Dəməşq: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rutulec (müzakirə | töhfələr)
Sətir 39:
== Tarixi ==
 
Çoxəsrlik tarixi boyunca Dəməşq [[assuriyalılar]], [[farslar]], [[makedoniyalılar]], [[romalılar]] tərəfindən dəfələrlə təzyiqə və az qala məhv olmağa məruz qalıb, lakin bir müddətdən sonra ticarət və mədəniyyət mərkəzi kimi yenidən dirçəlmişdir. Dəməşqin əsasının qoyulduğu dəqiq tarix bilinmir, lakin [[XII əsrdəəsr]]də yaşamış ərəb tarixçisi [[İbn Asakir]] şəhərin əsasının eramızdan əvvəl IV minillikdə qoyulduğu, Nuh dövründəki böyük daşqından sonra ilk tikilən qala divarlarının Dəməşqdə olduğunu yazıb. Şəhərin mövcudluğuna dair ilk yazılı abidə eramızdan əvvəl [[XV əsrəəsr]]ə aiddir, bu vaxt Dəməşq Misir fironluğunun hakimiyyəti altında olub. Eramızdan əvvəl 85-ci ildə şəhəri [[Nəbatilər]] işğal etdi, eramızdan əvvəl 64-cü ildə isə Roma sərkərdəsi [[Qney Pompey]] Dəməşqi tutaraq onu Roma imperiyasının tərkibinə qatıb. Dəməşqdə İrana qarşı müharibə aparan Roma ordusu legionlarının baş qərərgahı yerləşirdi. 395-ci ildən etibarən Dəməşq [[Bizans imperiyası]]nın tərkibində olub. Dəməşqdə ilk xristianlar bu şəhərə eramızın birinci əsrində [[Həvari Pavel]]in gəlməsindən sonra peyda olub. Miladi 635-ci ildə ərəblər tərəfindən fəth olunan Dəməşq 661-750-ci illər arası [[Əməvilər Xilafəti|Əməvilər xilafəti]]nin paytaxtı olduğundan müsəlman dünyasının ən böyük siyasi, dini və ticarət mərkəzinə çevrilir. Zəngin müsəlman ölkələrini işğal etməyə cəhd göstərən səlibçilər üç dəfə ([[1125]], [[1129]], [[1148]]-ci illərdə) Dəməşqə hücum etsələr də hər dəfə məğlub olublar. 1260-cı ildə Dəməşqi Misir [[Məmlüklər]]i ələ keçirdilər. Həmin dövrdən etibarən Dəməşq sürətlə inkişaf etməyə başladı. Dəməşqdən Avropaya çox yüksək keyfiyyətli polad və şüşə ixrac olunurdu. [[1300]]-cü ildə [[monqollar]] Dəməşqi işğal edərək bütün şəhəri dağıtdılar və əhalinin çox hissəsini qırdılar. [[1400]]-cü ildə bu dəfə [[Teymurləng]] Dəməşqi işğal etdi və şəhərdə daşı daş üstə qoymayaraq tamamilə dağıtdı. Şəhərdəki ən yaxşı sənətkarlar və silah ustaları qul edilərək Səmərqəndə[[Səmərqənd]]ə aparıldılar. Osmanlı türkləri [[1516]]-cı ildə Dəməşqi tutanda şəhərin çox hissəsi hələ də xarabalıq içində idi.
 
[[1516]]-cı ildən 1-ci dünya müharibəsinə qədər Suriya və Dəməşq [[Osmanlı imperiyasınınimperiyası]]nın tərkibinə daxil olur.
 
== Müasir Dəməşq ==