İpoteka: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
 
'''İpoteka krediti''' — öhdəliyin icrasının təmin edilməsi üsulu olaraq daşınmaz əşyaların və rəsmi reyestrdə üzərində mülkiyyət hüquqları qeydə alınan daşınan əşyaların girovudur. İpoteka qoyan ipoteka predmeti olan əşyanı girov qoyan şəxsdir. İpoteka qoyan həm borclu, həm də üçüncü şəxs ola bilər. İpoteka saxlayan ipoteka hüququ olan və ipoteka qoyanın digər kreditorlarına nisbətən üstün qaydada ipoteka predmeti hesabına əsas öhdəliyin icrasını tələb etmək hüququ olan şəxsdir, o cümlədən ipoteka kağızının qanuni sahibidir.<ref>
Kreditin verilməsi şərtləri
[http://www.budget.az/budget/upload/files/dovlet_maliyye_glossary.pdf Dövlət maliyyəsi terminləri lüğəti]</ref>
{| class="MsoNormalTable"
|
'''Şərtlər'''
|
'''Adi
ipoteka kreditləri'''
|
'''Güzəştli
ipoteka kreditləri'''
|
'''Maksimal  məbləğ'''
|
50 000 AZN
|
50 000 AZN
|-
|
'''Maksimal illik faiz dərəcəsi'''
|
8%
|
4%
|-
|
'''Maksimal müddət'''
|
25 il
|
30 il
|-
|
'''İlkin ödəniş'''
|
20%
|
15%
|}
'''İpoteka
kreditlərinin verilməsi şərtləri''' 
 
 
'''Fondun vəsaiti hesabına verilən ipoteka kreditləri aşağıdakı tələblərə cavab
verməlidir:'''
 
1.  
Kredit Azərbaycan manatı ilə
verilməlidir; 
 
2.  
Kredit Azərbaycan Respublikasının
vətəndaşına verilməlidir; 
 
3.  
İpoteka predmeti yalnız mənzil və
ya fərdi yaşayış evi ola bilər; 
 
4.  
Kreditin məbləği kreditin verildiyi
tarixə ipoteka ilə yüklü edilən daşınmaz əmlakın bazar qiymətinin 80%-dən çox
olmamalıdır; 
 
5.  
İpoteka kreditləri üzrə ödəniləcək
aylıq məbləğ borcalanın (borcalanların) aylıq məcmu gəlirinin 70%-dən çox olmamalıdır; 
 
6.  
Borcalanın (birgə borcalanın) və
onun ailəsinin həyatı və fəaliyyəti ilə əlaqədar müntəzəm ödənişlər hər bir
ailə üzvünün saxlanılması üçün xərc ölkə üzrə müəyyən olunmuş yaşayış
minimumundan az götürülə bilməz. 
 
7.  
Kreditin son ödəniş tarixinə borcalanın
yaşı qanunvericiliklə müəyyən olunmuş pensiya yaş həddindən çox
olmamalıdır; 
 
8.  
Kredit daşınmaz əmlakın ipotekası
ilə təmin olunmalıdır; 
 
9.  
İpoteka ilə yüklü edilən daşınmaz
əmlak AİF tərəfindən təsdiq olunmuş siyahıya daxil olan və onunla əməkdaşlığa dair
müqavilə bağlamış müstəqil qiymətləndirici tərəfindən
qiymətləndirilməlidir; 
 
10.  
İpoteka saxlayanın hüquqları
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada dövlət qeydiyyatına alınmalıdır; 
 
11.  
Kredit üzrə əsas borc və
hesablanmış faizlər hər ay bərabər hissələrlə (annuitet ödənişlər)
ödənilməlidir; 
 
12.  
İpoteka ilə yüklü edilmiş daşınmaz
əmlakın bazar qiyməti əsas götürülərək ipoteka ilə təmin edilən kreditin
həcmindən az olmamaq şərtilə sığortalanmalıdır; 
 
13.  
Həyat sığorta müqaviləsi. Birgə
borcalanların həyat sığortası onların ipoteka kreditinin məbləği hesablanarkən
gəlirlərinin xüsusi çəkisinə proporsional qaydada aparılmalı və birgə
borcalanların həyat sığortasının ümumi məbləği ipoteka krediti məbləğindən az
olmamalıdır; 
 
14.  
AİF tərəfindən müəyyən olunan digər
tələblər.
 
'''İpoteka kreditləri üzrə
güzəştlərdən aşağıdakı şəxslərin istifadə etmək hüququ vardır:'''
 
'''Gənc ailənin üzvü olan aşağıdakı
şəxslər:'''
 
 1.  
Şəhid ailəsinin üzvü (əri/arvadı,
övladları); 
 
