Rza Darablı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 6:
|Orijinal adı = Rza Nəcəfəli (Nəcəfqulu) oğlu Hüseynov (Darablı)
|İlk ad =
|Digər adları = Rza Darablinski
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1883||}}
|Doğum yeri = [[Bakı]]
Sətir 24:
}}
 
'''Rza Nəcəfəli (Nəcəfqulu) oğlu Hüseynov (Rza Darablı)''' (1883-1942) - [[Azərbaycan]]ın aktyoru, rejissor, Azərbaycanın əməkdar artisti (1933).
 
== Həyatı ==
Rza Darablı 1883-cü ildə Bakıda doğulub. Əvvəlcə mədrəsədə, sonra türk-rus məktəbində təhsil alıb. Savadını ölkə xaricində ali məktəbdə davam etdirməyə çalışıb, lakin buna nail ola bilməyib. Mədəniyyətin müxtəlif sahələrinə maraq göstərib. 1911-ci ildən arasıra "Nicat" mədəni-maarif cəmiyyətinin truppasında epizodik, sözsüz surətlər oynayıb və üç il sonra isə müntəzəm şəkildə teatr tamaşalarında iştirak edib. Azərbaycanın ilk parodiyaçı aktyorlarından sayılır.
"Darablı" onun səhnə təxəllüsüdür. Bir müddət tamaşalarda təxəllüsünü "Darablinski"
yazdırıb. Əsasən aktyorluqla, müəyyən illərdə isə rejissorluqla da məşğul olub. [[1933]]-cü ildə
Azərbaycan Respublkasının əməkdar artisti fəxri adı ilə təltif olunub.
 
[[Şəkil:Rza Darabli.jpg|170px|thumbnail|left|Rza Darablı "[[ŞaһŞah Abbas Xurşid Banu (opera)|ŞaһŞah Abbas Xurşid Banu]]" operasında aşbaz Məstavər rolunda]]
Rza Nəcəfəli oğlu Hüseynov (Darablı) 1883-cü ildə Bakıda doğulub. Əvvəlcə mədrəsədə,
Rza Darablı "Nicat", "Səfa", "Zülfüqar bəy və Üzeyir bəy Hacıbəyov qardaşlarının müdiriyyəti" truppalarında dram, faciə, komediya, opera və operetta tamaşalarında maraqlı rollar oynayıb. Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Şah Abbas və Xurşidbanu" operasındakı Məstavər obrazının yaxşı ifaçısı olub. [[1919]]-cü ildən bugünkü Milli Dram Teatrının truppasında aparıcı aktyorlardan biri kimi çıxışlar edib. [[1925]]-[[1928]]-ci illərdə Moskvada Mərkzi Teatr Sənəti Texnikumunda təhsil alıb və yenidən doğma kollektivə qayıdıb.
sonra türk-rus məktəbində təhsil alıb. Savadını ölkə xaricində ali məktəbdə davam etdirməyə çalışıb, lakin buna nail ola bilməyib. Mədəniyyətin müxtəlif sahələrinə maraq göstərib. 1911-ci ildən arasıra "Nicat" mədəni-maarif cəmiyyətinin truppasında epizodik, sözsüz surətlər oynayıb və üç il sonra isə müntəzəm şəkildə teatr tamaşalarında iştirak edib. Azərbaycanın ilk parodiyaçı aktyorlarından sayılır.
 
Komediya və dram aktyoru Rza Darablının yaradıcılığını iki dövrə ayırmaq olar: 1919-cu ilə qədərki dövr və ondan sonraki illərdəki fəaliyyəti.
[[Şəkil:Rza Darabli.jpg|170px|thumbnail|left|Rza Darablı "[[Şaһ Abbas vә Xurşid Banu (opera)|Şaһ Abbas vә Xurşid Banu]]" operasında aşbaz Məstavər rolunda]]
Rza Darablı "Nicat", "Səfa", "Zülfüqar bəy və Üzeyir bəy Hacıbəyov qardaşlarının
müdiriyyəti" truppalarında dram, faciə, komediya, opera və operetta tamaşalarında maraqlı rollar
oynayıb. Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Şah Abbas və Xurşidbanu" operasındakı Məstavər obrazının
yaxşı ifaçısı olub. [[1919]]-cü ildən bugünkü Milli Dram Teatrının truppasında aparıcı aktyorlardan biri kimi çıxışlar edib. [[1925]]-[[1928]]-ci illərdə Moskvada Mərkzi Teatr Sənəti Texnikumunda təhsil alıb və yenidən doğma kollektivə qayıdıb.
 
Birinci dövrdəki əsas rolları: Vəli, Hambal ("Arşın mal alan" və "Məşədi İbad", Üzeyir bəy Hacıbəyov), Qacar, Həmzə bəy, İblis ("Ağa Məhəmməd şah Qacar", "Dağılan tifaq" və "Pəri cadu", Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), Məşədi Oruc və Şeyx Nəsrulla ("Ölülər", Cəlil Məmmədquluzadə), Şamdan bəy, Şah Təhmasib ("Dilin bəlası" və "Nadir şah", Nəriman Nərimanov), Tofiq bəy, Mustafa paşa, Haris ("Bakı müharibəsi", "Ədirnə fəthi" və "Trablis müharibəsi", Cəfər Cabbarlı), İsmayıl bəy və İbrahim ("Keçmişdə qaçaqlar", Nəcəf bəy Vəzirov).
Komediya və dram aktyoru Rza Darablının yaradıcılığını iki dövrə ayırmaq olar: 1919-cu ilə
qədərki dövr və ondan sonraki illərdəki fəaliyyəti.
 
