Keyp-Breton-Haylends milli parkı.
  • Nyufaundlend adasının şimal-qərbində Qros-Morn milli parkı.

Müqqəddəs Lavrentiya körfəzi üç ekosistemə bölünür[1]:

  • Şelf Nort-Flaq (англ. North Gulf Shelf)[2] — körfəzin dayaz şimal hissə.
  • (англ. Magdalen Shallows)[3] — dayaz cənub hissə.
  • Lavrentiya kanalı (англ. Laurentian Channel)[4] — dərin mərkəzi tissə.


İstinadlar

  1. National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Canada’s Atlantic Marine Environment
  2. National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. North Gulf Shelf
  3. National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Magdalen Shallows
  4. National Marine Conservation Areas of Canada. Canada’s National Marine Conservation Areas System Plan. Laurentian Channel