2.  
Milli Qəhrəman (özü, əri/arvadı,
övladları); 
 
3.  
Məcburi köçkün və ya ona bərabər
tutulan şəxs; 
 
4.  
Üç ildən az olmayan müddətdə dövlət
qulluqçusu işləyən şəxs; 
 
5.  
Elmlər namizədi və ya doktoru elmi
dərəcəsi olan şəxs; 
 
6.  
İdman sahəsində xüsusi xidmətləri
olan şəxslər (fəxri bədən tərbiyəsi və idman xadimi, ölkə miqyaslı yarışların
qalibi (I yer), beynəlxalq miqyaslı yarışların mükafatçıları (I, II və III
yerlər);
 
'''Üç
ildən az olmayan müddətdə hərbi xidmətdə olan''' (müddətli
həqiqi hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçulardan başqa), eləcə də ehtiyata və
istefaya buraxılmış Azərbaycan Respublikasının hərbi qulluqçuları.
 
"Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında" Azərbaycan Respublikası
Qanununun 41.0.6-cı, 41.0.7-ci, 41.0.8-ci, 41.0.10-cu, 42.0.3-cü, 42.0.4-cü və
42.0.5-ci maddələrində nəzərdə tutulan hallarda ehtiyata və ya istefaya
buraxılmış hərbi qulluqçulara ipoteka krediti üzrə güzəştlər şamil olunmur.
Qeyd: İpoteka kreditləri üzrə güzəştlərdən istifadə etmək hüququ olan hər bir
ailə (şəxs) bu güzəştlərdən yalnız bir dəfə istifadə edə bilər.
 
Tələb olunan sənədlər
 
'''İpoteka kreditinin alinmasi üçün təqdim olunmali əsas sənədlər'''
 
 
'''• İpoteka kreditinin alinmasi üçün tələb olunan sənədlər'''
 
1.  
Borcalanın (birgə borcalanın)
şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd və sənədin surəti.
 
2.  
Nikahın bağlanması (və ya boşanma)
barədə şəhadətnamə (sənədin surəti).
 
3.  
Borcalanla (birgə borcalanla) birgə
yaşayan yetkinlik yaşına çatmış ailə üzvlərinin şəxsiyyətini təsdiq edən
sənədlər (sənədlərin surəti)
 
4.  
Borcalanın (birgə borcalanın)
yetkinlik yaşına çatmamış ailə üzvlərinin şəxsiyyət vəsiqələri və ya doğum haqqında
şəhadətnamələri (sənədlərin surəti)
 
5.  
Borcalanın (birgə borcalanın) əmək
müqaviləsi və ya onun iş yerinin kadrlar idarəsi tərəfindən təsdiq edilmiş əmək
kitabçasının surəti.
 
6.  
Borcalanın (birgə borcalanın)
gəlirlərini təsdiq edən sənədlər (əsas və əgər varsa, əlavə iş yerindən arayış
və s.).
 
7.  
İpoteka predmetinin qiymətləndirmə
aktı.
 
'''• İpotekanin rəsmiləşdirilməsi üçün
tələb olunan sənədlər'''
 
1.  
İpoteka qoyulan yaşayış sahəsi üzrə
mülkiyyət hüququnu təsdiq edən sənəd (dövlət reyestrindən çıxarış) və texniki
pasport (tələb olunduqda).
 
2.  
İpoteka predmetinin digər
öhdəliklər üzrə yüklü edilməməsini və məhdudiyyət olmadığını təsdiq edən sənəd.
 
3.  
İpoteka qoyulan yaşayış sahəsi üzrə
qeydiyyatda olanlar haqqında arayış.
 
4.  
İpoteka predmetinin ipotekaya
qoyulmasına və məhkəmədənkənar qaydada satılmasına dair ərin/arvadın, ipoteka
predmetində qeydiyyatda olan digər yetkinlik yaşına çatmış ailə üzvlərinin
notariat orqanlarına təqdim olunan razılığının surəti. İpoteka predmetinin
mülkiyyətçisi yetkinlik yaşına çatmamış şəxs olduqda, onun maraqları
çərşivəsində səlahiyyətli qəyyumluq və himayəçilik orqanlarının razılığının
surəti.
 
'''• İpotekanin rəsmiləşdirilməsindən
sonra təqdim olunmali sənədlər'''
 
1.  
İpoteka müqaviləsinin (Qarışıq
müqavilə) və ipoteka kağızının əsli və onların dövlət qeydiyyatından keçməsini
təsdiqləyən sənədlər.
 
2.  
Borcalanın həyatın ölüm halından və
əmək qabiliyyətinin itirilməsinin və ipoteka predmetinin sığortalanmasını və
sığorta ödənişlərinin ödənildiyini təsdiqləyən sənədlər.
 