Teatr dövlət statusu alandan sonra Rza Darablı daha uğurla Ənvər bəy, Belokurov, Yanardağ, İbad ("Yulduz, yaxud Trablis müharibəsi", "Yaşar", "Od gəlini" və "Almaz", Cəfər Cabbarlı), İbn Yəmin və İblis, Şeyx Sənan, Knyaz ("İblis", "Şeyx Sənan" və "Knyaz", Hüseyn
Birinci dövrdəki əsas rolları: Vəli, Hambal ("Arşın mal alan" və "Məşədi İbad", Üzeyir bəy
Cavid), Qəhtan ("Dəmirçi Gavə", Şəmsəddin Sami), Mixail Petroviç ("Qaçaq Kərəm", Vano Mçedaşvili), Əlimərdan ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Arsini ("Nei qülləsinin sirri", Aleksandr Düma), Dərviş Abbas ("Molla İbrahimxəlil kimyagər", Mirzə Fətəli Axundzadə), Ursus ("Gülən adam", Viktor Hüqo), Şpigelberq ("Qaçaqlar", Fridrix Şiller), Qapral Barbaru ("İntervensiya", Lev Slavin), Mironov ("Özgə uşağı", Vasili Şkvarkin), Usta Bəhlul ("Şahnamə", Canan), Məhkəmə sədri ("Dubrovski", Aleksandr Puşkin), Molla Ağabala ("Toy", Sabit Rəhman) rollarını ifa edib.
Hacıbəyov), Qacar, Həmzə bəy, İblis ("Ağa Məhəmməd şah Qacar", "Dağılan tifaq" və "Pəri cadu",
Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), Məşədi Oruc və Şeyx Nəsrulla ("Ölülər", Cəlil Məmmədquluzadə),
Şamdan bəy, Şah Təhmasib ("Dilin bəlası" və "Nadir şah", Nəriman Nərimanov), Tofiq bəy,
Mustafa paşa, Haris ("Bakı müharibəsi", "Ədirnə fəthi" və "Trablis müharibəsi", Cəfər Cabbarlı),
Ismayıl bəy və İbrahim ("Keçmişdə qaçaqlar", Nəcəf bəy Vəzirov).
 
[[1940]]-cı il oktyabrın 24-də [[Pyer Bomarşe]]nin "Fiqaronun toyu" komediyasında oynadığı Antonio rolu Rza Darablının teatrda son səhnə obrazıdır.
Teatr dövlət statusu alandan sonra Rza Darablı daha uğurla Ənvər bəy, Belokurov,
Yanardağ, İbad ("Yulduz, yaxud Trablis müharibəsi", "Yaşar", "Od gəlini" və "Almaz", Cəfər
Cabbarlı), İbn Yəmin və İblis, Şeyx Sənan, Knyaz ("İblis", "Şeyx Sənan" və "Knyaz", Hüseyn
Cavid), Qəhtan ("Dəmirçi Gavə", Şəmsəddin Sami), Mixail Petroviç ("Qaçaq Kərəm", Vano
Mçedaşvili), Əlimərdan ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Arsini ("Nei qülləsinin sirri", Aleksandr Düma), Dərviş Abbas ("Molla İbrahimxəlil kimyagər", Mirzə Fətəli Axundzadə), Ursus ("Gülən adam", Viktor Hüqo), Şpigelberq ("Qaçaqlar", Fridrix Şiller), Qapral Barbaru
("İntervensiya", Lev Slavin), Mironov ("Özgə uşağı", Vasili Şkvarkin), Usta Bəhlul ("Şahnamə",
Canan), Məhkəmə sədri ("Dubrovski", Aleksandr Puşkin), Molla Ağabala ("Toy", Sabit
Rəhman) rollarını ifa edib.
 
Səhnə fəaliyyəti ilə yanaşı, Bakı Teatr Məktəbində dərs deyib, filmlərə çəkilib. Rza Darablı 23 mart 1942-ci ildə Bakıda vəfat edib.
[[1940]]-cı il oktyabrın 24-də [[Pyer Bomarşe]]nin "Fiqaronun toyu" komediyasında oynadığı
Antonio rolu Rza Darablının teatrda son səhnə obrazıdır.
Səhnə fəaliyyəti ilə yanaşı, Bakı Teatr Məktəbində dərs deyib, filmlərə çəkilib.
Rza Darablı 23 mart 1942-ci ildə Bakıda vəfat edib.
 
== Mənbə ==
* [http://uzeyir.musigi-dunya.az/uzeyirbook/AZ/data.pl?id=171&lang=AZ Darablı (Hüseynov) Rza Nәсәfәli]
 
== Filmoqrafiya ==
# [[Qız qalası əfsanəsi (film, 1923)]] (tammetrajlı bədii film)-''' — rol: Əyan'''
# [[Kəndlilər (film, 1939)]]
# [[Səbuhi (film, 1941)]]
# [[Sovqat (film, 1942)]]
 
==Həmçinin bax==
{{Portal|Azərbaycan kino sənəti}}
 
== Xarici keçidlər ==
Sətir 80 ⟶ 56:
 
[[Kateqoriya:Azərbaycan aktyorları]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan SSR əməkdar artistləri]]
[[Kateqoriya:Bakıda doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan SSR əməkdar artistləri]]