Tarix: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 158.181.40.94 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Acategory tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 14:
[[Şəkil:Tarixsozu1.jpg|right|thumbnail|Tarix sözünün ərəbcə yazılışı]]
 
Nə [[Cahiliyyə dövrü]] [[Ərəb ədəbiyyatı]]na aid nümunələrdə, nə də [[Qurani-Kərim]]də “tarix” kəlməsinə rast gəlinmədiyi üçün bunun ərəbcədə alınma söz olduğu düşünülür. Tarix” qədim [[Semit]] sözüdür, mənası Ay (səma cismi - Yerin ətrafına dolanan [[Ay]]) deməkdir. Mahiyyətcə həyatda baş verən hadisələrin qeydə alınması, hesablanmasıdır. [[Xronologiya]] müəyyən etməkdir (ən qədimlərdə təqvimin əsasında [[Günəş]]in deyil, Ayın durduğu məlumdur). Məzmun cəhətdən hekayə söyləmək, anlatmaq mənasında işlənilmişdir.“Tarix” və “[[İlm əl-əxbar]]” (xəbərlər elmi) kəlmələri eyni mənanı daşımışlar. Tarix sözünün ilk dəfə [[Əl-Buxari]] (810-870) tərəfindən işlənildiyi ( nüfuzlu din xadimlərinin həyat hekayələri məcmuəsinə bu adı vermişdi), “[[İlm əl-əxbar]]” ifadəsinə əl Xarəzmidə (təqribən 780-850) rast gəlindiyi deyilir. Dilimizə ərəb mənşəli söz olaraq keçmiş “tarix” kəlməsi qaynağını sami dillərindəki “ərx” kökündən almaqdadır. Bu kəlmə akkad dilində “ərxu”, ibrani dilində isə “yərxu” olaraq səslənir və “ay” mənasını ifadə edirdi. [[Ərəb dili]]ndə bu kökün törəməsi “[[ay təqvimi]]nin hesablanması” və ya “[[xronologiya]]” anlamında (تاريخ) “tarix”, cəm formasında isə (تواريخ təvarix)olaraq səslənmişdir."Ərəb tarixinin atası" [[İbn Xəldun]] tarixlə əlaqədar 7 cildlik əsərinin 1-ci cildi olan məşhur "Müqəddimə"sində tarix elminin mahiyyətini, məqsədini və faydasını möhtəşəm bir şəkildə izah etmişdir. O elm aləmində məhşurməşhur "Müqəddimə" əsəri ilə tanınmışdır.
 
Historia – yunanca öyərənmək, araşdırmaq deməkdir. İlk dəfə [[Herodot]] (484-424) öz əsərinə bu adı vermişdi. Herodotdan başlayan və [[İbn Xəldun]] istisna olmaqla yeni [[Avropa]] dövrünə qədər yazılan tarixlər əsasən üç növ qaynaq üzərində qurulurdu: 1) səyahət edən hərbçilər, tacirlər və az saylı qələm sahiblərinin öz gözləri ilə gördükləri “tarixi” hadisələrin təsviri; 2) həmin yer və hadisələr haqqında daha əvvəl yazanların əsərləri; 3) [[tarixçi]]nin görmədiyi yerlərdə baş verən hadisələr haqqında müxtəlif şəxslərin söylədikləri.