|
[[Şəkil:Licia.PNG|thumb|left|250px|'''LİKYA ''(Lisiya)'' ''']]
[[Şəkil:Myra.JPG|thumb|250px|Myra’da ([[Demre]]) [[Likyalılar|Likya]] tipiın kayaqaya mezarlarıməzarı.]]
[[Şəkil:Lycian Kings Tombs-Dalyan.JPG|thumb|250px|[[Dalyan, Ortaca|Dalyan]]’dakidaki kayalaraqayalara oyulmuş kral mezarlarıməzarları.]]
[[Şəkil:Death Sarpedon MNA Policoro.jpg|thumb|left|250px|[[İlyada]]’dandan ME.Öə. 400-ci ilə aitaid bir Yunan vazosu : Patroclus’unPatroclusun (sağda) [[Sarpedon]]’uu öldürüşü ve [[Yunan mifologiyası]]ndakı denizdəniz tanrısı Glaucusun[[Glaucus]]un yardımaköməyə gelişigəlişi, [[Policoro Millî Arkeoloji Müzesi]]
== Coğrafiya ==
Likiya bölgəsi, indiki [[Antalya]]nın [[qərb]]ində, [[Muğla]]nın [[cənub]]-[[şərq]]ində və [[Dənizli ili|Dənizli]] ilə [[Burdur]]un [[cənub]]undə yerləşir.
Bölgə Antaliyanın qərbini, Muğlanın cənubi-şərqini və Dənizli ilə Burdurun cənubunu əhatə edir.
== Dil ==
GünümüzdeMüasir dövrdə [[Likiya dili]]nin, [[Luvi dili]]nin devamıdavamı olduğuolması hemenilə tümdemək uzmanlarcaolar kabulki, edilmektedir.bütün Likya’nınmütəxəssislər başkentirazılaşır. olanLikiyanın [[paytaxt]]ı [[Ksantos|Arnna]]’dada ''<small>([[Likya dili|Likçe]]: "Arnna"; [[Yunanca]]: "[[Ksantos]]")</small>''da bulunantapılan vevə Atinalılara[[Afina]]lılara karşıqarşı kazanılanəldə zaferiedilən betimleyenqələbəni göstərən [[LikyaLikiya dili|Likçe]]ndəki yazıt,yazılı abidə [[LikyaLikiya dili]]nin enəhəmiyyətli önemlilimənbələrindən kaynaklarındandır.biri [[Hint-Avrupa dil ailesi|Hint-Avrupa Dil Ailesi]]'ne ait olduğu kabul edilen Likya dilinde 6'sı sesli olmak üzere toplam 29 harf bulunduğuhesab saptanmıştırolunur. Harf yazılışlarının Yunan alfabesi ile bazı ortaklıkları olduğu da bilinen bir gerçektir.
[[Hind-Avropa dilləri]]nə aid olduğu qəbul edilən [[Likiya dili]]ndə 6-sı cingiltili olmaqla 29 hərf müəyyən edilmişdir. Hərflərin yazılışı ilə yunan əlifbasının yazılışı arasında oxşarlıqlar mövcuddur.
== Likiya şəhərləri ==
Tarix boyunca sərhədlərdəki dəyişiklikləri göstərməklə yanaşı, həm həmin dövrə aid müxtəlif yazılarda, həm də şəhərlərin sahib olduğu əsas xarakterlərindən Likiya şəhərlərini ayırd etmək imkanına malikik. Ən çox müzakirə Kariya, Pisidya, Pamfiliya sərhədləri yaxınlığındakı şəhərlərin üzərində olmuşdur. Tarixçilər aşağıdakı şəhərlətin Likiya şəhərləri olması qərarına gəlmişlər.
Tarix boyunca sınırları değişkenlik göstermekle beraber, hem o döneme ait çeşitli yazıtlardan, hem de kentlerin sahip olduğu ana karakterlerden (mezarlar, vb) Likya kentlerini ayırt etme imkanına sahibiz. Doğal olarak en çok tartışma Karya, Pisidya ve Pamfilya sınırlarına yakın olan kentler üzerine olmuş, ancak tarihçiler aşağıdaki kentlerin Likya kentleri olduğu konusunda genel
bir fikir birliğine varmışlardır.
[[Şəkil:Anatolia Ancient Regions base.svg|250px|thumb| [[Anadolu]]’dakiAnadoludaki '''Likiya''' Bölgesi’ninbölgəsinin konumumövqeyi]] ▼[[Şəkil:REmpire-29 Lycia.png|thumb|250px|Yukarıdaki haritada M.S. [[120]] yılında [[Roma imperiyası]]nın '''Likiya ''(Lisiya)'' ''' əyaləti kırmızı rengdə göstərilmiş.]]
[[Şəkil:FiresChimera2.jpg|thumb|250px|Çimeranın (Ağzından alov çıxan keçi bədənli və ilan quyruqlu Likiyalıların əfsanəvi dişi Dev Əjdəha) Likiya bölgəsində mövcud olan təbii yanan od.]]
