|
ՔՈՒՆԵՄ ՁԵՐ ՄՈՐ ԲԵՐԱՆԸ ԳՅՈԹ ԱԶԵՐԻՆԵՐ։
{{ Mifoloji personaj
| şəkil 1 = Anahit Stamp.jpg
| şəkil 1 məlumat = [[Ermənistan]]ın poçt markasında Anahitin bürünc heykəli (Ermənistan, [[2007]])
| şəkil 1 miqyası = 250
| adı = Anahit
| Mifologiya = [[Erməni mifologiyası]]
| Həyatı =
| Adının izahı =
| [[yunan dili|yun.]] = [[Artemida]]
| [[lat.]] = [[Afrodita]]
| Digər mədəniyyətlərdə = [[Anahita]]
| Yeri = [[Böyük Ermənistan]]
| Məşqulluğu =
| Mənşəyi = [[Ermənilər|erməni]]
| Haqqında =
| Sülalə =
| Atası = [[Armazd]]
| Anası =
| Qardaşı =
| Bacısı =
| Həyat yoldaşı = [[Armazd]]
| Arvadı =
| Əri =
| Sevgililəri =
| Uşaqları =
| Dəfn olunduğu yer =
| Əlaqədar qeydlər =
| Əlaqədar personajlar =
| Əlaqədar hadisələr =
| Atributları = Qucaqda tutulmuş körpə
| Xarakterik cizgiləri =
| şəkil 2 =
| şəkil 2 məlumat =
| şəkil 2 miqyası = 250
}}
'''Anahit''' və ya '''Anais''' ({{lang-hy|Անահիտ}}) — [[erməni mifologiyası]]nda bərəkət, sağlamlıq, zəka, təbiət və [[fahişəlik]]<ref>[http://lib.ru/DPEOPLE/LOMBROZO/women.txt Чезаре Ломброзо. Женщина преступница и проститутка] — lib.ru</ref> ilahəsi. Erkən dövrlərdə Anahit müharibə ilahəsi olmuşdur.
{{Şəkillər albomu
| alt yazı = * Anahitin şərəfinə kəsilmiş qədim sikkə.<ref>[http://images.google.de/imgres?imgurl=http://banana.by/uploads/posts/2010-03/thumbs/1269627350_04utjgf.jpg&imgrefurl=http://www.liveinternet.ru/users/irina_ball/post123953631/&usg=__AWJYt2mRn47CJYHyBsed83D0nAQ=&h=233&w=450&sz=28&hl=de&start=5&sig2=g6cAs2yMcisHzB_hfACy_g&zoom=1&itbs=1&tbnid=hUnwLIZip3tVfM:&tbnh=66&tbnw=127&prev=/images%3Fq%3D%25D0%25A0%25D0%25B5%25D0%25BB%25D0%25B8%25D0%25B3%25D0%25B8%25D0%25BE%25D0%25B7%25D0%25BD%25D0%25B0%25D1%258F%2B%25D0%25BF%25D1%2580%25D0%25BE%25D1%2581%25D1%2582%25D0%25B8%25D1%2582%25D1%2583%25D1%2586%25D0%25B8%25D1%258F%2B%25D0%2590%25D0%25BD%25D0%25B0%25D0%25B8%25D1%2581%26hl%3Dde%26sa%3DG%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&ei=6kdYTe2DPITXtAa0yr3kCQ Духовность до христианства]{{ru}}</ref>.<br>* Anahitin şərəfinə [[1997]]-ci ildə Ermənistan Mərkəzi Bankı tərəfindən kəsilmiş kəsilmiş müasir sikkə
| miqyas = 220
| istiqamət = şaquli
| yer = left
| şəkil1 = Anahit History of Prostitution.jpg
| alt1 =
| şəkil2 = Anahitcoin.jpg
| alt2 =
}}
[[E.ə. III əsr]]dən başlayaraq b.e. [[I əsr]]inə, yəni [[Xristianlıq|xristianlığın]] yayılmasına qədər bu ilahə [[Mitra]] ilə birlikdə Ermənistanın əsas tanrıçası olmuşdur ki, bir çox mütəxəssislər həmin dövrü Anahit məbədlərinin təsiri ilə fahişəliyin geniş yayılması dövrü kimi xarakterizə edirlər.<ref>[http://books.google.com/books?id=Z-xEyetzPPEC&printsec=frontcover&dq=Vahan+M.+Kurkjian&hl=ru&ei=872ATcvpGZKV4ga80bjaBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q=Anahit&f=false Vahan M. Kurkjian - A History of Armenia]</ref>
ЕБАЛ РОТ ВАШ МАТЕРЕЙ АЗЕРБАРАНЫ.
