Arilər: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
[[Şəkil:Swastika iran.jpg|thumb|270px|B.e.ə. I yüzilliyə aid İran ərazisindən, arxeoloji qazıntılar zamanı tapılmış, Arilərə aid boyunbağı]]
'''Arilər''' ({{lang-hi|ā́rya-}}, {{lang-ae|airya-}}, {{lang-fa|ariya-}}) — e.ə. 2000-ci ilə yaxın Mərkəzi Asiyadan [[Hindistan]]a soxulmuş Hind-İran köçəri tayfalarının özlərinə verdikləri ad. Hindisumda ariler tədricən yerli əhali ilə qarışaraq onlarla birlikdə hindxalqını təşkil etdilər. [[İran]] və [[Cənubi]] Azərbaycan ərazilərində yerli əhali ilə qarışan arilərdən, o cümlədən Azərbaycan ərazisində bir çox irandilli tayfalar - parfiyalılar, farslar, midiyalılar, saqartilər, kadusilər, mardlar, kirtilər və b. meydana gəlmişdilər.
'''Arilər''' ({{lang-hi|ā́rya-}}, {{lang-ae|airya-}}, {{lang-fa|ariya-}}) — Hind-fars mənşəli xalqların ümumiləşdirilmiş qədim adıdır. Müasir [[İran]]ın adı buradandır; qədim İran dilində aquapat – "arilər ölkəsi" və ya "padşahlığı" deməkdir.▼
▲
İrandilli tayfa və qəbilələr indiki İran ərazisinə b.e.ə. IX əsrdə (bəzilərinin fikrincə, e.ə. XI və ya X əsrdə) gəlmişlər. Həmin tayfaların bir hissəsi IX əsrin II yarısında Elam dövlətinin (e.ə. 2500-644) [[Parsua]] adlanan ərazisində məskunlaşmış və artıq e.ə. VI əsrdə məntəqənin çoxluq təşkil edən əsas əhalisinə çevrilmişlər. Parsuada məskunlaşan irandilli əhali bir neçə tayfadan ibarət idi, bəziləri onlardan üçünün, digərləri yeddisinin daha mühüm rol oynadığını qeyd edirlər. Həmin tayfalar özlərini arya, dillərini arya dili adlandırırdılar.
| |||