QULAQ: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 72:
Çox saylı mənbələr bildirir ki, Sovet hərbi əsirləri [[SSRİ]]-yə dönərkən xain kimi qarşılandılar.<ref name="warlords">{{cite web|url=http://www.channel4.com/history/microsites/H/history/t-z/warlords1stalin.html |title=The warlords: Joseph Stalin |publisher=Channel4.com |date=1953-03-06 |accessdate=2009-01-06}}</ref><ref name="remembrance">{{cite web|url=http://www.stsg.de/main/zeithain/geschichte/gedenken/index_en.php |title=Remembrance (Zeithain Memorial Grove) |publisher=Stsg.de |date=1941-08-16 |accessdate=2009-01-06 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/20080227000846/http://www.stsg.de:80/main/zeithain/geschichte/gedenken/index_en.php |archivedate=27 February 2008 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.historynet.com/wars_conflicts/world_war_2/3037296.html |title=Soviet Prisoners of War: Forgotten Nazi Victims of World War II |publisher=Historynet.com |date=1941-09-08 |accessdate=2009-01-06}}</ref> Bəzi mənbələrə görə, müharibənin əvvəlində [[almanlar]] tərəfindən əsir götürülmüş 1,5 milyondan çox sağ qalmış [[Qızıl Ordu]] əsgəri QULAQ-a göndərildi.<ref name="sort">{{cite web|url=http://www.hoover.org/publications/digest/3063246.html |title=Sorting Pieces of the Russian Past |publisher=Hoover.org |date=2002-10-23 |accessdate=2009-01-06}}</ref><ref name="brutality">{{cite news|url=http://www.smh.com.au/news/opinion/patriots-ignore-greatest-brutality/2007/08/12/1186857342382.html?page=2 |title=Patriots ignore greatest brutality |publisher=Smh.com.au |date=2007-08-13 |accessdate=2009-01-06}}</ref><ref name="moreorless">{{cite web|url=http://www.moreorless.au.com/killers/stalin.html |title=Joseph Stalin killer file |publisher=Moreorless.au.com |date=2001-05-23 |accessdate=2009-01-06}}</ref> Halbuki, düşərgələrin digər 2 növü ilə qarışıq salınır. [[İkinci dünya müharibəsi]] ərzində və ondan sonra azad hərbi əsirlər, xüsusi filtrasiya düşərgələrinə getdilər. 1944-cü ildə, 90%-dən çoxu öldürüldü və təxminən 8%-i isə həbs edildi, ya da cərimə batalyonlarına göndərildi. 1944-cü ildə, onlar [[NKVD]] tərəfindən təşkil olunmuş ehtiyat hərbi birliklərə göndərildilər. 1945-ci ildə, təxminən 100 filtrasiya düşərgəsinə hərbi əsirlər yerləşdirildi. 1946-cı ildə, bu düşərgələrin əhalisinin əsas hissəsi [[NKVD]] tərəfindən öldürüldü.<ref name="ZemscovRep">Земсков В.Н. К вопросу о репатриации советских граждан. 1944-1951 годы // История СССР. 1990. № 4 (Zemskov V.N. On repatriation of Soviet citizens. Istoriya SSSR., 1990, No.4</ref>
 
[[Nasist Almaniyası]]nın məğlubiyyətindən sonra QULAQ tabeliyində olan [[NKVD]]-nin xüsusi düşərgələri, [[Almaniya]]nın [[SSRİ]] işğalı zonasında yaradıldı. Bu düşərgələr, keçmiş [[Ştalaq]]lar, həbsxanalar və [[Zaksenhauzen həbs düşərgəsi|Zaksenhauzen]] (xüsusi düşərgə nömrəsi 7) və [[Buhenvald]] (xüsusi düşərgə nömrəsi 2) kimi [[Nasistnasist həbs düşərgələri]] idi. [[Almaniya]] hökumətinin hesablamalarına əsasən, 65,000 insan həmin düşərgələrdə və onlara aparılarkən ölmüşdü.<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE6D61131F937A1575AC0A964958260&sec=&spon=&scp=13&sq=Sachsenhausen&st=cse Germans Find Mass Graves at an Ex-Soviet Camp] New York Times, September 24, 1992</ref> Alman tədqiqatçılarının fikrincə, 12,500 insanın öldüyü [[Zaksenhauzen həbs düşərgəsi|Zaksenhauzen]] QULAQ sisteminin əsas hissəsi kimi hesab edilirdi.<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9A0CEFDA163EF934A25751C1A9679C8B63&sec=&spon=&pagewanted=1 Ex-Death Camp Tells Story Of Nazi and Soviet Horrors] New York Times, December 17, 2001</ref>
[[Şəkil:Magadan seen from mountain.jpg|250px|thumbnail|right|[[Stalin]] dönəmində, [[Maqadan]] [[Kolıma]] düşərgələrinə göndərilən məhbuslar üçün əsas tranzit mərkəzi idi.]]
[[İkinci dünya müharibəsi]]ndən sonra məhbusların mühüm hissəsini [[SSRİ]]-yə yenicə ilhaq edilmiş torpaqlardan [[ukraynalılar]],[[belaruslar]], [[litvalılar]], [[latışlar]] və [[estonlar]], eləcə də [[finlər]], [[polyaklar]], [[Volqa almanları]], [[rumınlar]] və başqaları təşkil edirdi. Hərbi əsirlər, əsasən [[NKVD]]-nin idarəsi altında olan [[Hərbi Əsirlərin İşləri üzrə Baş İdarə]]nin düşərgə sistemində saxlanılırdı.