Erməni müəllifləri Anahiti daha çox [[Afrodita]] və [[Artemida]] ilə müqayisə etsələr də, adları çəkilən iki ilahədən fərqli olaraq Anahit daha çox [[fahişəlik]] ilahəsi kimi şöhrət tapmış, onun şərəfinə [[Böyük Ermənistan|Ermənistan]]ın müxtəlif ərazilərində ucaldılan və yüzlərlə [[Ermənilər|erməni]] qızlarının və gənc oğlanların saxlandığı məbədlər dünyanın müxtəlif ölkələrindən gələn kişilər tərəfindən ziyarət edilmişdir. [[Strabon]]dan başlayaraq antik tarixçilərin əksəriyyəti Anahitin fahişəlik ilahəsi olması və onun şərəfinə inşa edilmiş məbədlər haqqında maraqlı məlumatlar verirlər.<ref>[http://lib.ololo.cc/b/169825/read Михаил Окунь Гостеприимная проституция] {{ru}}</ref><ref>[http://www.prost.webss.ru/az.html Проституция в Малой Азии] {{ru}}</ref><ref>[http://www.prost.webss.ru/pam.html Вещественные памятники истории проституции] {{ru}}</ref> Starbon xüsusi olaraq qeyd edir ki,
YOUR MOUTH fucked MOTHERS AZERBARANY.
<blockquote>''“Anahitə ibadət edənlər [[Fahişəlik|fahişəliyə]] qurşanmışdılar ... həmin vaxt [[Böyük Ermənistan]] hökmdarı [[III Trdat|Trdat]] Anahitə nəcib qadın, [[Ermənilər|erməni xalqının]] isməti, şöhrəti və canlandırıcısı, böyük [[Aramazd]]ın qızı və arvadı kimi həmd edirdi.“'' Strabon, XI, XIX</blockquote>
Ermənistanda əsas Anahit məbədləri Erez, Armavir və [[Artaşat]]da yerləşirdi. Sofen rayonu ərazisindəki dağlar isə Anahitin taxtı (Athor Anahta) hesab edilirdi.
Müxtəlif qaynaqlard
[[Plutarx]]ın sözlərinə görə, Erezdəki Anahit məbədi qədimliyinə və zənginliyinə görə digərlərindən fərqlənirdi. [[Mark Antoni]]nin Ermənistana yürüşü zamanı bu məbəddə saxlanan ilahənin heykəli [[Roma İmperiyası|Roma]] əsgərləri tərəfindən sındırılmışdı. [[Böyük Plini]] bu hadisəni təsvir edərək yazır:
{|
|{{sitatın əvvəli}}[[Oktavian Avqust|İmperator Avqust]] sərkərdələrindən birinin təşkil etdiyi ziyafətə dəvət olunmuşdu. Nahar zamanı imperator, “doğrudanmı Anahitin heykəlinə zərər vuran şəxs ilahənin qəzəbinə düçar olur” deyə soruşur. “Yox, əksinə, ilahənin qızıl heykəlnin ayaqlarından birini qopardıqdan sonra, mənim bu günüm çox yaxşı keçib” deyə sərkərdə cavab verir.{{sitatın sonu|mənbə=Böyük Plini, XXXV}}
|}
''Navasad'' ayında keçirilən illik mərasimlər zamanı ilahə Anahitin şərəfinə xüsusi bayramlar və kef məclisləri təşkil edilirdi ki, bu məclislər də şərqin ən böyük kef məclislərindən hesab edilirdi. İldə bir dəfə, bir ay müddətində keçirilən bu cür məclislər [[ermənilər]]in (hayların) bir millət kimi çoxalmasında və etnogenezinin formalaşmasında, mümkündür ki, müəyyən rol oynamışdır.
