Tetis okeanı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: '''Tetis''' ({{lang-el|Θέτις}}, {{lang-en|Thetis}}) — Qədim okean olaraq Mezazoy erası dövründə mövcud olmuş, QondvanaLavraziya kimi materiklərin arası...
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Pangaea continents german.png|thumb|left|250px|Tetis okeanı.]]
'''Tetis''' ({{lang-el|Θέτις}}, {{lang-en|Thetis}}) — Qədim okean olaraq Mezazoy erası dövründə mövcud olmuş, [[Qondvana]] və [[Lavraziya]] kimi materiklərin arasında yerləşirmiş. [[Aralıq dənizi]], [[Qara dənizidəniz]], [[Xəzər dənizi]] və Aral gölü bu okeanın qalıqları<ref>[http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/5852/ Tetis okeanının sahili]</ref>.
 
== Tarixi ==
[[Avropa]]nın hündür nöqtələri [[Alp dağları|Alp]], [[Karpat]] dağlarında və [[Asiya]]nın [[Himalay]] dağlarının zirvələrində dəniz canlılarının qalıqları aşkarlanır. Bu isə onu deməyə əsas verir ki, bu ərazilər tarixən suyun altında olmuşdur. Bunu əsas gətirən Zyoss Eduard [[1893]]-ci ildə bu qədim okeanı Tetis adlandırmışdır. Bu ad yunan ilahəsinin adıdır. Bəzən isə bu okeanı '''Sarmat dənizi''' və ya '''Ponti dənizi''' adlandırılır.
 
[[Şəkil:Pangaea continents german.png|thumb|left|250px|Tetis okeanı.]]
[[Şəkil:Pangea animation 03.gif|thumb|right|250px|]]
 
Sətir 12 ⟶ 13:
* ''Paleotetis'' 320—260 milyon il əvvəl yaranıb və [[Sakit okean]]ın böyük körfəzi rolunu oynayır.
* ''Mezotetis'' 200—66,5 milyon il əvvəl mövcud olmuş və [[Karib dənizi]] hövzəsindən Tibet dağları ərazisinə qədər uzanırmış.
* ''Neo tetis'' 66—13 milyon il əvvəl Qondvananın bölünməsi zamanı yaranır. 50 milyon il öncə isə İndontan Asiya ilə birləşir. Bundan sonra [[Qafqaz]], [[Himalay]], [[Pamir]] və [[Karpat dağları]] dağları yaranır.
* ''Sarmat dənizi'' [[Krım]] və [[Qafqaz]] adaya bənzər şəkildə 13—10 milyon əvvəl yaranır. лет назад. 5—4 milyon il əvvəl Qara dənizin səviyəsi qalxır və Xəzər dənizi, Türkmənistan ərazilərinə dolur<ref>[http://stepnoy-sledopyt.narod.ru/kaspian/istoria.htm Xəzər hövzəsinin qısa tarixi]</ref>.