|
== Həyatı ==
Görkəmli İnğilis yazıçısı Oskar Uayld [[1854]]-cü ildə anadan olmuşdur. Yaradıcılığa tələbəlik illərindən başlamışdır. O, bir çox nağılların müəllifidir. Onun yazdığı nağıllarla xalq nağılları arasında böyük fərq var. İlk növbədə o, uşaqların qarşısında ciddi problemlər qoymuşdur. Bunlar: xeyrlə şəri ayırmaq və olum ölüm.
Onun nağılları iki hissədən ibarətdir: I hissəyə "Xoşbəxt sahzadəşahzadə və diğər nağıllar", II hissəyə " Nar ev" , " Bülbül və qızılğülqızılgül" daxildir. Onun bu nağillarındanağıllarında dostluq və sədaqətdən danışır. Bu nağıllarda o. Ilk növbədə məhəbbətə, dostluğa, səadətə müraciət etmişdir." Bülbül və qızılğülqızılgül" nağılında o, insanlarda olan yalançılığı, insani sevğininsevginin şana, şöhrətə, pula dəyişildiyini açıb ğöstərməkgöstərmək istəmişdir. Burada bülbül bir tələbənin sevğisisevgisi yolunda tökdüyü ğözgöz yaşlarinayaşlarına, ah- naləsinə dözməyib özünü qurban verir ki, tələbə al rənğlirəngli qızılğülüqızılgülü öz sevğilisinəsevgilisinə apara bilsin. Lakin tələbə ğələndəgələndə ğörürgörür ki, artıq onun sevğilisisevgilisi başqa bir varlı adama ərə ğedibgedib. Bu al rənğlirəngli, bülbülün canı bahasına əldə olunan qızılğülüqızılgülü o daş-qaşa satır. O, qızılğüldən daş-qaşı üstün tutur. Bunu ğörəngörən tələbə məhəbbətin bir heç olduğunu ğörübgörüb bundan sonra ağıl sahibi söz verir. O,. Uayldın nağıllarını oxuduqca H.X. Andersenin "Donuzotaran" nağılı yada düşür. Burada şahzadə qız həqiqi əşyalara məhəl qoymayıb cansız oyuncaqlara üstünlük verir. O,. Uayld öz nağıllarında zəmanə insanlarının meşşan həyat tərzini, daş-qaşa, şan-şöhrətə aludə olduğunu göstərməyə çalışmışdır.
Digər "Ulduz oğlan" nağılında o, kimsəsiz uşaqlardan, insanın öz gözəlliyindən, özündən çox razı olmasından, hətta öz doğmalarının dilənçi vəziyyətində olduğu halda onları təhqir edib qovmaqla kifayətlənməyən oğlanı təsvir etmişdir. Ulduz oğlan hətta öz doğma anasının dalınca daş da atır. O.Uayldın nağıllarındakı bir çox cəhətlər haqqında danışmaq olar. Bu nağıllar kiçik uşaqlara və gənclərə həsr olunmuşdur.
O.Uayldın nağılları haqqında.Bu nağıllardakı bir çox cəhətlər haqqında danışmaq olar. Bu nağıllar kiçik uşaqlara və gənclərə həsr olunmuşdur.
O.Uayld [[1900]]-cü ildə vəfat etmişdir.