Müxtəlif qaynaqlarda Anahit məbədlərinin təsvirləri də qorunmuşdur. Mənbələrdə qeyd olunur ki, onun şərəfinə ucaldılmış [[məbəd]] [[Babil|Babilistandakı]] ilahə Melitanın məbədini xatırladırdı. Məbədin ətrafı hündür hasara alınmış çəmənliklərdən ibarət idi, burada həyatını bu ilahəyə həsr etmiş qadınlar yaşayırdı. Məbədə yalnız əcnəbilər buraxılırdı. Məbədin həm qadın, həm də kişi kahinləri ən varlı və tanınmış erməni ailələrindən seçilirdilər. Onların ilahənin məbədində xidmət etmə müddətini isə bir qayda olaraq valideynləri müəyyənləşdirirdilər. İlahəyə xidmət vaxtlarını bitirən qadınlar məbədi tərk edərkən bütün qazandıqları pulu məbəddə qoyurdular və ərə gedirdilər. Vaxtaşırı buradakı ərə gedəcək qadınların adaxlısı məbədin kahinlərindən onun nişanlısının ozünü necə aparması barədə məlumat alırdı. Ən çox əcnəbinin ziyarət etdiyi qadın [[ermənilər]]də ən arzulanan gəlin hesab olunurdu<ref>[http://books.google.com/books?id=yUitR4eM39sC&pg=PA394&dq=PIERRE+DUFOUR+Anaitis&hl=ru&ei=-GnITMKPLIqEOrropPAI&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CC4Q6AEwAg#v=onepage&q=PIERRE%20DUFOUR%20Anaitis&f=false Story of Phallicism, səh. 393, 394; müəlliflər Lee Alexander Stone, Frederick Starr 1927-ci il] {{en}}</ref><ref>[http://svitk.ru/004_book_book/8b/1952_dypui-prostituciya_v_drevnosti.php Qədimdə Fahişəlik E. Dupui Kişinev 1991 ci il] {{ru}}</ref>.
{|
|{{sitatın əvvəli}}Bu ölkənin qanunlarına görə adlı-sanlı ailələrin qızları yalnız ilahənin məbədində uzun müddət ərzində fahişəliklə məşğul olduqdan sonra ərə gedə bilərdilər. Bundan sonra onların ərə getməsində heç bir problem olmurdu.{{sitatın sonu|mənbə=Strabon, XI, XIX}}
|}
Anahit məbədlərini xəstələr şəfa tapmaq üçün də ziyarət edirdilər. İlahə Anahitin qızılla üzlənmiş tunc heykəlinin başı hazırda [[Britaniya muzeyi]]ndə saxlanılır.
== Mənbə ==
* [[Çezare Lombrozo|Cesare Lombroso]] e Guglielmo Ferrerò. La donna delinquente: la prostituta e la donna normale. Torino/Roma, L. Roux e C., 1893.
* Чезаре Ломброзо. [http://www.lib.ru/DPEOPLE/LOMBROZO/women.txt Женщина преступница и проститутка], Минск-2000, ООО "Попурри". ISBN 985-438-163-3 {{ru}}
* [http://vremennik.biz/auct/измайлова-т-а Измайлова, Татьяна Алексеевна] // [http://vremennik.biz/sites/all/files/BB27_11_%D0%98%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%20%D0%A2.%D0%90._%D0%9E%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%20%D0%B1%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%20%D0%B2%20%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85%20%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B0%D1%82%D1%8E%D1%80%D0%B0%D1%85%20XI%20%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%92%D0%92%2027%20%281967%29_0.pdf Образ богини в армянских миниатюрах XI века] // [http://vremennik.biz/opus/BB/27 Византийский Временник. Том 27 (52)]. Издательство «Наука», Москва, 1967-ой год, [http://www.hist.msu.ru/Byzantine/BB%2027%20(1967)/BB%2027%20(1967)%20216.pdf стр. 216] {{ru}}
== İstinadlar ==
<references/>
[[Kateqoriya:Ermənilər]]
| 