3.  
Alınmış yaşayış sahəsinin
alqı-satqı müqaviləsinin surəti.
 
4.  
Yaşayış sahəsinin satıcısının
(fiziki şəxslər üçün) şəxsiyyətini təsdiq edən sənədin surəti.
 
'''• Borcalan fərdi sahibkar olduqda
əlavə olaraq təqdim olunmali sənədlər'''
 
1.  
Sahibkarın vergi orqanlarında
qeydiyyatdan keçməsi haqqında şəhadətnamə (surəti).
 
2.  
Vergi orqanları tərəfindən qəbul
olunmuş gəlir vergisi və ya sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsi.
 
'''• Borcalan güzəştli kateqoriyaya
aid olduqda əlavə olaraq təqdim olunmali sənədlər'''
 
1.  
Borcalanın güzəştli kateqoriyaya
aid olmasını təsdiq edən sənəd.
 
'''Qeyd:''' Təqdim olunmuş sənədlərin surətləri notarial qaydada
təsdiqlənməlidir.
 
Kreditin alınma mərhələləri
 
'''İpoteka kreditini əldə etmənin
ardıcıl mərhələləri:'''
 
  1.  
Ipoteka kreditini almaq istəyən
şəxs təsdiq edilmiş şərtlərə müvafiq olaraq öz imkanlarını qiymətləndirməlidir.
 
2.  
İpoteka kreditlərinin şərtlərinə
cavab verən şəxslər müvvəkil kredit təşkilarlarına  müraciət edərək ilkin qiymətləndirmədən
keçməlidirlər.
 
3.  
Kreditin anderraytinqi, bu
mərhələdə müraciət edən şəxsin təqdim etdiyi sənədlər əsasında ipoteka
kreditini qaytarmaq qabliyətini həmçinin ipoteka qoyulan əmlakın dəyərini və
vəziyyətini qiymətləndirməsi həyata keçirilir. Nəticədə kredit təşkilatı kredit
almaq istəyən şəxsə kreditin verilməsinə və ya verilməməsinə son qərar
verir.   
 
4.  
İpoteka kreditinin
rəsmiləşdirilməsi, bu mərhələdə zəruri sənədlər toplanılır, kredit, ipoteka və
sığorta müqavilələri imzalanılır və qanunvericiliyə uyğun qaydada təsdiq edilir
və yaranan hüquqlar Dövlət qeydiyatına alınır.
 
5.  
Kreditin verilməsi.
 
6.  
Kredit üzrə öhdəliklərin icrası -
müəyyən edilmiş ödəmə qrafikinə uyğun olaraq kredit alan şəxs kredit üzrə
ödənişlərini aparmalıdır.
{| class="MsoNormalTable"
|
'''Aparılan
hərəkətin adı'''
|
'''Rüsüm
(AZN)'''
|
'''Hərəkəti
aparan idarənin adı'''
|
'''“Dövlət
rüsumu haqqında” AR Qanunu'''
|
Kredit müqavilələrinin təminatı kimi bağlanılan ipoteka
müqavilələri üçün
|
30
|
Notariat kontorları
|
Maddə 10.4.3
|-
|
İpoteka krediti hesabına alınan yaşayış sahəsinə dair qarışıq
müqavilə formasında bağlanan alqı-satqı və ipoteka müqaviləsinin təsdiqi
üçün:
|
| rowspan="3" |
Notariat kontorları
| rowspan="3" |
Maddə 10.5
|-
|
Bakı şəhərində
|
110
|-
|
digər şəhər və rayonlarda
|
44
|-
|
Qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş güzəştli ipoteka krediti
hesabına alınan yaşayış sahəsinə dair qarışıq müqavilə formasında bağlanan
alqı-satqı və ipoteka müqaviləsinin təsdiqi üçün:
|
| rowspan="3" |
Notariat kontorları
| rowspan="3" |
Maddə 10.6
|-
|
Bakı şəhərində
|
55
|-
|
digər şəhər və rayonlarda
|
22
|-
|
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların məhdudlaşdırılmasına
(yüklülüyünə) dair dövlət reyestrindən arayışın verilməsinə görə'''(Forma 1)'''
|
10
|
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti
|
Maddə 26.6
|-
|
Daşınmaz əmlak üzərində mülkiyyət hüquqlarının dövlət
qeydiyyatına alınması barədə '''çıxarışın verilməsi'''
|
30
|
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti
|
Maddə 26.1.1
|-
|
İpotekanın dövlət qeydiyyatına alınması üçün
|
20
|
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti
|
Maddə 26.2
|-
|
İpotekanın təkrar və əlavə dövlət qeydiyyatına alınması üçün
|
10
|
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti
|
Maddə 26.4
|-
|
Daşınmaz əmlakın ipoteka ilə yüklülükdən azad edilməsi
|
10
|
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti
|
Maddə 26.4
|-
|
İpoteka kağızını tərtib edən şəxsin imzasının təsdiqi üçün
|
2
|
Notariat kontorları
|
Maddə 10.17
|-
|
İpoteka kağızının dövlət qeydiyyatı üçün
|
5
|
Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi
|
Maddə 21.5
|-
|
İpoteka kağızının əlavə qeydiyyatı üçün
|
2
|
Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi
|
Maddə 21.6
|}
İpoteka
ilə bağlı
xərclər
 
