Alxaslı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 39:
 
== Tarixi ==
Alxaslı sözünün leksik anlamı haqqında izahat belədir ki, "Alxas" sözündəki "al" komponenti sifətin çoxaltma dərəcəsi kimi çıxış edir. Al-qırmızı, al-əlvan, al-qan sözlərində ki, "al" hissələri ilə eyni mənanı daşıyır. "Xas" komponenti isə sözün köküdür. Bu hissənin anlamına gəlincə, "xas" ümumtürk mənşəli söz olub anlamı "yüksək, uca" deməkdir. Əski yazılarda ona "qas" şəklində rast gəlinir. "Dədə Qorqud" dastanında "Dəli Domrul əlin əlinə çaldı, qas-qas güldü" ifadəsində "qas" sözü müasir dilimizdə "ucadan, yüksəkdən" mənasını verir.
Alxaslı sözünün leksik anlamı haqqında danışarkən bir neçə yozum olduğunu görərik. Bu söz "al", "xas", "lı" hissələrindən ibarətdir. İlk baxışda dilimizdə işlənən xasqırmızı rəng anlamının "alxas" şəklində işlənməsini düşünmək olar. Bura da "al" hissəi qırmızı, "xas" hissəsi isə sifətin çoxaltma dərəcəsi kimi çıxış edir. Yəni "alxas" qıpqırmızı, tünd qırmızı mənasındadır. Ancaq bu belə deyil.
 
"Alxas" sözündəki "al" komponenti sifətin çoxaltma dərəcəsi kimi çıxış edir. Al-qırmızı, al-əlvan, al-qan sözlərində ki, "al" hissələri ilə eyni mənanı daşıyır. "Xas" komponenti isə sözün köküdür. Bu hissənin anlamına gəlincə, "xas" ümumtürk mənşəli söz olub anlamı "yüksək, uca" deməkdir. Əski yazılarda ona "qas" şəklində rast gəlirik. Dədə Qorqud dastanında "Dəli Domrul əlin əlinə çaldı, qas-qas güldü" ifadəsində "qas" sözü müasir dilimizdə "ucadan, yüksəkdən" mənasını verir. Yeri gəlmişkən deyək ki, [[Azərbaycan tarixi]]ndə Xasıbəy ([[Ərdəbil]] hakimi, XII əsr) adı da olmuşdur. Bu söz [[ərəb dili]]ndə də işlənir ki, mənası "xüsusi, tayı-bərabəri olmayan, başqalarından fərqli" deməkdir. "Xüsusi, xasiyyət, xassə" sözləri də "xas"la eyni kökdəndir.
 
Ümumiyyətlə,Ehtimal bütün bu deyilənlərdən belə nəticəyə gəlmək olaredilir ki, "alxas" sözü "xüsusi, üstün, misilsiz, ən yaxşı, tayı-bərabəri olmayan, yüksək, uca" mənalarını daşıyır.
 
Sözün axırıncı hissəsi olan "lı" komponenti soyadımızı bildirən -lı, -li, -lu, -lü şəkilçiləri vəzifəsində işlənmişdir. Deməli, "Alxaslı" sözünün mənası yer, yurd mənasında yox, soy, kök, nəsil mənalarında işlənmiş, "ən uca irq, ən uca soy" mənasını daşımışdır.
 
== Əhalisi ==
ErməniErmənistan işğalınadək kənd əhalisi [[Azərbaycan türkləriazərbaycanlılar]]ndəndan və az sayda [[kürdlər]]dən (qarışıq ailələrdə yaşayan) ibarət idi.
 
=== ŞəxsiyyətləriTanınmış şəxsiyyətləri ===
* Knyaz Məmmədov — professor.
* Polad İlyas — şair.
* Eduard İsayev — professor, Sinferapol[[Simferapol Dövlət UniversitetininUniversiteti]]nin Xaricixarici dillər kafedrasının müdiri.
* Rahib Qarayev — polkovnik, DİN-nin müavini.
* Sultan Şalikov — Azərbaycanın ilk ticarət naziri.
 
== İqtisadiyyatı ==