Persepolis: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırmaq
Sətir 1:
{{qaralama-az}}
{{Tarixi abidə
|adı = Persepolis
Sətir 35 ⟶ 34:
|plan_izah = Kompleksin ümumi planı
}}
'''Persepolis''' (qədim fars dilində:'''Parsa''', Farsca: تخت جمشید/پارسه, '''Takht-e Jamshid / Təxt-i Cəmşid'''<ref>http://www.irankulturevi.com/turkce/iran/fars.htm </ref>), [[İran]]ın [[Fars ostanı]]ndakı [[Şiraz]] şəhərinin şimalişimal-şərqindədir.
 
== Quruluşu ==
[[Əhəməni imperiyası]]nın mərkəzi olan '''Persepolis''', e.ə 6. yüziləsrin sonlarına doğru İran şahı [[I Dara]] tərəfindən qurulmuşturqurulmuşdur. Daradan sonra taxta çıxan [[I Kserks]] və Artakserkses (Ardaşir) şəhəri böyüdərək harikamöhtəşəm anıtlarlatikililərlə doldurmuşlardır.
 
== Haqqında ==
=== Saray ===
Persepolisdə kralşah sarayları taşımadaşınma torpaqla yapılandüzəldilən, tepesitəpəsi 473 metremetr uzunluktauzunluğunda, 86 metremetr genişliktegenişliyində ve 13 metremetr yüksekliğihündürlüyü olan yapaydüzəlmə bir tepetəpə üzerindeüzərində bulunmaktaydıinşa edilmişdilər. Sarayların bulunduğuolduğu bu taraçayaterrasa iki geniş merdivenlepilləkənlə çıkılıyorduçıxılırdı. MerdivenlerinPilləkənlərin yan duvarlarıdivarları kabartmaqabartma heykellerleheykəllərlə doludur.
 
[[I Kserks]]in taxt salonunda, herhər biri 20 metremetr yüksekliktehündürlükdə olan ve üzerindeüzərində 2 metremetr yüksekliktehündürlüyündə başlıklarıbaşlıqları olan 100 sütun bulunuyorduvar idi. BaşlıklarBaşlıqlar boğabuğa ve insan şeklindeydişəklində idilər. Sarayın iki büyükböyük sütunla tutturulan kapısının yüksekliğihündürlüyü 11 metredirmetrdir. KapıdakiQapıdakı sütunların önündeqarşısında, yüzleriüzləri insan şeklindeşəklində olan iki boğabuğa heykeliheykəli vardır.
 
=== TörenQarşılama salonu ===
Daranın [[Misir]]dəki ocaklardandaş gətirilenkarxanalarından gətirilən blok taşlarladaşlarla yapılmışdüzəldilmiş "[[Apadama]]" adlı törenqaşılama salonu 10.000 kişinəfər alıyorduinsan yerləşirdi. Bu kadarqədər büyükböyük bir kapalıqapalı salon başqa hiçbirheç bir sarayda görülmemiştirgörülməmişdir. HazineXəzinə sarayının geniş avlusunadəhlizinə açılan 4 büyükböyük ahşap kapısı vardı ve bunlar renkli ve süslü alçılarla kaplıydı.
 
Persepolis'tePersepolisdə büyükböyük sütunsütunlar kaideler üzerindeüzərində, PerslerinFarsların inançlarını yansıtanəks etdirən [[heykelheykəl]]ler<nowiki/>lər vardır. Bunlar iyilikxeyir sembolüsimvolu olan yarı insan bir savaşçıdöyüşçü ileilə kötülükşər sembolüsimvolu olan bir canavarın mücadelesinimübarizəsini ve iyilikxeyir sembolününsimvolunun zaferinizəfərini gösterirgöstərir.
 
=== KralŞah mezarlarıməzarlarıΙΙΙΙΙ ===
Persepolis'inPersepolisin yakınındakiyaxınlığındakı kayalıkqayalıq dağın yamaçlarındayamaclarında birbirindenbir-birindən 8-10 km uzaklıktauzaqlıqda, kayalarqayalar oyularakoyularaq yapılandüzəldilən ve saray görünümlügörkəmli iki kayasərdabə mezarməzar vardır. [[FrigyaFinikiya]] kral mezarlarınaməzarlarına benzeyenbənzəyən bu mezarlarməzarlar "TahtTəxt-ıi CemşidCəmşid" ve "NakşNəqş-ıi RüstemRüstəm" olarak anılırlaradlandırılırlar. Bunlardan biri Darıus I'in[[Dara]]<nowiki/>nın mezarıdırməzarıdır.
 
[[E.ə. 331|E.ə.331]]'de-ci ildə [[BüyükMakedoniyalı İskenderİsgəndər]] PersleriFarsları yenerekməğlub şehriedərək yaktışəhəri yandırdı. Bundan sonra şehirşəhər topraktorpaq yığınlarıqalıqları altında kendiqaldı və tarix halinesəhnəsindən terkedildiçəkildi.
 
[[Şəkil:PersepolisPanorama2007.jpg|center|800px|thumb|Persepolis]]
Sətir 62 ⟶ 61:
 
== Həmçinin bax ==
[[Əhəmənilər İmperiyası|Əhəməni İmperiyası]]
 
== Xarici keçidlər ==