== Cinsi həyatı ==
Wilde çox yerdə biseksual olaraq xarakterizə edilməsinə baxmayaraq özünü Yunan mədəniyyətindən gələn bir kişi eşqi ənənəsinə bağlayır və Sokratik olduğunu iddia edirdi. Bu kəslərlə birlikdəlik yaşamışdı (xronoloji sıraya görə): Frank Miles, Constance Lloyd (həyat yoldaşı), Robert Baldwin və Lord Alfred Douglas. Wilde ayrıca bir çox jigoloyla da birlikdə olmuşdu. Tarixçilər ümumiyyətlə Wildenin homoseksuallığının fərqinə 17 yaşındakı Robert Rossa aşiq olduqdan sonra çatdığını söyləyirlər. Neil McKenna'nın The Secret Life of Oscar Wilde adlı bioqrafiyasında Wildenin homoseksuallığının fərqinə 16 yaşındaykən başqa bir gənc kişini öpdüyündə fərq etdiyi yazar. McKenna'ya görə Wilde 1874-cü ildə Oxford'a gəldikdən sonra cinsəlliyin aşkar və daha çox əsmər və cılız kişilərdən xoşlandığını öyrəndi. 70-ci illərin sonlarına doğru Wilde homoseksual eşqi mövzusunda özüylə eyni düşüncələrə sahib bir yoldaş qrupuna sahib idi və bu sıralarda Walt Whitman'la tanış oldu. Bir yoldaşına Whitman'ın cinsi seçimini açıq edəcək şəkildə "Walt'ın öpüşü hələ də dodaqlarımdadır" dediyi bilinər. Wilde bütün bunlara baxmayaraq həyatından çox da xoşbəxt olmamış olacaqdı ki, özünü düzgün yola salmaq ümidiylə 1884-cü ildə Constance Lloyd ilə evlənmişdi. Wilde, Ross'la ilk tanış olduğunda öz cinsəlliyi mövzusunda hələ tam olaraq məlumatlı deyildi. Ross, Wilde'la tanış olmadan əvvəl də ona heyran qalır və Victoria dövrünün qatı əxlaq anlayışına qarşı ilgisizdi. Sonralar Ross, Lord Douglas'a Wildenin ilk məşuqunun özü olduğunu söyləyərək aralarında böyük bir qısqanclıq başlatdı. Wilde qısa zamanda içində gənc kişilərin olduğu bir həyata atıldı. Ona görə əlaqə panterlerle ziyafət çəkmək idi və təhlükə zövqün yarısı. Yazıçı həmcins eşqi ilk dəfə Dorian Qreyin Portreti adlı əsərində işlədi. 1891-ci ilin yazında Lord Douglas onu şair Lionel Johnson'la tanış etdi. Aralarında böyük bir dostluq başladı. Bu əlaqənin cinsi bir məzmunu olmadığını, yalnız intellektual səviyyədə olduğunu daha sonraları Lord Douglas söyləyəcəkdi.
Wilde çox yerdə biseksual olaraq xarakterizə edilməsini baxmayaraq özünü Yunan mədəniyyətindən gələn bir kişi eşqi ənənəsinə bağlayır və Sokratiq olduğunu iddia edirdi. Bu kəslərlə birlikdəlik yaşamışdı (xronoloji sıraya görə): Frank Miles, Constance Lloyd (arvadı), Robert Baldwin və Lord Alfred Douglas. Wilde ayrıca bir çox jigoloyla da birlikdə olmuşdu.
Tarixçilər ümumiyyətlə Wildenin homoseksüelliğinin fərqinə 17 yaşındakı Robert Rossa aşiq olduqdan sonra çatdığını söyləyirlər. Neil McKenna'nın The Secret Life of Oscar Wilde adlı bioqrafiyasında Wildenin homoseksüelliğinin fərqinə 16 yaşındaykən başqa bir gənc kişini öpdüyündə fərq etdiyi yazar. McKenna'ya görə Wilde 1874də Oxford'a gəldikdən sonra cinsəlliyin aşkar və daha çox əsmər və cılız kişilərdən xoşlandığını öyrəndi. 70-ci illərin sonlarına doğru Wilde homoseksual eşqi mövzusunda özüylə eyni düşüncələrə sahib bir yoldaş qrupuna sahib idi və bu sıralarda Walt Whitman'la tanış oldu. Bir yoldaşına Whitman'ın cinsi seçimini açıq edəcək şəkildə "Walt'ın öpüşü hələ dodaqlarımda" dediyi bilinər. Wilde bütün bunlara baxmayaraq həyatından çox da xoşbəxt olmamış olacaqdı ki, özünü iyileştireceği ümidiylə 1884-cü ildə Constance Lloyd ilə evlənmişdi.
Wilde, Ross'la ilk tanış olduğunda öz cinsəlliyi mövzusunda hələ tam olaraq məlumatlı deyildi. Ross, Wilde'la tanış olmadan əvvəl də ona heyran qalır və Victoria dövrünün qatı əxlaq anlayışına qarşı ilgisizdi. Sonralar Ross, Lord Douglas'a Wildenin ilk kişisinin özü olduğunu söyləyərək aralarında böyük bir qısqanclıq başlatdı. Wilde qısa zamanda içində gənc kişilərin olduğu bir həyata atıldı. Ona görə əlaqə panterlerle ziyafət çəkmək idi və təhlükə zövqün yarısı. Həmcinsi eşqi ilk dəfə Kişi WH'nin Portreti adlı əsərində işlədi.
1891-ci ilin yazında Lord Douglas onu şair Lionel Johnson'la tanış etdi. Aralarında böyük bir dostluq başladı. Bu əlaqənin cinsi bir məzmunu olmadığını, yalnız intellektual səviyyədə olduğunu daha sonraları Lord Douglas söyləyəcəkdi.
== Xarici keçidlər ==
| 