[[Şəkil:Battle of Kursk (map).jpg|300px|thumb|right|Kursk Müharibəsi]]
'''Kursk Müharibəsi''' (Almaniyanın verdiyi kod adı: {{lang-de|Unternehmen Zitadelle}} (Hisar Hərəkatı)) — [[İkinci dünya müharibəsi]] əsnasındazamanı Şərq Cəbhəsində, Alman qüvvələrinin Kursk çıxıntısına qarşı [[1943]]-cü il iyul və avqust aylarında girişdikləritəşkil ümumietdiyi hücumdur. [[İkinci dünya müharibəsi]] əsnasında edilmişnin ən böyük tank vuruşmalarından biri və bir gündəgün ərzində ən çox itki verilmiş hava qarşıdurmalarıdöyüşləri bu müharibədədöyüşdə reallaşmışdır. Almanların Şərq Cəbhəsində reallaşdırdığı son strateji hücumdur. Döyüş nəticəsindəkinəticəsində Sovet qələbəsi Şərq Cəbhəsində təşəbbüsü Sovetlərə vermiş və müharibənin sonuna qədər də bu belə qalmışdır.
"Kursk Çıxıntısı", Almanların StalingraddakıStalinqraddakı məğlubiyyəti sonrasındakı Sovet hücumu və Alman [[Üçüncü Xarkov döyüşü]] əks-hücumu nəticəsinəticəsində meydana gəlmişdi. Almanlar, çıxıntını şimal və cənub qanadlarından kəsərək cəbhəni qısaltmağı və [[Qırmızı Ordu]] birliklərini çevrəyəmühasirəyə alaraq yeni bir böyük zəfər əldə etməyi ümid edirdilər. Ancaq Sovet ordusunun Hitlerin planları haqqında yaxşı bir kəşfiyyat məlumatı vardı. KənarDigər yandan almanlar, başda [[Tiger I]] və [[Panther]] tankları olmaqla yeni silahlarısilahların gəlməsini gözləyərək hücumu təxirə salırdılar. Həm əldə edilən kəşfiyyat məlumatları, həm də təkrarlanan bu təxirə salmalar Qırmızı Orduya pilləli bir müdafiəni təşkil etmək və bir strateji əks-hücum üçün böyük ehtiyat qüvvələri təşkil etmək istiqamətində zaman qazandırdı.
Almanlar dərin müdafiə xəttləri içində tamamilə yorulduqdan sonra Sovetlər öz əks-hücumlarını edərək [[5 avqust]]da Oryol və [[Belqorodu]] və [[23 avqust]]da da [[Xarkov]]u geri aldılar və almanları geniş bir cəbhədə geri atdılar.
[[1942]]-[[1943]] qış müharibələrində [[Qırmızı Ordu]] onsuz da müvəffəqiyyətli olmuşdu. Kursk döyüşü isə müharibədə Sovet ordusunun ilk müvəffəqiyyətli strateji yazyay hücumu olmuşdur. Kursk Müharibəsində tətbiq olunan strateji əməliyyat modeli, bir çox hərbi akademiyanın dərs proqramında tədris etməkdədir. Kursk Müharibəsi ildırımsürətli hücumların düşməninrəqibin müdafiənimüdafiəsini və onun strateji dərinliyini yarıb keçə bilməsindən əvvəl dayandırıldığı ilk nümunədir.
Almaniyanın 2-ci SS Panzer Ordusu ilə Qırmızı Ordunun 5-ci Gözətçi Tank Ordusu arasında meydanabaş gələnverən Kursk döyüşü, "tarixin ən geniş əhatəli tank döyüşü" olaraq bilinir.
