Avropa İqtisadi Birliyi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 3:
[[1957]]-ci ildə Roma Müqaviləsi və altı ölkənin iştirakı ilə (Almaniya, İtaliya, Hollandiya, Belçika, Lüksemburg və Fransa) Avropa İqtisadi Birliyi və yenə eyni ildə Avropa Atom Enerji Topluluğu quruldu. Bu üç topluluq qanunvericilik nöqtəsindən ayrı, siyasi cəhətdən isə vahid bir
təşkilatdır. Üç topluluğun da ümumi iqtisadi hədəfi, iqtisadi fəaliyyətlərin müntəzəm inkişafı, daimi və nizamlı iqtisadi böyümə, yaşayış standartının artırılması, yüksək bir məşğulluq səviyyəsi, iqtisadi və valyuta istikrarı idi.<ref>Emine Bilgili, “Euro ve Ortak Pazar”, Dış Ticaret Dergisi, Temmuz-1999</ref> 1960-cı illərin sonlarında Avropa İqtisadi Birliyi çərçivəsində vahid Gömrük İttifaqı yaradılmış, gömrük rüsumları ləğv olunmuş, qarşılıqlı ticarətdə kəmiyyət məhdudiyyətləri ləğv olunmuş, üçüncü tərəfə qarşı ümumi gömrük tarifləri müəyyənləşdirilmişdir. Avropa İqtisadi Birliyinin uğuru Böyk Britaniya, Danimarka və İrlandiyanın Birlik üzvlüyünə müraciət etməsinə səbəb oldu. Fransanın 1961-ci ildə və 1967-ci ildə iki dəfə veto hüququnu istifadə etdiyi çətin bir dövrdən sonra bu üç ölkə 1972-ci ildə üzvlüyə qəbul edildilər. Üzv dövlət sayını altıdan doqquza yüksəldən ilk genişlənmə ilə birlikdə Birlik sosial və regional mövzularda üzərinə götürdüyü məsuliyyətlərlə yeni bir nüfuz qazandı. 1973 və 1979-cu illərdəki iki neft böhranı dünya səviyyəsində pulun qeyri-sabitliyini daha da artırdı. 1979-cu ildə Avropa Pul Sisteminin dövriyyəyə girməsi valyuta məzənnələrinin sabitləşməsinə kömək etdi. Birlik 1981-ci ildə Yunanıstanın, 1986-cı ildə də İspaniya və Portuqaliyanın qatılmaları ilə cənuba doğru genişləndi. Avropa İqtisadi Birliyində 1992-ci ilədək vahid daxili bazarın formalaşdırılması prosesi başa çatdı. Avropa İqtisadi Birliyinin məqsədi, əvvəlcə Gömrük İttifaqı və müştərək bazar, daha sonra da bir çox milli siyasətin koordinasiyası və müştərək siyasətlər ilə iqtisadi birliyə nail olmaqdır. [[1993]]-cü ildə [[Maastrixt sazişi]] qüvvəyə minmiş və Avropa İqtisadi Birliyi rəsmən [[Avropa Birliyi]] adlandırılmışdır.
== Üzv Dövlətlər ==
{| class="wikitable sortable"
! class="unsortable" | Bayraq
! Dövlət
! Üzvlük Tarixi
! class="unsortable" |Dil
! Valyuta
! Əhalisi<br />(1990)<ref>Данные [http://www.populstat.info/ Populstat.info] {{ref-en}}.</ref>
|-
| {{Bayraq |Belgium}}
| [[Belçika]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[Niderland dili|niderland]], [[Fransız dili|fransız]] və [[Alman dili|alman]]
| Belçika frankı <ref name="Francs">Belçika və Lüksemburq frankları nisbəti 1 : 1 idi.</ref>
| {{Nts|10016000}}
|-
| {{Bayraq |United Kingdom}}
| [[Böyük Britaniya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1973|1|1}}
| [[İngilis dili|ingilis]]
| Funt sterlinq
| {{Nts|57681000}}
|-
| {{Bayraq|Greece}}
| [[Yunanıstan]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1981|1|1}}
| [[Yunan dili|yunan]]
| Yunan dirhəmi
| {{Nts|10120000}}
|-
| {{Bayraq|Denmark}}
| [[Danimarka]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1973|1|1}}
| [[Danimarka dili|danimarka]]
| Danimarka kronu
| {{Nts|5146500}}
|-
| {{Bayraq|Almaniya}}
| [[Qərbi Almaniya]] <ref>1990-cu ildə Almaniyanın birləşməsi baş verib.</ref>
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[Alman dili|alman]]
| Alman markası
| {{Nts|63254000}}<ref> O Cümlədən Şərqi Almaniya — 80 274 200.</ref>
|-
| {{Bayraq|İrlandiya}}
| [[İrlandiya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1973|1|1}}
| [[İrland dili|irland]] və [[İngilis dili|ingilis]]
| İrlandiya funtu
| {{Nts|3521000}}
|-
| {{Bayraq|İspaniya}}
| [[İspaniya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1986|1|1}}
| [[İspan dili|ıspan]]<ref>Həmçinin mövcud olan regional dialektlər və dillər: [[Aran dili|aran]], [[Qali dili|qali]], [[Bask dili|bask]] və [[Katalan dili|katalan]].</ref>
| ispan pezeti
| {{Nts|38993800}}
|-
| {{Bayraq|İtaliya}}
| [[İtaliya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[İtalyan dili|italyan]]
| İtaliya lirəsi
| {{Nts|56762700}}
|-
| {{Bayraq|Lüksemburq}}
| [[Lüksemburq]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[Fransız dili|fransız]], [[Alman dili|alman]] və [[Lüksemburq dili|Lüksemburq]]
| Lüksemburq frankı
| {{Nts|384400}}
|-
| {{Bayraq|Niderland}}
| [[Hollandiya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[Niderland dili|niderland]]
| Niderland quldeni
| {{Nts|14892300}}
|-
| {{Bayraq|Portuqaliya}}
| [[Portuqaliya]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1986|1|1}}
| [[Portuqal dili|portuqal]]
| Portuqal eskudosu
| {{Nts|9862500}}
|-
| {{Bayraq|Fransa}}
| [[Fransa]]
| style="text-align:right" | {{dts|link=off|format=dmy|1957|3|25}}
| [[Fransız dili|fransız]]
| Fransız frankı
| {{Nts|56718000}}
|}
== İstinadlar ==
| |||