Vikipediya

Məhəmməd xan Zülqədər: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
44.494 redaktə
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 30:
Qeyd etdiyimiz kimi, [[I Şah Təhmasib]]ə təsir edən hadisə Məhəmməd xan Zülqədərin Osmanlı ordusuna qaçması idi. Şah onu "oğul" adlandırırdı. Sultan Məhəmməd xanı Adilcəvaza hakim təyin etdi. Məhəmməd xan təyinat yerinə yollanmayıb, [[Üləma sultan Təkəli]] ilə birləşib Azərbaycana hücum etmişdi.
 
Məhəmməd xan Ərzurumun[[Ərzurum əyaləti]]nin bəylərbəyi olmuşdu ([[1535]]-[[1539]]).
 
Qaynaqlarda yazılır ki, "Iraqeynİraqeyn səfəri"dən sonra da, Sultan Səlim Yavuz çağındakı kimi səfəvilərlə sülh baş tutmamışdı. Bitlisdəki divanda 5 və ya 6 sentyabr [[1535]]-ci il (12 və 13 Rəbiüləvvəl 942) günü Qanuninin buyruğu ilə qurulan "Ərzurum əyaləti"nə bəylərbəyi təyin edilən Zülqədərli Məhəmməd xan, qardaşı Mirzə Əli, Bəhram bəylər və qardaşıoğlu Şahməhəmməd bəylə birlikdə, Zülqədərli uruğundan olan dəstələrini və Təbrizdən qoşulan sünni əhalini götürərək, Ərzuruma çatıblar. Qardaşlar, Pasinin mərkəzi [[Avnik ]] qalasında və özü, şənlənməsi [[ 5 sentyabr ]] [[1534]]-cü ildə Qanuninin "Türbələr ziyarəti" vaxtında buyurulan Ərzurum şəhəri hələ düzəlməkdə olduğu üçün, [[Təbriz]]dən gələn şəhər xalqını burada yerləşdirib, sağlam olan Bayburd qalasında qalırdı. Beləliklə [[ Ərzurum ]] həm bir Osmanlı şəhəri olaraq şənlənib canlanır, həm də gürcülərdən və Irandan fəth ediləcək yerlər üçün Osmanlıların bazası işini görürdü. [[1536]]-cı ilin baharında Məhəmməd xanın, gürcü valisi IV Qorqoranın üzərinə ılgara (yürüşə) hazırlaşdığı bilinir.
 
943-ci il məhərrəmin "onbeşində ([[4 iyul]] [[1536]]) əknaf-i Məmaliki-Mahrusədən Bayburd hakimi Məhəmməd xan, ki, əmiri-dilir-i şir-nazirdür, həm-civar olan [[ Gürcüstan ]] iqlimlərini ləşgər-i ərbab-i yaxın ilə ol diyara axın eyləmiş; küffari-füccar ilə şiran-i kar-i-zar buluşub, rübarü olmuşlar". Osmanlı qaziləri, qarşılarına çıxanları məğlub edib. Dağıtmış. "Ol mərəkədə binihayə mel-in-i Gürcü", qılıncdan keçirilmiş. Yurdaları dağıdılıb, malları yağmalanmış. Birçox "Gürcü gözəlləri"ni də ələ keçirib, "həddən əfzun və birün doyumluqlar eyləmişlər. Memalik-i Usatdan beş nefer Gürcistan bəğləri, Dərgah-i-Muallaya itaatü inkıyad edüb, məmləkətləri ilə muti və munkəad olmuşlar".
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Məhəmməd_xan_Zülqədər"