Daş kömür dövrü: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 74:
 
Kəskin iqlim zonalığı təcə bitkilər deyil, həm də dəniz sakinlərinin tərkibinə və yayılmasına təsirini göstərdi. Ən zəngin fauna aləmi dənizlərdə, xüsusilə yaxşı qızan dayazsulu dənizlərdə inkişaf etmişdir. Belə dəniz indiki Rus ovalığı ərazisini bütünlükə örtmüşdür. Dəniz zanbaqlarının qalıqlarında uzun, ucu iti iynəli olan qədim dəniz kirpiləri sürünürdü. [[Braxiopodlar]] dayaz sularda, iri toplumlar şəklində sualtı yüksəkliklər əmələ gətiridi. [[Foraminiferler]] sinifindən [[füzulinidlər]] daş kömür və perm dövürlərinin dəniz faunasının ən səciyyəvi nümayəndələrindən biri olmuşdur.<ref>Systematics of modern foraminifera in Barun K. Sen Gupta (2002) [http://books.google.com/books?id=K-3tUmXW-IgC&pg=PA16&lpg Modern Foraminifera]</ref><ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/146174/%D0%A4%D1%83%D0%B7%D1%83%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D1%8B Большая советская энциклопедия. Фузулиниды это:]</ref> Birhüceyrəli orqanizimlərin içərisində ilk dəfə əhəngli qabıq yaradaraq iri ölçüyə çatmışlar: miləoxşar, yaxud şarşəkilli qabığı böyüyüb buğda boyda olmuşdu.
=== =Tullimonstrum (Karbon mıxı) ====
[[Şəkil:Tullimonstrum gregarium.jpg|thumbnail|right|Tullimonstrum.]]
Pensilvaniya ştatında Meyson -Krik çayının deltasında orta daş kömür çöküntülərində (310 milyon il bundan əvvəl) qədim meduzaların qalıqları, balıq malkovları və kürülü köpək balığı kapsulları ilə bərabər suda yaşamış onurğazsızlar -tullimonstrum da aşkar edilmişdir. Adı yunan köklü "tulos" - mıx və latın sözü olan " monstrum" - möcüzə, əcaib sözlərindən götürülmüşdür. Bu ad qeyri-adi heyvan haqqında tam təsəvvür yaradır. Onun gövdəcikləri üzərində aral-aralı yerləşmiş gözləri və xortumlu başının qurtaracağında çənəliri varmış. Ayağı olmayan bu canlı uzunsov buğumlu gövdəyə və rombşəkilli quyruq üzgəcinə malik imiş. Təbiətdə buna oxşar heyvan nə əvvəl, nə də sonra mövcud olmuşddur.<ref>[http://www.museum.state.il.us/exhibits/symbols/fossil.html State Symbol: Illinois State Fossil — Tully Monster (Tullimonstrum gregarium) ]</ref>