I Gülbahar xatun: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 28:
==Kimliyi==
Gülbahar Sultann [[II Bəyazid]]in öz anasıdır. Son zamanlar II Bəyazidin anasının Mükrimə Xatun olduğu söylənsədə bu tez rəsmi sənədlərlə və Sittə Hatun Məscidinin kitabəsində yazılan yazıya görə çürütülür. Bu məscidi 1485-ci ildə Sitti Xatun tərəfindən inşa etdirilmiş və maddi çətinlik çəkdiyi üçün ögey oğlu II Bəyazid maddi yardım etmişdir. Türbəsindəki yazılı tarix bunu sübut edir. Gülbahar Xatunun oğlu Sultan Bəyazid-î Vəli Xanın padşahlığı zamanı təsir sahibi olduğu bilinməkdədir. Oğluna yazdığı əlimizdə mövcud olan iki məktubdan birində Hersekzadə Əhməd Paşa əleyhinə, bir digər məktubda da oğlunun lələsi Ayas Paşa və Xızırbəyoğlu Mehmed Paşa lehində oğluna tövsiyələr olduğu açıqca görünür.
==Həyatı==
Gülbahar Sultanın [[Alban]] və ya [[Serb]] əslli olduğu bilinməkdədir.<ref>[Kitap kaynağı| yazar=| başlık=İslam Ansiklopedisi | editör=| yıl= | id=]</ref> O zaman [[Ədirnə]]də olan [[Osmanlı sarayı]]na 1446-ci ildə gəldiyi deyilir. Sonradan [[Fateh Sultan Mehmet]] olaraq xatırlanacaq olan Şahzadə Mehmetle olan evliliyi böyük ehtimalla Fatehin ilk taxta çıxışının ardınca taxtı təkrar atası [[II Murad]]a geri buraxması sonrasında reallaşdığı təxmin edilməkdədir. Gülbahar Xatunun [[Ağqoyunlu]]lara gəlin gedən Gövhərxan Sultanın anası olduğu bilinməkdədir. Şahzadə Mehmet 1450-ci ildə Ədirnədə Dülqədiroğulları Bəyliyinin altıncı Hökmdarı olan Zülkadiroğlu Süleyman bəyin qızı Sitti Mükrimə xatunla evləndi. Bu onun üçüncü evliliyi idi. Yeni həyat yoldaşıyla birlikdə ənənə üzrə padşah II Murad tərəfindən [[Manisa]] bəylərbəiyi vəzifəsinə göndərildi.
Gülbahar Xatunun Şahzadə Mehmetlə birlikdə [[Manisa]]ya gedib getmədiyi məlum deyil. Fatih Sultan Mehmet padşah olub 1453-cü il tarixində [[İstanbulun fəthi]]ndən sonra [[Osmanlı dövləti]]nin paytaxtını də [[İstanbul]]a köçürdü. Ancaq Gülbahar Xatunun bir müddət kiçik yaşdakı oğlu II Bəyazid ilə birlikdə [[Ədirnə]]də qalmış olduğu deyilir. Bəyazid doqquz yaşına gəldiyində yenə yuxarıda söz edilən ənənə üzrə 1456-ci ildə atası tərəfindən Amasiya bəylərbəyi təyin edildi. Gülbahar Xatun daha sonra oğlunun yanına Amasiyaya köçdü və 1481-ci ildə II Bəyazidin taxta çıxmasına qədər orada yaşadı. Həyatının geri qalan hissəsini isə İstanbulda keçirdi.
==Vəfatı==
Gülbahar Sultan təxminən 1492-ci ildə vəfat etdi. İstanbulda [[Fateh məscidi]] məzarlığı qarşısında öz adı ilə xatırlanan türbəsinə dəfn edilmişdir. Ölümündən sonra Sultan Bəyazid [[Tokat]]da anasının xatirəsinə Xatuniyə məscidini və bir də məktəb inşa etdirdi.
==Xarici keçidlər==
| |||