Mərib: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 6:
Kimlər tərəfindən nə zaman qurulduğu bilinməyən Mərib, miladdan öncə I minildə Cənubi Ərəbistanın dəniz ipək yolu üzərindəki ən böyük mərkəzi və [[Səba dövləti]]nin paytaxtı idi. Arxeoloji qazıntı nəticələrinə görə antik şəhər 1 km²lik bir sahəni əhatə edirdi və səkkiz qapılı bir divarla çevrilmişdi.
Hələ qədim zamanlardan Məribin ən böyük və ən məşhur memarlıq əsərləri arasında saraylar və mabədlər yer alırdı. Tarixçi Həmdani Məribdə Səlhin, Həcər və Kaşib adlı saraylardan bəhs edir (əl-İklil, VIII, 55, 56, 60). Kitabələrdə də adı keçən Səlhin (Səlhim) Sarayı kralların hakimiyyət mərkəzi və iqamətgahı olaraq istifadə edilməklə, pullar da burada zərb olunurdu. Ən önəmli məbəd, şəhərdən 5 km. məsafədə ay tanrısı Almakah adına inşa olunan və bugün Harəmü (Mahrəmü) Bəlkis deyilən Əvam adlı ziyarət mərkəziydi. Digər önəmli bir məbəd də onun yaxınındakı yenə aynı tanrı adına inşa edilən və günümüzdə Amaid deyə bilinən Bərandı. Hələ beş sütunu ayaqda duran bu binanın qalıntılarına, Quranda böyük bir taxta (arş) sahib olduğu bildirilən Səba məlikəsinə izafətlə (ən-Nəml 27/23) Arşu Bəlkis də deyilməkdədir. Zamanımızda Məscidü Süleyman adıyla məscid olaraq istifadə edilən sütunlu bina da əski bir məbəddir. III əsrdə Himyərilərin əlinə keçən Mərib, paytaxtın Zafara daşınmasına rəğmən ticarət və ziyarət mərkəzi mahiyyətiylə önəmini qorumaya davam etdi; 525-ci ildə Həbəşlərin Yəməni işgalından sonra buraya bir də kilisə tikildi. Şəhərin quraq iqlim qurşağında olması səbəbiylə çevrəsindəki bütün əkinçilik fəaliyətlər süni suvarmaya bağlıydı və bunun üçün bir çox suvarma təsisi qurulmuşdu. Bunların ən ünlüsü Quran-i Kərimdə də bəhsi keçən Mərib, Səba və ya Arim səddi deyilən bənddi.
== Coğrafiyası ==
| |||