Veb serverlər: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Absmj (müzakirə | töhfələr)
Səhifənin məzmunu '{{sil|Veb server məqaləsinə köçürülmuşdür və istiqamətlənməyə ehtiyac yoxdur.}}' yazısı ilə dəyişdirildi
Sətir 1:
{{sil|Veb server məqaləsinə köçürülmuşdür və istiqamətlənməyə ehtiyac yoxdur.}}
[[Şəkil:My Opera Server.jpg|thumb|The rack of web servers hosting the [[My Opera Community]] site on the Internet]]
 
'''Veb Server''' (en. Web-server) – istifadəçilərin [[Internet]]dəki [[Veb səhifə]]lərə və digər [[verilənlər]]ə daxil olmasına şərait yaradan xüsusi [[kompüter proqramları |proqramlarla]] təmin olunmuş [[kompüter]]dir. Veb-server [[informasiya]]ların saxlanılmasını, təşkilini və göndərilməsini təmin edir. Veb-server Veb-[[brauzer]]dən qəbul etdiyi sorğu əsasında soruşulan sənədin elektron surətini istifadəçiyə ğondərir. Belə sorğuların emal edilməsi və yerinə yetirilmə ardıcıllığı [[HTTP]] protokolu vasitəsilə yerinə yetirilir. Sənəd yüklənən zaman [[server]] həmin sənədin hər bir hissəsi ilə (mətn, ayrı-ayrı təsvirlər və multimediya obyektləri) ayrı-ayrılıqda birləşmə yaradır. Bu da Veb-serverin eyni vaxtda yüzlərlə [[brauzer]]dən sorğu qəbul etməsinə imkan verir. Veb-serverin əsas funksiyalarından biri sistemin təhlükəsizliyini təmin etməkdir. Veb-server ona daxil olan əvvəlki sorğular haqqında heç bir [[informasiya]] saxlamır.
 
[[İnternet]] üçün nəzərdə tutulmuş serverlərin tipləri:
*veb-serverlər;
*[[elektron poçt]] serverləri;
*[[FTP]] serverlər, [[fayl]]larla mübadilə üçün nəzərdə tutulmuşdur;
*İ[[nternet]]-telefoniyanın ([[IP telefoniya]]) işini təmin edən serverlər;
*[[İnternet]] vasitəsilə [[radio]] və [[video]] translyasiyalar sistemi.
Veb-server başqa sözlə və ya [[http]]-server də deyirlər. [[Server]] [[klient]] [[kompüter]] sorğusuna cavab olaraq lazımi [[Veb səhifə]]ni [[İnternet]]dən gətirir. Əgər sizin fərdi [[kompüter]]in [[server]]lə əlaqəsi varsa və oradan lazımi [[informasiya]] alırsa bu halda sizin kompüter "[[klient]]", bütün bu texnologiya isə "klient-server" adlanır. Öz resurslarını istifadəçinin öhdəsinə buraxan uzaq məsafədə yerləşən [[kompüter]] ilə bu resursları istismar edən istifadəçi [[kompüter]] arasında [[informasiya]]ları ötürmə mexanizmi klient-server sistemi adlanır.
 
Veb serverlər müxtəlif olurlar. Bu muxtəliflik serverlərin işlədikləri [[əməliyyat sistemləri]]ndəki fərqlərdən ibarətdir. Hal hazırda [[İnternet]] şəbəkələrində ən çox iki növ server [[kompüter proqramları |proqramlarından]] istifadə olunur:
*[[Microsoft]] [[Internet Information Server]] (IIS) - [[Window]] NT/2000 sistemi əsasında işləyən. Hər hansı təşkilatda yerləşdirilmiş ayrıca bir serverdir.
*[[Apache]] – OC [[UNIX]] standartına uyğun platforma üçün nəzərdə tutulmuşdur. [[My SQL]] [[verilənlər bazası]] ilə inteqrasiya olunur, [[Web]]-[[provayder]]lərin çoxu tərəfindən istifadə olunur. [[Apache]] Web-servert proqramını http://www.apache.org [[URL]] ünvanından pulsuz yükləmək olar.
 
Adətən serverlər böyük ötürücü xüsusiyyətə malik xətlərdə işləyirlər. Məsələn: əlaqə kanalları optik liflərdən ibarət ompüter şəbəkələri|şəbəkələrdə]]. Hər bir [[server]]in xüsusi [[domen]]i olmalıdır ki, bu da [[Domain Name System]] standartlarına cavab verən [[DNS]] ünvanıdır.
Beləliklə server xüsusi proqram təminatı qurulmuş, məxsusi domen ada malik [[kompüter]]dir. Serverin sahibi və administratoru serverə müraciətə icazəni verə bilər və ya bu icazəyə qadağan qoya bilər. Eyni zamanda administrator [[CGI]] skripti və [[SSI]] əlavə proqram və funksiyaları qoşa, sazlaya və yerinə yetirmək ixtiyarına malikdir.
 
Server [[Internet]] istifadəçiləri arasında "informasiya portalı" adlanır. Bu çoxlu sayda kiçik ölçülü müxtəlif tematik bölmələrdən və ya müəyyən sayda sərbəst proyektlərdən təşkil olunmuş böyük virtual fəzadır.
 
Beləliklə, Veb server [[İnternet]] vasitəsilə yayınlanmaqda olan bir veb saytın yayınlanmasından məsuliyyətlidir. Bir veb server [[HTTP]], [[HTTPS]], [[FTP]], [[SMTP]], [[POP3]], [[DNS]] hətta [[streaming media]] (gərçək vaxtlı bilgi axışı) xidməti verə bilər.
 
== Həmçinin bax ==
*[[DNS]]
*[[HTML]]
*[[Domen]]
*[[Microsoft SQL Server‎ ]]
*[[İnternet]]
[[Kateqoriya:Kompüter]]
[[Kateqoriya:Texnologiya]]
[[Kateqoriya:İnternet]]
[[Kateqoriya:Kompüter şəbəkəsi]]
[[Kateqoriya:İnformatika]]