'''İpoteka kreditlərinin rəsmiləşdirilməsi üçün rüsum və müddətlər'''
 
'''Sığorta xərcləri'''
{| class="MsoNormalTable"
|
'''Sığortanın növü'''
|
'''Orta Məbləğ'''
|
'''Müddət'''
| rowspan="2" |
Fərdi qəza və xəstəlik sığortası
| rowspan="2" |
Kredit məbləğinin 0,5% – 0,7%
miqdarında
|
3-5 gün müddətində
|-
|
3-5 gün müddətində
|-
|
İpoteka predmetinin sığortası
|
Kredit məbləğinin 0,3% – 0,4%
miqdarında
|
3-5 gün müddətində
|}  
 
'''İpoteka predmetinin qiymətləndirilməsi'''
{| class="MsoNormalTable"
|
'''Əmlakın təsviri'''
|
'''Orta məbləğ'''
|
'''Müddət'''
|
Mənzillər:
|
| rowspan="4" |
1-3 gün müddətində
|-
|
1-4 otaqlı
|
100-120 AZN
|-
|
çox otaqlı
|
120-150 AZN
|-
|
Fərdi yaşayış evi
|
120-150 AZN
|}  
'''Müddətlər'''
{| class="MsoNormalTable"
|
'''Aparılan hərəkətin adı'''
|
'''Müddət'''
|
'''Qanunvericlik'''
|
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların
məhdudlaşdırılmasına (yüklülüyünə) dair dövlət reyestrindən arayışın
verilməsinə görə '''(Forma 1)'''
|
5 iş günü ərzində
|
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri
haqqında” AR Qanun, Maddə 5.3.
|-
|
Daşınmaz əmlak üzərində mülkiyyət
hüquqlarının dövlət qeydiyyatına alınması barədə '''çıxarışın verilməsi'''
|
20 gün ərzində
|
Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri
haqqında” AR Qanun, Maddə 9.2
|-
|
İpotekanın dövlət qeydiyyatına
alınması
|
5 gün ərzində
|
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri
haqqında” AR Qanun, Maddə 20.3
|-
|
İpoteka kağızının dövlət
qeydiyyatına alınması
|
3 gün ərzində
|
“İpoteka kağızının dövlət
qeydiyyatı Qaydaları” nın 2.2-ci bəndi
|-
|
İpoteka kağızının əlavə
qeydiyyatı
|
2 gün ərzində
|
“İpoteka kağızının dövlət
qeydiyyatı Qaydaları” nın 3.3-cü bəndi
|}
'''İpoteka krediti''' — öhdəliyin icrasının təmin edilməsi üsulu olaraq daşınmaz əşyaların və rəsmi reyestrdə üzərində mülkiyyət hüquqları qeydə alınan daşınan əşyaların girovudur. İpoteka qoyan ipoteka predmeti olan əşyanı girov qoyan şəxsdir. İpoteka qoyan həm borclu, həm də üçüncü şəxs ola bilər. İpoteka saxlayan ipoteka hüququ olan və ipoteka qoyanın digər kreditorlarına nisbətən üstün qaydada ipoteka predmeti hesabına əsas öhdəliyin icrasını tələb etmək hüququ olan şəxsdir, o cümlədən ipoteka kağızının qanuni sahibidir.<ref>[http://www.budget.az/budget/upload/files/dovlet_maliyye_glossary.pdf Dövlət maliyyəsi terminləri lüğəti]</ref>
 
İpoteka dəyəri şəxsi vəsaitlərindən daha çox olan mənzil (ev) almağı planlaşdıran insanlar üçün lazımdır. İpoteka krediti mənzil (ev) almaq üçün kifayət qədər vəsait olmadıqda belə, insanlara öz şəxsi mənzillərində yaşamaq imkanı yaradır.<ref>[http://web.archive.org/web/20100215043604/http://www.amf.az/files/uploader/az.pdf İpoteka:Suallar və cavablar]</ref>