▲[[Şəkil:Anatolia Ancient Regions base.svg|250px|thumb|[[Anadolu]]’daki '''Likiya''' Bölgesi’nin konumu]]
[[Şəkil:Sarkophag_in_Kas.jpg|thumb|250px| Ters kayıkTərs biçimliqayıq tipiktipli birqədim LikyaLikiya lahtitaxtı, [[Kaş, Antalya]].]] ▼[[Şəkil:FiresChimera2.jpg|thumb|250px|Çimera ''(Ağzından Ateş-soluyan Keçi-bedenli ve Yılan-kuyruklu [[Likyalılar]]’nın Efsanevî Dişi Dev Ejderhası)'' adına atfedilen ve [[Likyalılar|Likya]] Bölgesinde mevcut doğal olarak yanan ateş.]]
▲[[Şəkil:Sarkophag_in_Kas.jpg|thumb|250px|Ters kayık biçimli tipik bir Likya lahti, [[Kaş, Antalya]].]]
[[Şəkil:Xanthos inschriftenpfeiler axb01.jpg|thumb|250px|[[Likyalılar|Likya]] Kitabesi, [[Ksantos|Arnna Antik Kenti]] ''<small>([[Likya dili]]nde "Arnna" [[Yunanca]]da ise "[[Ksantos]]")</small>''.]]
* [[Trysa]]
== Likiya Şəhərşəhər Birlikləribirlikləri və Likya Ligiittifaqı (Federasiyası) ==
Tarixdə bilinən ilk [[demokratik]] birliiibirlik qurmuş olmaklaolan bilinen [[Likyalılar]]Likiyalılar, farklıfərqli şehirlerdenşəhərlərdən bir araya gelmiş olmalarınagəlmələrinə rağmenbaxmayaraq ortakortaq bir kültürmədəniyyət yaratmış vevə varmövcud olduklarıolduqları sürecedövrdə bunu paylaşıppaylaşıb yaşatmışlardıryaşatmışdılar. Bunu, arkalarındaarxalarında bırakmış olduklarıburaxdıqları, bugünebu kadargünümüzə ayaktaqədər kalabilençatan eserlerininəsərlərin izlerindeizlərindən rahatlıklarahatlıqla görebiliyoruzgörə bilərik. LikyaLikiya Birliğiittifaqı hakkındahaqqında edinilenəldə bilgilereedilən göreməlumatlara birlikgörə bu önemli–önemsizittfaq toplamtam 23 şehirdenşəhərdən oluşmuşturibarət idi. GünümüzeGünümüzə kadarqədər dagəlib dayanabilmişçatan, enən büyükböyük altı şehirşəhəri olan [[Ksantos|Arnna ''(Ksantos)'']], [[Patara]], [[Pinara]], [[Tlos]], [[Myra]] vevə [[Olympos]]’unun 3’er3 oysəs hakkı bulunurkenhaqqı, dahadigər önemsizkiçik veşəhərlərin küçük şehirlerinisə 1 və ya da 2 oysəs hakkıhaqqı vardır. 2 yaİki davə daha fazlaçox sayıdaLikiya Likya kentininşəhərlərinin bir araya gelerekgələrək oluşturduğuyaratdıqları politiksiyasi birliklereittifaq [[Sympoliteia]] adı veriliradlanır.
Likyalılar'ınLikiyalıların kurmuşqurmuş olduğuolduqları bu federasyonfederasiya sistemi, aynıeyni zamanda [[ABDABŞ Anayasası]]'naKonstitusiyasınında daəsas ilhambazisi kaynağı olmuşturolmuşdur. [[AlexanderAleksandr Hamilton]], [[JamesCeyms Madison]] vevə [[JohnCon Jay]]Ley tarafındantərəfindən kalemeqələmə alınan ve 85 makaledenmaddədən oluşanibarət [[Federalist Yazılar]]yazılar, ABDABŞ Anayasası'nınKonstitusiyasının daəsasını temelinitəşkil oluşturmaktadıredir. AlexanderAleksandr Hamilton'unHamiltonun yazdığıyazıdığı 9 vevə 1610 no.lunömrəli vevə JamesCeyms Madison'unMadisonun yazdığı 45.no.lu makalelerdenömrəli ABDməqalələrdə içinABŞ enüçün uygunən yönetimmünasib sistemininidarəetmə Likyasistemi Likiya Federasyonu'ndabirliyinin olduğu gibi federatif şehirşəhər birliğibirliyi (eyaletler)olduğu olduğunagöstərilməkdədir. açıkça vurgu yapılmaktadır.
{| border="2" style="font-size:90%; "cellpadding="4" cellspacing="1"
|+'''[[Likyalılar|LİKYALikiya LİGİBirliyi ''(Birliği)'']]'''
|- style="background:#ddd;"
!align=left|KentŞəhərlər
!Oyu
|- style="background:#fff;"
== İlgili maddeler ==
* [[KırkQırx Gözgöz Kemerikəməri]]
== Kaynakça ==
| 