QULAQ: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil tətbiqetmə vasitəsilə redaktə
Teqlər: Mobil redaktə Mobil tətbiqetmə vasitəsilə redaktə
Sətir 156:
 
* [[Varlam Şalamov]]un ''[[Kolıma nağılları]]'' əsəri qısa həcmli hekayədir, QULAQ-da ən çox əsas işlərindən sitat gətirir və bu, mühüm hesab edilən əsərdir.
* [[Viktor Kravçenko]], [[1944-cü ildəil]]də [[ABŞ]]-a mühacirət sonra ''Mən azadlığı seçdim'' əsərini yazdı. Sənaye müəssisələrinin rəhbəri kimi [[1935-ci ildənil]]dən [[1941-ci iləil]]ə qədər [[SSRİ]]-də məcburi əmək düşərgələrinə rastlamışdı. O, [[Sibir]]də [[Tom]] çayı yaxınlığındakı [[Kemerovo]]da bir düşərgəyə səfərini təsvir edir. Fabriklər, işləyən hər məhbus üçün [[SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi|KQB]]-yə müəyyən məbləğ ödəyirdilər.
* [[Anatoli Qranovski]], [[1946-cı ildəil]]də [[İsveç]]ə mühacirət edəndən sonra ''Mən NKVD agenti idim'' əsərini yazdı və bu əsərdə bir gənc oğlan kimi QULAQ məhbuslarını görməsi barədə, eləcə də [[1939-cu ildəil]]də özünün məhbus kimi təcrübələri qeyd olunub. Qranovskinin atası, [[1937-ci ildəil]]də QULAQ-a sürgün olunmuşdur.
* [[Yuri Marqolin]]in ''Ze-Ka torpağına səfər'' kitabı, [[1947-ci ildəil]]də bitirilmişdir, lakin [[İkinci dünya müharibəsi]]ndən dərhal sonra [[SSRİ]] haqqında belə kitabı nəşr etmək mümkünsüz idi
* [[Qustav Herlinq-Qrudzinski]], Andrey Kiolkos tərəfindən ingilis dilinə tərcümə olunmuş ''Başqa bir dünya'' əsərini yazdı və [[1951-ci ildəil]]də [[Bertran Rassel]] tərəfindən təqdimatı ilə nəşr olundu. Şəxsi düşüncəsi ilə QULAQ-dakı həyatı təsvir etməklə, sovet kommunist sisteminin xüsusiyyətinin əsl təhlilini verir.
* [[Aleksandr Soljenitsın]]ın ''[[QULAQ arxipelaqı]]'' kitabı, əmək düşərgələri haqqında ilk ədəbi işi deyildi. Onun əvvəlki kitabı olan ''[[İvan Denisoviçin həyatında bir gün]]'' əsəri, QULAQ məhbusunun tipik günü barədədir. [[1962-ci ilinil]]in noyabrında ən prestijli aylıq ''[[Yeni dünya jurnalı]]''nda nəşr olundu, lakin tezliklə qadağan olundu və bütün kitabxanalardan yığışdırıldı. QULAQ-ı vətəndaşlarına qarşı repressiya həyata keçirən alət kimi nümayiş etdirən ilk iş idi. ''[[İlk dairə]]'' əsəri, Marfino şaraşkalarında və xüsusi həbsxanalarda məhbusların həyatlarında 3 günün təsviri haqqındadır və ''[[İvan Denisoviçin həyatında bir gün]]'' əsərindən sonra [[SSRİ]] rəhbər orqanlarında nəşrə verilmişdir, lakin rədd edilmiş, sonra isə [[1968-ci ildəil]]də xaricdə nəşr olunmuşdur.
* [[Macar]] yazıçısı [[Yanoş Rojaş]], ''Macar Soljenitsını'' kimi tanınmışdır. QULAQ haqqında çoxlu kitablar və məqalələr yazmışdır.
* [[Macar]] sənədli film rejissoru [[Zoltan Szalkai]], QULAQ düşərgələri haqqında bir sıra filmlər çəkmişdir.
* [[Karlo Ştayner]], keçmiş [[Yuqoslaviya Krallığı]]nda [[xorvat]] kommunist fəalı və [[1932]]-[[1939-cu illərdəil]]lərdə [[Moskva]]da Komintern Nəşriyyat Evinin rəhbəri olmuşdur. Bir gecə əks-inqilabi fəaliyyət göstərməsi ittihamı ilə [[Moskva]]dakı evindən aparılmış və həbs olunmuşdur. O, sonrakı 20 ilini [[Solovki həbs düşərgəsi|Solovki]]dən [[Norilsk]]ə qədər düşərgələrdə keçirmişdir. [[SSRİ]] ilə [[Yuqoslaviya]] arasında münasibətlər normallaşandan sonra onun günahsız olduğu bəlli oldu. O, 20 il müddətində yolunu gözləyən həyat yoldaşı ilə birlikdə [[1956-cı ildəil]]də [[SSRİ]]-ni tərk etmiş və həyatının qalan hissəsini [[Xorvatiya]]nın paytaxtı [[Zaqreb]] şəhərində keçirmişdir. O, ''Sibirdə 7000 gün'' adlı kitabını yazmışdır.
* Karl Tobyen tərəfindən yazılmış ''Qırmızı ulduz altında rəqs'' əsəri, [[Stalin]] terrorundan öncə [[Rusiya]]ya köçən atletik qız Marqaret Vernerin hekayəsindən bəhs edir. O, çoxlu çətinliklərlə üzləşir, belə ki atası qaçırdılır və həbs olunur. Verner, bu barədə dediyinə görə QULAQ-dan sağ qurtulan yeganə [[amerikan]] qadınıdır.
* [[Aleksandr Dolqan]] ''QULAQ-da amerikalı'' və ''Mən Rusiyada qul idim'' əsərlərini yazmışdı.
* [[Yevgeniya Qinzburq]], xatirələri barədə ''Qasırğaya səyahət'' və ''Qasırğa içində'' əsərlərini yazmışdır.
* [[Saviç Markoviç Stedimliya]], yarı [[xorvat]] [[monteneqrolu]] ideoloq və [[Ustaşa]] rejimi nümayəndəsi idi. [[1945-ci ildəil]]də, [[Qızıl Ordu]] tərəfindən [[Avstriya]]dan qaçarkən tutulmuş, [[SSRİ]]-yə sürgün olunmuş və 10 ilini QULAQ-da keçirmişdir. Buraxılandan sonra Markoviç, ''QULAQ-da 10 il'' adlı 2 cildlik əsərində avtobioqrafiyası barəsində yazmışdı (Deset godina u Gulagu, Matica crnogorska, [[Podqoritsa]], [[Monteneqro]] 2004).
* [[Slavomir Raviç]], [[İkinci dünya müharibəsi]] dövründə QULAQ-dan xilas olması barədə ixtilaflı fikirlərini ''Uzun yürüş'' adlı əsərində qeyd etmişdir.
* Anita Nandriş-Kudlanın ''Sibirdə 20 il'' əsəri, 3 oğlu ilə birlikdə QULAQ-dan xilas olan [[Bukovina]]lı kəndli qadının şəxsi həyatı haqqındadır. Həyat yoldaşı və 3 azyaşlı uşağı ilə birlikdə, o mühakiməsiz və günahı olmadan Mahala kəndindən [[SSRİ]]-də yerləşən [[Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsi]]nə sürgün olunmuşdur. [[1941-ci ilinil]]in [[12 iyun|iyun ayının 12-dən]] [[13 iyun|13-nə]] keçən gecə, 602 kəndli xəbərdarlıq edilmədən həbs olunmuş və sürgün edilmişdir. Onun anası üçün də eyni qərar verilmişdi, lakin rəhbər orqanlar tərəfindən paraplegik xəstəsi olduğu bilinəndən sonra deportasiyadan buraxıldı. Sonra ortaya çıxdı ki, deportasiya edilmələrinin və məcburi əməyə cəlb olunmalarının səbəbi saxtakar və cəfəng rəhbərləri ilə əlaqədar idi, guya həyat yoldaşı [[Rumıniya]]da vali, siyasətçi və varlı kəndli olmuşdu. Lakin sonralar bunların heç birinin ən azından doğru olmadığı üzə çıxdı. Həyat yoldaşından ayrı düşən qadın, 3 oğlunu təkbaşına böyütmüş, yatalaq, sınqa, qidasızlıq, ifrat soyuq və ağır əməyə baxmayaraq bütün çətinlikləri dəf etmişdir. Bəraət veriləndən sonra [[Bukovina]]ya dönmüşdür. 3 illik məktəb təhsili olan kəndlinin sadə və birbaşa dildə həyatının sonuna qədər yazdığı əlyazmalar, [[1982-ci ildəil]]də [[rumın]] [[kommunizm]]inin çökməsindən öncə, gizli olaraq [[Rumıniya]]ya gətirilmişdir. Onun əlyazmaları, ilk dəfə [[1991-ci ildəil]]də nəşr olunmuşdur. [[SSRİ]]-nin yeni işğal etdiyi ərazilərdə yerli əhalinin qırılması üçün istifadə olunmuş QULAQ düşərgələrində sürgün olunmuş insanların əsasını [[Bukovina]] və [[Bessarabiya]]dan olan [[rumınlar]], [[fin]] və [[polyak]] məhbuslar təşkil edirdi.
 
=== Filmlər və televiziya ===